Theo Sở NN&PTNT, là địa phương có nhiều lợi thế về khí hậu, đất đai với sự đa dạng các sản phẩm đặc sản, đến nay, tỉnh Lạng Sơn đã xây dựng và phát triển các chuỗi nông sản đặc sản chủ lực, có lợi thế cạnh tranh trên thị trường.
Sản lượng na giảm, giá bán tăng
Đến nay, tỉnh Lạng Sơn đã xây dựng được một số vùng chuyên canh sản xuất hàng hóa mang lại giá trị thu nhập cho người dân khoảng 1.000 tỷ đồng/năm. Điển hình như: sản phẩm hoa hồi Lạng Sơn diện tích trên 34.000 ha, sản lượng đạt trên 15.000 tấn/năm; sản phẩm na Chi Lăng khoảng 3.200 ha tập trung ở các huyện: Chi Lăng, Hữu Lũng với sản lượng hằng năm trên 35.000 tấn; vùng sản xuất rau đặc sản các loại.
![]() |
Thương hiệu na Chi Lăng đã được người tiêu dùng trong nước và thế giới biết đến nên bán được giá cao. |
Đối với diện tích trồng na, đã có trên 800 ha na được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP; những diện tích trồng na còn lại đều được cam kết sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Tỉnh xác định Chương trình Mỗi xã một sản phẩm (OCOP) là chương trình phát triển kinh tế khu vực nông thôn, với trọng tâm là phát triển các nhóm sản phẩm hàng hóa, dịch vụ tinh hoa, đặc biệt của mỗi vùng mà các địa phương khác không có, được chính quyền hỗ trợ về chính sách, kỹ thuật, vốn và thị trường nhằm mang lại giá trị gia tăng cao nhất.
Thời gian qua, Chương trình OCOP đã được triển khai mạnh tại tỉnh Lạng Sơn. Trong năm 2019 đã có 13 sản phẩm đã được công nhận và dự kiến trong năm 2020 có thêm 25 sản phẩm được chuẩn hóa từ 3 sao đến 4 sao.
Ông Lương Thành Chung, Trưởng phòng NN&PTNT huyện Chi Lăng cho biết, do thời tiết khắc nghiệt nên sản lượng na năm 2020 giảm hơn 1.000 tấn so với năm 2019. Năng suất na năm ngoái đạt 113 tạ/ha; năm nay chỉ khoảng 100 tạ/ha.
Theo ông Chung, do ảnh hưởng của dịch COVID-19, huyện không tổ chức ngày hội na Chi Lăng. Thay vào đó, cấp ủy, chính quyền và cơ quan chuyên môn đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá trên các phương tiện thông tin đại chúng. Đồng thời, tạo điều kiện thuận lợi để các doanh nghiệp, HTX, thương lái đến thu mua, tiêu thụ na.
Sở Công Thương Lạng Sơn đã có văn bản gửi Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trong cả nước thông tin về tình hình mùa vụ thu hoạch na tới đông đảo doanh nghiệp, HTX liên kết thu mua, tiêu thụ.
Năm nay, huyện Chi Lăng hỗ trợ cho người dân trên 35.000 hộp bao bì, 50.000 tem truy xuất nguồn gốc để góp phần quảng bá, tiêu thụ quả đặc sản quê hương. Từ đầu vụ đến nay, na thu hoạch đến đâu được tiêu thụ hết đến đó. Giá cả cũng rất cao, thời điểm hiện tại, giá na bở loại ngon bán được 80-100 nghìn đồng/kg, na dai loại to (3 quả/kg tròn, đẹp) có giá 75 nghìn/kg.
Hữu Lũng bứt phá trồng cây ăn quả
Ông Long Văn Sơn, Chủ tịch UBND huyện Hữu Lũng cho biết, Hữu Lũng là huyện nằm ở vị trí cửa ngõ phía nam của tỉnh Lạng Sơn, là mảnh đất có bề dày về lịch sử và văn hóa. Huyện Hữu Lũng đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ KH&CN) trao Văn bằng bảo hộ nhãn hiệu tập thể cho 3 sản phẩm: Măng Bát độ, Nem nướng và Quả tươi Hữu Lũng – đây là những sản phẩm OCOP chủ lực của huyện.
![]() |
Các doanh nghiệp và HTX ký kết hợp tác tiêu thụ sản phẩm na Lạng Sơn. |
Huyện Hữu Lũng đã hình thành các vùng chuyên canh hàng hóa tập trung những loại cây ăn quả với tổng diện tích khoảng 5.000 ha, chiếm 1/3 diện tích đất nông nghiệp, mang lại giá trị kinh tế hàng năm trên 800 tỷ đồng. Tại đây có 20 loại cây ăn quả, trong đó phổ biến như: na, dứa, mít, bưởi, thanh long, táo đại, cam, nhãn, xoài…
Hiện, na đang là cây chủ lực làm nên thương hiệu, uy tín, niềm tự hào của tỉnh Lạng Sơn nói chung, huyện Hữu Lũng nói riêng, với diện tích trên 1.500ha, sản lượng đạt khoảng 12 nghìn tấn quả. Ngoài ra, Hữu Lũng còn các loại cây có múi như cam, quýt, đặc biệt là bưởi với diện tích gần 400ha (lớn nhất trong toàn tỉnh), thanh long với 30ha, táo đại 40ha…
Năm 2019, sản lượng các loại cây ăn quả ước đạt trên 29.500 tấn, giá trị kinh tế ước đạt 885 tỷ đồng, đem lại thu nhập ổn định cho bà con nông dân. Toàn huyện đã có trên 230 ha cây ăn quả các loại sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP.
Ông Đào Văn Hồ, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại nông nghiệp (Bộ NN&PTNT) cho rằng, nút thắt lớn nhất hiện nay đối với trái cây tại Lạng Sơn là vấn đề liên kết với nhà phân phối để mở rộng thị trường tiêu thụ sản phẩm. Qua đó, cần đẩy mạnh công tác truyền thông, các hoạt động tuyên truyền, quảng bá, xây dựng hình ảnh, thương hiệu nhằm đẩy mạnh tiêu thụ, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, cải thiện và nâng cao đời sống cho bà con nông dân. Song song đó, tạo ra các không gian, môi trường thuận lợi kết nối người sản xuất và người phân phối. Tại đây, các nhà quản lý, nhà phân phối, kinh doanh các chuỗi nông sản sẽ chia sẻ những tín hiệu thị trường, giới thiệu những tiêu chuẩn kinh tế và kỹ thuật.
Ngoài ra, cần đẩy mạnh các hoạt động tìm kiếm đối tác, kết nối giữa các đơn vị sản xuất sản phẩm OCOP và đại diện các doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm, kết nối các đội ngũ mua hàng của các đơn vị tiêu thụ sản phẩm trực tiếp trải nghiệm sản phẩm...
Ông Đào Văn Hồ cũng khuyến cáo, thời gian tới, huyện Chi Lăng và huyện Hữu Lũng cần tiếp tục chú trọng công tác quy hoạch vùng sản xuất để tạo chuỗi liên kết, đảm bảo cung cầu hàng hoá; chủ động chuyển đổi cơ cấu cây trồng, mở rộng vùng sản xuất cây ăn quả ở những nơi có điều kiện phù hợp về khí hậu, thổ nhưỡng để tăng giá trị sản xuất nông nghiệp.
Tại hội nghị kết nối tiêu thụ sản phẩm na Chi Lăng và sản phẩm OCOP tỉnh Lạng Sơn năm 2020, một số doanh nghiệp, HTX trong và ngoài tỉnh bày tỏ mong muốn được giao lưu, kết nối tiêu thụ sản phẩm na Chi Lăng và các sản phẩm OCOP của tỉnh. Trong đó, 6 doanh nghiệp, HTX trong và ngoài tỉnh đã ký kết hợp tác, xúc tiến quảng bá, tiêu thụ sản phẩm na và nông sản tỉnh Lạng Sơn.
Chu Khôi