Theo Ban giám đốc HTX, rau má vốn là loại rau ăn lá nên người dân thường lạm dụng đạm, thuốc kích thích hóa học để cây mọc nhanh, sớm cho thu hoạch. Việc này đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sản phẩm vì trong rau má sẽ tồn dư nhiều chất hóa học. Đi kèm với đó là vấn đề ô nhiễm môi trường, đất đai thoái hóa bạc màu.
Chú trọng chất lượng thay số lượng
“Nếu lựa chọn số lượng thay cho chất lượng thì đồng đất quê hương vốn đang bạc màu sẽ nhanh chóng trở thành cánh đồng hoang vì đất mà bị ô nhiễm, không có chất dinh dưỡng thì không còn là đất nữa”, anh Đinh Văn Quyết, thành viên HTX cho biết.
Để làm quen với loại cây trồng mới này, HTX đã phải kết hợp với ngành nông nghiệp hướng dẫn người dân quy trình trồng rau má bảo đảm an toàn thực phẩm. Theo đó, các thành viên được hướng dẫn các biện pháp kỹ thuật tiên tiến, cải thiện và ứng dụng một số phương pháp phù hợp mới trong quá trình canh tác.
Tiêu biểu nhất là việc làm quen với quy trình sử dụng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón an toàn. Mọi hoạt động bón phân hay phun thuốc đều bảo đảm theo nguyên tắc "đúng thuốc, đúng liều lượng, đúng lúc và đúng cách”.
 |
|
Rau má trồng theo hướng an toàn tạo điều kiện thuận lợi cho nâng cao giá trị kinh tế cũng như bảo vệ môi trường. |
Ban giám đốc HTX cũng không đặt nặng vấn đề về lợi nhuận, mà ưu tiên bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và bảo vệ môi trường. Vì vậy, đối với mô hình này, các thành viên tuyệt đối không sử dụng các hóa chất kích thích sự tăng trưởng của rau má hay thuốc diệt cỏ độc hại. Các thành viên cũng được hướng dẫn và làm quen với việc làm dung dịch tự nhiên từ rượu và ớt xay để phòng trừ các loại sâu cắn lá, nhện đỏ hại rau má…
“Bình thường, cỏ sẽ mọc nhanh hơn rau má. Nhưng nếu dùng thuốc diệt cỏ dù ở trên bờ thì các chất hóa học cũng sẽ bay vào ruộng rau má làm cháy lá và độc hại. Chính vì vậy, chúng tôi phải duy trì nhổ cỏ thủ công hàng ngày”, anh Đinh Văn Quyết, cho biết.
Áp dụng trồng rau má theo hướng an toàn đã góp phần bảo vệ môi trường nông nghiệp tại địa phương, vì đã hạn chế tối đa được lượng thuốc bảo vệ thực vật và phân bón hóa học độc hại, làm tổn hại đến độ phì nhiêu của đất, ảnh hưởng đến môi trường. Đồng thời, mô hình trồng rau má của HTX Vân Trà còn giúp người dân giảm chi phí đầu tư, và đảm bảo được sức khỏe.
Đưa rau má thành cây trồng chủ lực
So với những loại cây rau khác, rau má có ưu điểm lớn là năng suất cao, được giá và ổn định. Rau má là loại cây có sức sống khỏe, ít sâu bệnh, sau khi cắt thu hoạch tiếp tục tưới nước, bón phân thì khoảng 1 tháng sau sẽ cho lứa tiếp theo và có thể khai thác trong nhiều năm.
Sản phẩm thu hoạch đến đâu được thương lái đến tận ruộng thu mua tới đó, với giá bán dao động từ 15.000 - 20.000 đồng/kg, sản lượng đạt 4-5 tạ/sào. Sau khi trừ chi phí, mỗi năm, người dân có thể thu về từ 50-60 triệu đồng/sào.
Trước đây, các thành viên HTX Vân Trà cũng trồng các loại cây rau màu nhưng hiệu quả không cao do người dân thường xuyên lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, gây ô nhiễm môi trường. Nhằm đổi mới phương thức sản xuất và tận dụng quỹ đất nông nghiệp, HTX đã mạnh dạn thực hiện chuyển đổi hơn 4 ha đất trồng cây rau màu kém hiệu quả sang trồng cây rau má và bước đầu đã đem lại hiệu quả cao.
 |
|
Chú trọng sơ chế giúp nâng cao chất lượng rau má khi cung cấp ra thị trường. |
Theo ban giám đốc HTX, từ diện tích trồng thử nghiệm đã giúp mỗi hộ gia đình có thu nhập từ 100 triệu đồng, có hộ diện tích lớn cho thu nhập từ 200 đến 300 triệu đồng/năm.
So với trồng cây rau màu, thu nhập từ cây rau má gấp nhiều lần. Thời gian tới, HTX sẽ tiếp tục phối hợp cùng các thành viên nghiên cứu thị trường và tiến tới mở rộng diện tích trồng trên đồng đất địa phương, để cây rau má trở thành cây trồng chủ lực của HTX.
Mặc dù diện tích sản xuất vẫn còn khiêm tốn, nhưng cây rau má đã cho thấy thế mạnh vượt trội về sức tiêu thụ trên thị trường, góp phần nâng cao giá trị nông sản và giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho bà con nông dân.
Để giúp người nông dân yên tâm mở rộng diện tích trồng cây rau má, HTX đang tích cực tìm hiểu thị trường cũng như tạo mối liên kết với một số đơn vị để ký kết hợp đồng tiêu thụ sản phẩm cho bà con nông dân. Đồng thời, hướng tới mục tiêu xây dựng thương hiệu sản phẩm rau má Vân Trà, giúp bà con yên tâm sản xuất, nâng cao thu nhập từ cây trồng chủ lực này.
Tùng Lâm