Theo số liệu mới nhất, toàn tỉnh có gần 100 ha cây trồng được cấp chứng nhận hữu cơ còn hiệu lực. Trong đó, cây lúa 11 ha; rau các loại 4,3ha; cam 38,5 ha; bưởi 6,7 ha; vườn cây ăn quả hỗn hợp 29,3 ha; cây hồng 3,72 ha;…
Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hữu cơ
Hiện nay, nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh cũng đang tập trung phát triển sản xuất theo hướng hữu cơ với gần 300 ha cây trồng các loại.
Các mô hình nông nghiệp hữu cơ và theo hướng hữu cơ cho thấy những hiệu quả rõ rệt so với phương thức sản xuất truyền thống. Đặc biệt là tạo ra sản phẩm sạch, an toàn, nâng cao hiệu quả kinh tế, từng bước phục hồi hệ sinh thái đồng ruộng, bảo vệ môi trường, dần hình thành tư duy sản xuất an toàn, trách nhiệm đối với người tiêu dùng.
![]() |
Nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh Hà Tĩnh đang tập trung phát triển sản xuất theo hướng hữu cơ với gần 300 ha cây trồng các loại. |
Qua đánh giá từ thực tiễn, nông nghiệp hữu cơ không sử dụng các loại hóa chất bảo vệ thực vật, phân hóa học, chất kích thích tăng trưởng, sản phẩm đột biến gen/biến đổi gen. Nguồn nguyên liệu để phục vụ sản xuất cũng phải là hữu cơ như: phân chuồng đã ủ hoai, phân vi sinh phân xanh và áp dụng các biện pháp quản lý dịch hại tổng hợp trong quá trình canh tác…
Nhờ đó, canh tác hữu cơ góp phần phục hồi và cải thiện sức khỏe của đất, giảm phát thải và tác động của hóa chất độc hại, đảm bảo sức khỏe cho con người, bảo vệ môi trường. So với sản xuất truyền thống, việc canh tác theo những quy trình nghiêm ngặt đã tạo ra những sản phẩm sạch, có chất lượng cao, góp phần định vị và nâng cao thương hiệu cho các sản phẩm chủ lực của nông nghiệp Hà Tĩnh như lúa, cam, bưởi,... giúp đời sống người dân địa phương ngày càng ổn định, đóng góp lớn vào công cuộc giảm nghèo chung toàn tỉnh.
Sau hơn 4 năm triển khai Chương trình MTQG giảm nghèo bền vững, đến nay các mục tiêu, chỉ tiêu về giảm nghèo hằng năm tại tỉnh Hà Tĩnh đạt kế hoạch đề ra.
Theo chuẩn nghèo đa chiều, đến cuối năm 2024, toàn tỉnh Hà Tĩnh có 9.236 hộ nghèo, tỷ lệ 2,40% (giảm bình quân 0,76%/năm); 11.736 hộ cận nghèo, tỷ lệ 3,04% (giảm bình quân 0,68%/năm).
Để tiếp thêm động lực, tạo sức lan tỏa phong trào sản xuất nông nghiệp hữu cơ, góp phần thúc đẩy tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị, bền vững, tỉnh Hà Tĩnh đã ban hành đề án "Phát triển nông nghiệp hữu cơ và theo hướng hữu cơ tỉnh Hà Tĩnh giai đoạn 2024 - 2030". Theo đó, mục tiêu cụ thể đến năm 2030, diện tích nhóm đất nông nghiệp sản xuất hữu cơ của toàn tỉnh đạt khoảng 2,0 - 2,5% tổng diện tích nhóm đất nông nghiệp; diện tích đất trồng trọt hữu cơ đạt khoảng 2,0% tổng diện tích trồng trọt với các cây trồng chủ lực lúa, rau các loại, cây ăn quả,... quy mô 2.500 ha.
Đề án đưa ra các nhóm nhiệm vụ quan trọng cần tập trung thực hiện trong thời gian tới như: lựa chọn vùng, đối tượng để chuyển đổi sang sản xuất nông nghiệp hữu cơ, hình thành các vùng sản xuất hàng hóa; xây dựng các mô hình sản xuất nông nghiệp hữu cơ theo chuỗi giá trị làm nơi tham quan, học tập kinh nghiệm để nhân ra diện rộng; đào tạo, tập huấn nâng cao chất lượng nguồn nhân lực sản xuất nông nghiệp hữu cơ; hình thành hệ thống cung ứng vật tư đầu vào và dịch vụ cho sản xuất nông nghiệp hữu cơ; xây dựng hệ thống kiểm soát chứng nhận nông nghiệp hữu cơ; chế biến sản phẩm, xây dựng thương hiệu và xúc tiến thương mại tiêu thụ sản phẩm.
Biến đất cằn thành trang trại cây ăn quả hữu cơ lớn nhất tỉnh
Được sự hỗ trợ của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh, ông Lê Vạn Hải (xã Trường Lưu) đã thành lập HTX nông nghiệp Gia Phúc tại thôn Đất Đỏ với 11 thành viên, ngành nghề chủ lực là liên kết chăn nuôi lợn, quy mô 1.200 con lợn nái.
Sau khi xuất bán lứa lợn giống đầu tiên tạo được nguồn lực từ chăn nuôi, ông Hải nung nấu ý tưởng xây dựng trang trại cây ăn quả theo hình thức đa cây và ứng dụng công nghệ cao vào tất cả các khâu trong quá trình sản xuất, quyết tâm mang sản phẩm an toàn, chất lượng ra thị trường.
HTX đã mua lại 29ha đất bỏ hoang của người dân tại vùng Khe Lang (thôn Đất Đỏ) để bắt tay vào sản xuất cây ăn quả theo hướng hữu cơ.
Ông Hải đã mạnh dạn đầu tư hàng tỷ đồng để ứng dụng cơ giới hóa, khoa học kỹ thuật hiện đại vào sản xuất. Theo đó, hệ thống máy móc đồng bộ như máy cày, máy bừa, máy xúc, máy làm cỏ, máy xới đất, máy phun rẻ quạt… với tổng kinh phí hàng tỷ đồng đã được HTX đầu tư. Bên cạnh đó, HTX cũng mạnh tay mời các chuyên gia Israel sang tận nơi chuyển giao quy trình kỹ thuật, tuyển các kỹ sư nông nghiệp vào làm việc cho HTX.
![]() |
HTX nông nghiệp Gia Phúc đã mua lại 29ha đất bỏ hoang của người dân tại vùng Khe Lang để bắt tay vào sản xuất cây ăn quả theo hướng hữu cơ. |
Hiện, trang trại của ông Hải đang áp dụng hệ thống tưới nhỏ giọt theo công nghệ Israel. Đây là hệ thống tưới nước tự động, phân bón được hòa trong nước, giúp giảm chi phí nhân công. Cách tưới này cũng giúp chất dinh dưỡng, nước cung cấp đến từng gốc, đáp ứng tốt nhất từng giai đoạn sinh trưởng của cây. Công nhân sử dụng điện thoại hoặc máy tính để vận hành hệ thống tưới nước 2 lần/ngày. Ngay cả khi không có mặt ở trang trại, họ vẫn kiểm soát sự vận hành của hệ thống. Đến nay, hệ thống tưới thông minh phát huy hiệu quả rõ rệt. Cây trồng không thiếu nước, đặc biệt trong điều kiện thời tiết nắng nóng kéo dài vào mùa hè.
Nhờ cơ giới hóa, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, vị lãnh đạo HTX nông nghiệp Gia Phúc đã biến vùng đất hoang hóa ngày nào thành trang trại cây ăn quả với tiêu chuẩn “5 không”: Không hóa chất bảo vệ thực vật; không phân bón hóa học; không thuốc diệt cỏ; không thuốc kích thích sinh trưởng; không giống biến đổi gen.
Hướng tới mục tiêu lớn
Đến nay, HTX đã mở rộng diện tích lên 40ha, cải tạo lại trang trại, thay thế những cây ăn quả già cỗi, năng suất thấp bằng hơn 3.000 gốc bưởi da xanh và 5.000 gốc cam giòn với sản lượng mỗi năm gần 300 tấn.
Mỗi năm, HTX cho ra thị trường hơn 130 tấn bưởi da xanh Bến Tre, giá bán 30.000 đồng/kg và hơn 100 tấn cam giòn được thương lái thu mua với giá 50.000 -55.000 đồng/kg.
Ngoài thị trường trong tỉnh, sản phẩm trái cây hữu cơ của HTX đã phân phối tại nhiều tỉnh, thành và vào hệ thống siêu thị BigC.
Vừa trồng cây vừa kết hợp chăn nuôi 1.200 lợn nái, hằng năm, HTX xuất ra thị trường khoảng 35.000 con lợn giống chất lượng. Trung bình HTX thu về hơn 6 tỷ đồng/năm. Qua đó tạo việc làm ổn định cho các thành viên trong HTX, nhiều lao động thời vụ cũng có thêm thu nhập đáng kể.
Không chỉ vậy, với địa hình rộng và cảnh quan đẹp, kết cấu đồi núi gắn với đồng ruộng và lòng hồ, HTX nông nghiệp Gia Phúc đang theo đuổi ý tưởng phát triển nông nghiệp gắn với du lịch sinh thái. Những năm gần đây, một số tổ chức, cá nhân, các trường học ở Hà Tĩnh đã tới tham quan, trải nghiệm tại trang trại của HTX.
“Chúng tôi mong muốn đem đến cho du khách trải nghiệm sự giao hòa, gần gũi với thiên nhiên, được thưởng thức những sản phẩm ngon, an toàn cho sức khỏe”, ông Lê Vạn Hải nói.
Ông Hải cho biết những năm tới, HTX nông nghiệp Gia Phúc đang hướng tới đích 1.000 tấn sản phẩm với doanh thu trên 30 tỷ đồng.
Linh Đan