Mô hình của anh Nguyễn Danh Hoàng, thành viên của Tổ hợp tác Mậu Lâm (xã Mậu Lâm) với hệ thống trang trại tổng hợp chăn nuôi lợn, gà và nuôi ong lấy mật... là một trong những điển hình tại địa phương về trang trại chăn nuôi tập trung xa khu dân cư, hiệu quả kinh tế cao.
Mô hình "kiểu mẫu"
Anh Hoàng chia sẻ, năm 2015, với vốn đầu tư ban đầu chỉ khoảng vài trăm triệu đồng và được Phòng Giao dịch Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Như Thanh tạo điều kiện cho vay 100 triệu đồng vốn ưu đãi chương trình giải quyết việc làm, anh đã tập trung xây dựng hệ thống trang trại tổng hợp chăn nuôi lợn, gà và nuôi ong lấy mật. Đến nay, sau 10 năm phát triển, mô hình chăn nuôi tổng hợp của anh Hoàng là nơi cung cấp nguồn gia cầm, lợn thương phẩm trong tỉnh và nhiều doanh nghiệp tại các tỉnh lân cận.
 |
|
Anh Nguyễn Danh Hoàng, xã Mậu Lâm tại khu nuôi giống gà ri Lạc Thủy. |
Trang trại của anh Hoàng có diện tích hơn 8ha, nuôi 3.000 con gà trống và gà ri an toàn, mỗi năm xuất bán 10.000 con; 200 con lợn nái. Ngoài ra, anh còn trồng 50 gốc bưởi và 150 trụ thanh long, trồng cây keo với diện tích 6ha. Nhờ kết hợp chăn nuôi tổng hợp, mỗi năm, trang trại đạt doanh thu khoảng 2 tỷ đồng, lợi nhuận khoảng 500 triệu đồng/năm. Bên cạnh đó, mô hình còn giải quyết việc làm thời vụ cho 7 lao động địa phương với mức thu nhập từ 5 - 6 triệu đồng/tháng.
Tương tự, Thuận Minh Farm của ông Phạm Ngọc Sáng, thành viên Tổ hợp tác Thọ Lập (xã Thọ Lập) cũng là một trong những mô hình tiêu biểu chăn nuôi lợn khép kín theo hướng VietGAP.
Trước đây, do là hộ chăn nuôi nhỏ lẻ, hiệu quả kinh tế thấp, cùng với việc thường xuyên phải đối mặt với dịch bệnh khiến cho kinh tế gia đình ông Sáng gặp nhiều khó khăn. Năm 2022, với quyết tâm làm giàu trên mảnh đất quê hương, ông đã quy hoạch một phần diện tích đất nông nghiệp của gia đình, vay vốn để đầu tư xây dựng chuồng trại chăn nuôi lợn theo tiêu chuẩn VietGAP diện tích hơn 1.000m2, khép kín.
Ông Sáng cho hay, từ khâu chọn con giống, thức ăn, nước uống, vệ sinh thú y đến xử lý chất thải và ghi chép sổ sách đều được áp dụng nghiêm ngặt. Mỗi lứa chăn nuôi, trang trại có trên 200 con lợn thương phẩm và 10 lợn nái. Khu chăn nuôi được thiết kế khoa học, phân khu riêng biệt để thuận lợi cho việc chăm sóc, phòng bệnh, với tiêu chí mát về mùa hè, ấm về mùa đông. Nhờ đó, đàn lợn bảo đảm an toàn dịch bệnh, dễ tiêu thụ, đem lại giá trị kinh tế cao hơn nhiều lần so với chăn nuôi truyền thống.
Đặc biệt, mô hình trang trại chăn nuôi gà với tổng đàn 12.000 con/lứa của gia đình chị Lê Thị Huế, thành viên Tổ hợp tác Yên Phú (xã Yên Phú) lại được áp dụng phương pháp mới, nhằm giải phóng sức lao động, giảm chi phí và nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm.
Cụ thể, để mang lại hiệu quả tối ưu, chị Huế đã cải tạo hệ thống chuồng trại, lắp đặt máng ăn, uống tự động theo giờ; đầu tư máy trộn thức ăn để chủ động nguyên liệu, tận dụng nông sản tại địa phương để giảm giá thành sản xuất. Cùng với đó là điều chỉnh khẩu phần dinh dưỡng phù hợp với từng giai đoạn phát triển của đàn vật nuôi. Vì vậy có thể tiết kiệm 10 - 20% chi phí thức ăn, giảm được chi phí nhân công, hạn chế thức ăn rơi vãi, bảo đảm vệ sinh chuồng trại, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, từ đó tạo ra nhiều cơ hội để liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm với các doanh nghiệp...
Tích cực mở rộng, xây dựng chuỗi giá trị
Trên địa bàn tỉnh còn khá nhiều hộ dân, tổ hợp tác, HTX và doanh nghiệp khác đã và đang áp dụng hiệu quả mô hình chăn nuôi tương tự, mang lại thu nhập từ 200 - 500 triệu đồng/năm.
Điển hình như gia đình anh Phạm Huy Tấn (Tổ hợp tác Xuân Du, xã Xuân Du) với mô hình trang trại tổng hợp chăn nuôi gà Đông Tảo kết hợp trồng xen canh bưởi diễn, cam cảnh, quýt cảnh, đào thế, mang lại thu nhập 300 triệu đồng/năm; trang trại nuôi lợn nái và lợn thịt thương phẩm của gia đình ông Nguyễn Văn Dũng (xã Như Thanh) cho thu nhập gần 400 triệu đồng/năm; mô hình nuôi gà thương phẩm của gia đình anh Hoàng Ngọc Năm (xã Quý Hòa),... Những mô hình này đã góp phần quan trọng trong việc phát triển kinh tế hộ gia đình, từ đó nâng cao mức thu nhập bình quân đầu người tại địa phương.
Không chỉ dừng lại ở mô hình nông hộ, những chủ trang trại trên còn chủ động liên kết sản xuất, chuyển từ sản xuất nhỏ sang hình thức tổ chức quy mô hơn, gắn với tiêu chuẩn chất lượng và chuỗi tiêu thụ ổn định.
 |
|
Nhờ chủ động liên kết sản xuất, chuyển từ sản xuất nhỏ sang hình thức tổ chức quy mô hơn, gắn với tiêu chuẩn chất lượng và chuỗi tiêu thụ ổn định, nhiều trang trại đạt lợi nhuận hàng trăm triệu đồng mỗi năm. |
Chia sẻ về những thành quả từ việc chăn nuôi gà công nghệ cao, anh Hoàng Ngọc Năm chia sẻ: "Trong quá trình nuôi gà, tôi lựa chọn gà giống có chất lượng, tuân thủ các kỹ thuật chăn nuôi, tiêm phòng, vệ sinh chuồng trại để hạn chế phát sinh dịch bệnh, theo dõi và ghi chép lại quá trình sinh trưởng của gà. Nhờ đó, đàn gà ít bệnh, lớn nhanh, bán được giá. Mỗi năm, trang trại bán ra thị trường hơn 50 tấn gà thịt. Ngoài ra, tôi còn liên kết với các hộ dân chăn nuôi trong xã cung cấp giống và thức ăn chăn nuôi".
Nhờ đó, mô hình chăn nuôi gà mang lại lợi nhuận cho gia đình anh Năm trên 300 triệu đồng/năm, tạo việc làm cho 10 lao động địa phương với mức thu nhập 7 - 10 triệu đồng/tháng.
Chủ tịch UBND xã Quý Hòa Quách Văn Khắc cho biết: "Mô hình chăn nuôi gà của anh Hoàng Ngọc Năm không chỉ mang lại cuộc sống ấm no cho gia đình mà còn là động lực để nhiều người dân trong xã học tập và làm theo. Qua đó, góp phần trong công tác giảm nghèo của địa phương".
Khẳng định vai trò của kinh tế hợp tác
Sự phát triển mạnh mẽ của các mô hình chăn nuôi theo hình thức chuỗi liên kết đã đóng góp trực tiếp vào hàng loạt tiêu chí quan trọng trong xây dựng nông thôn mới tại các địa phương, trong đó có tiêu chí thu nhập.
Thời gian qua, Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Thanh Hóa đã thực hiện nhiều chương trình thiết thực, nổi bật là phối hợp với Hội Nông dân tỉnh triển khai chương trình hành động giai đoạn 2024–2030, nhằm nâng cao năng lực cho cán bộ HTX, đẩy mạnh liên kết giữa nông dân – HTX – doanh nghiệp.
Điển hình có thể kể đến, chương trình tập huấn quy trình, kỹ thuật chăn nuôi, phương thức liên kết bao tiêu sản phẩm trong sản xuất của Liên minh HTX tỉnh phối hợp với UBND huyện Thường Xuân (cũ) và đơn vị chủ trì liên kết là HTX Dịch vụ và nuôi trồng thuỷ sản Cửa Đạt, trong khoảng thời gian từ tháng 11/2024 đến tháng 3/2025 vừa qua. Chương trình đã trao 5.383 con gà giống Lai Hồ và hơn 16,1 tấn thức ăn hỗn hợp cho 90 hộ dân trên địa bàn xã Xuân Chinh.
Sau hơn 3 tháng triển khai, số gà được hỗ trợ đều sinh trưởng, phát triển ổn định. Đồng thời, mang lại hiệu quả kinh tế cũng như hiệu quả xã hội thiết thực cho người dân địa phương..
 |
|
Các mô hình như chăn nuôi lợn nái tại nhiều địa phương đã giúp hàng trăm hộ nghèo và cận nghèo từng bước thoát nghèo. |
Trong những năm 2023-2024, nhiều dự án giảm nghèo khác do Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Thanh Hóa phối hợp/chủ trì đã mang lại hiệu quả rõ rệt, như mô hình như chăn nuôi lợn nái bản địa ở huyện Bá Thước (cũ), nuôi vịt bầu thương phẩm ở huyện Thường Xuân (cũ),… được tổ chức bài bản, hỗ trợ kỹ thuật và kết nối thị trường đầu ra. Qua đó, hàng trăm hộ nghèo và cận nghèo đã từng bước thoát nghèo, hình thành ý thức sản xuất theo mô hình liên kết.
Đặc biệt, thời gian qua, chính quyền tỉnh Thanh Hóa và Liên minh HTX tỉnh đã và đang tích hỗ trợ chủ trang trại, gia trại, HTX tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi để phát triển sản xuất; xây dựng kế hoạch đào tạo, tập huấn và hỗ trợ người dân phát triển chăn nuôi theo hình thức chăn nuôi trang trại từ quy mô nhỏ đến vừa, đảm bảo an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh, đáp ứng yêu cầu chất lượng, an toàn thực phẩm cho tiêu dùng và gắn với tiêu thụ theo chuỗi liên doanh, liên kết giữa người chăn nuôi, tổ hợp tác, HTX với các doanh nghiệp...
Nhờ các cơ chế, chính sách hỗ trợ từ chính quyền các cấp, kết quả 6 tháng năm 2025, ngành chăn nuôi của tỉnh Thanh Hóa đạt được những kết quả tích cực, với giá trị sản xuất đạt 6.147 tỷ đồng, tăng 6,2% so với cùng kỳ; tiếp tục có sự chuyển dịch tích cực từ chăn nuôi nhỏ lẻ, hộ gia đình sang hình thức chăn nuôi trang trại, gia trại theo hướng công nghiệp, bán công nghiệp có kiểm soát an toàn dịch bệnh và môi trường…
Hồng Hương