Đặc biệt, với việc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật nông nghiệp, công nghệ cao... vào canh tác sản xuất, vụ nhãn năm nay tiếp tục được mùa, được giá. Trung bình mỗi gốc nhãn cho thu nhập từ vài triệu đến hàng chục triệu đồng, mở ra hướng làm kinh tế hiệu quả cho người dân vùng đồi, bán sơn địa của Nghệ An.
Đổi đời nhờ trồng nhãn
Những ngày đầu tháng 8 cũng là lúc những vườn nhãn vào vụ thu hoạch chính. Khắp các xã vùng đồi ở Nghệ An, bà con đang tất bật thu hái, tiêu thụ nhãn.
Gia đình ông Phong Điền, trú tại xóm Bình Nghĩa, xã Nghĩa Đàn trồng hơn 100 gốc nhãn, hầu hết đã cho quả ổn định trong 5 năm qua. Trong đó, 50% là giống nhãn bản địa và 50% giống nhãn lồng Hưng Yên.
![]() |
Vườn nhãn trĩu quả của gia đình ông Phong Điền, xã Nghĩa Đàn. |
“Năm nay, mỗi gốc cho từ 130 - 150 kg quả, có cây lên đến hơn 200 kg. Với giá bán dao động từ 10.000 - 15.000 đồng/kg, mỗi cây thu nhập vài triệu đồng”, ông Phong chia sẻ.
Tại phường Tân Mai (thị xã Hoàng Mai cũ), ông Đinh Văn Đại cũng đang vào vụ nhãn bội thu. Gia đình ông có 15 gốc nhãn đã trồng trên 10 năm. Năm nay, cây sai quả, mẫu mã đẹp, cùi dày, ngọt đậm. “Giá bán nhãn dao động 10.000 đồng - 20.000 đồng/kg, mỗi cây thu khoảng 1 tạ quả, tính ra gia đình tôi có nguồn thu hơn chục triệu đồng. Vui nhất là thương lái vào tận vườn mua, không phải lo đầu ra”, ông Đại cho hay.
Được biết, mùa nhãn năm nay không chỉ được mùa, quả sai trĩu cành mà còn bán được giá, thương lái vào tận vườn thu mua .
Ở xã Quỳnh Thắng (huyện Quỳnh Lưu cũ), thời điểm này, nhãn cũng bắt đầu chín rộ, người dân phấn khởi hơn khi hầu hết các vườn trồng đều đạt sản lượng cao. Gia đình chị Nguyễn Thị Oanh là một trong những hộ trồng nhiều với hơn 40 gốc nhãn, chủ yếu là giống nhãn lồng Hưng Yên được ghép lên gốc nhãn thường.
“Giống này có ưu điểm quả to, cùi dày, ngọt sắc, rất được thị trường ưa chuộng. Năm nay, vườn nhãn cho thu hoạch khoảng 5 tấn nhãn. Đầu mùa, nhãn được giá đạt khoảng 10.000 đồng - 12.000 đồng/kg. Sau khi trừ chi phí, gia đình lãi khoảng 30 - 40 triệu đồng”, chị Oanh cho biết.
Theo người dân địa phương, điều kiện thời tiết năm nay thuận lợi cho cây nhãn phát triển. Đầu năm có rét đậm kéo dài, sâu bệnh giảm rõ rệt, mưa đều nên cây sinh trưởng tốt, tỷ lệ đậu quả cao. Bên cạnh đó, kỹ thuật chăm sóc, cắt tỉa, xử lý ra hoa cũng được người dân chủ động áp dụng nên năng suất nhãn tăng rõ rệt so với mọi năm.
Tiếp tục mở rộng vùng trồng
Những năm gần đây, nhiều người dân xã Quỳnh Thắng đã mạnh dạn chuyển đổi đất trồng cây công nghiệp kém hiệu quả sang trồng cây ăn quả lâu năm, trong đó cây nhãn là lựa chọn hàng đầu. Cây dễ trồng, phù hợp đất đồi, không đòi hỏi công chăm sóc cầu kỳ, nhưng lại cho hiệu quả kinh tế rõ rệt sau 3 - 5 năm.
Thực hiện chủ trương về phát triển cây ăn quả trên đất cằn, nhiều địa phương của tỉnh Nghệ An đã tích cực tuyên truyền, vận động người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, đưa cây ăn quả trồng thay thế cho những diện tích cây nông nghiệp kém hiệu quả khác. Nhiều diện tích cây ăn quả cho năng suất cao, đem lại nguồn thu nhập ổn định, góp phần nâng cao đời sống nhân dân.
![]() |
Sản phẩm ổi tại HTX Dịch vụ nông nghiệp Đại Sơn (xã Bạch Hà) do ông Nguyễn Trọng Bình làm Giám đốc được công nhận chuẩn OCOP 3 sao. |
Ngoài các xã kể trên, hiện một số địa phương khác như xã Minh Hợp (huyện Quỳ Hợp cũ), xã Cát Ngạn, xã Hoa Quân (huyện Thanh Chương cũ)… cũng bắt đầu hình thành các vùng trồng nhãn và cây ăn quả khác như cam, xoài, ổi với quy mô lớn.
Riêng với cây trồng nhãn, trên toàn tỉnh Nghệ An có gần 100 ha nhãn, chủ yếu là các giống nhãn xuồng cơm vàng, nhãn da bò, nhãn Thái, nhãn Hưng Yên… Tuy nhiên, có một thực tế đó là cây nhãn vẫn chủ yếu được trồng theo mô hình hộ gia đình và các tổ hợp tác nhỏ lẻ, chưa có nhiều vùng sản xuất quy mô lớn. Song, tiềm năng của cây nhãn vẫn rất lớn nếu được đầu tư bài bản về giống, kỹ thuật và thị trường tiêu thụ.
Đại diện UBND xã Quỳnh Thắng cho biết, là xã miền núi có diện tích đất đồi rộng nên rất phù hợp để bà con phát triển các loại cây ăn quả. Việc đưa giống cây nhãn vào trồng trên vùng đất đồi đã khẳng định được hiệu quả, cho năng suất cao. Hiện nay, các tổ hợp tác trong xã đang chuẩn bị thu hoạch nhãn, phần lớn năm nay, bà con đều được mùa. “Trong thời gian tới, chính quyền địa phương sẽ có chủ trương vận động, tập huấn và hỗ trợ về nguồn cây giống giúp bà con nhân rộng trồng cây nhãn, từ đó sớm xây dựng thương hiệu nhãn Quỳnh Thắng để quảng bá ra thị trường” – đại diện xã nói thêm.
Theo khuyến nghị ngành nông nghiệp tỉnh Nghệ An, để nâng cao hiệu quả, các địa phương cần khuyến khích nông dân trồng giống nhãn chín sớm và chín muộn để tăng hiệu quả, đồng thời thận trọng khi mở rộng diện tích.
Nhân rộng mô hình kinh tế tập thể
Có một đặc điểm dễ thấy ở nhiều địa phương của tỉnh Nghệ An là các mô hình sản xuất nông nghiệp chuyên canh đang được đầu tư, thúc đẩy mạnh mẽ theo hướng hiện đại, trong đó có sự tham gia tích cực của các HTX, tổ hợp tác, doanh nghiệp, từ đó hình thành các chuỗi giá trị, mang lại lợi ích bền vững cho người dân.
Đại diện các xã cũng như Liên minh HTX tỉnh Nghệ An luôn tích cực đồng hành, hỗ trợ người dân và các tổ hợp tác, HTX tìm kiếm thị trường, chủ động xây dựng, nâng tầm thương hiệu giá trị nông sản của địa phương; thu hút và triển khai các dự án đầu tư để chuyển dịch lao động nông thôn và thúc đẩy khu vực nông thôn phát triển, từ đó nâng cao thu nhập, đời sống cho người dân. Trong số đó, có thể kể đến các mô hình nông nghiệp gắn liền thương hiệu của từng vùng quê, như như mô hình sản xuất Nho Hạ Đen trong nhà kính tại xã Đô Lương; cây ăn quả công nghệ cao của HTX Dịch vụ nông nghiệp Đại Sơn tại xã Bạch Hà; cam Vinh tại HTX Tấn Thanh tại xã Minh Hợp và nhãn lồng tại xã Quỳnh Thắng,...
Với những nỗ lực không ngừng từ các địa phương, Liên minh HTX Việt Nam cùng với Liên minh HTX tỉnh Nghệ An đang đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế hợp tác, HTX tại từng địa phương, góp phần xóa đói giảm nghèo cho hàng trăm hộ dân, từng bước xây dựng một nền kinh tế nông thôn hiện đại, bền vững và thịnh vượng.
Đặc biệt, các HTX đã góp phần tích cực trong việc tạo việc làm, tăng thu nhập, tiêu thụ nông sản cho đồng bào dân tộc các xã vùng cao, làm thay đổi diện mạo vùng nông thôn miền núi của tỉnh Nghệ An.
Hồng Hương