Ở nhiều vùng sản xuất nông nghiệp lớn, cây sắn chỉ là cây trồng phụ, với giá trị kinh tế không cao. Tuy nhiên, với xã vùng cao Kỳ Phú - nơi có địa hình dốc, đất đai kém màu mỡ, việc canh tác phụ thuộc hoàn toàn vào nước trời thì cây trồng này lại là một lựa chọn an toàn, giúp người dân có thêm nguồn thu nhập ổn định.
Hướng đi an toàn
Sở hữu hơn 3 ha đất vườn đồi, anh Bùi Lâm cho biết trước đây, toàn bộ diện tích của gia đình dành để trồng mía. Tuy nhiên, việc phát triển thiếu định hướng khiến cây mía giảm năng suất, thị trường không ổn định, giá bán liên tục “tụt dốc”, lợi nhuận giảm mạnh.
 |
|
Cây sắn cho lợi nhuận ổn định, hạn chế ô nhiễm môi trường (Ảnh TL). |
Năm 2019, anh Lâm quyết định chuyển đổi hơn 1 ha khu sườn đồi, đất xấu sang trồng sắn. Ngay vụ đầu, cây sắn đã cho năng suất khá cao, đạt 35 tấn/ha.
Sắn thu hoạch đến đâu, tư thương vào mua tới đó. Với mức giá 1.100 - 1.500 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, công thu hoạch, gia đình anh Lâm thu lãi trên 20 triệu đồng/ha.
Theo anh Lâm, cây sắn có sức sống rất mạnh, gần như cả vụ không phải sử dụng phân bón, thuốc trừ sâu hay bất kỳ loại hóa chất độc hại nào. Việc này góp phần bảo vệ môi trường sinh thái, nâng cao sức khỏe cho người dân trong khu vực. Trồng sắn trên các sườn đồi dốc cũng giúp giảm thiểu tình trạng xói mòn, sạt lở đất.
Tương tự, gia đình chị Đinh Thị Minh cũng thu về gần 40 tấn sắn trong năm 2020, lợi nhuận đạt gần 25 triệu đồng.
Chị Minh đánh giá sắn là loại cây dễ trồng, tốn ít công chăm sóc, chịu được khô hạn, không kén đất, ít vốn đầu tư, chịu được thời tiết khắc nghiệt, nguồn giống do bà con chủ động được, lại không phải bón phân nhiều, chỉ cần làm cỏ vài lần trong năm.
Phát triển bền vững
Ông Đỗ Văn Luật, Giám đốc HTX Kỳ Phú cho biết, xã Kỳ Phú có điều kiện tự nhiên khá khắc nghiệt. Mấy năm trở lại đây, biến đổi khí hậu ngày càng rõ rệt, khô hạn thường xuyên xảy ra, có vụ bà con trồng ngô, lạc, gặp hạn hán bị mất trắng.
 |
|
Việc trồng sắn sẽ được định hướng rõ ràng, đảm bảo tính bền vững (Ảnh TL). |
Riêng cây mía, 2 năm vừa qua, giá thu mua sụt giảm nghiêm trọng, trừ chi phí phân bón, công chăm sóc, người dân hầu như không có lãi, thậm chí chịu lỗ. Do vậy, cây sắn là một lựa chọn phù hợp vào thời điểm này.
“Hiện tại, sản phẩm sắn sau thu hoạch của người dân chủ yếu xuất bán cho các nhà máy chế biến tinh bột sắn, giá bán dao động 1.100 - 1.500 đồng/kg. Trung bình mỗi gia đình trồng sắn thu về 20 - 30 triệu đồng/ha/vụ”, ông Luật cho hay.
Cây sắn đang cho thấy hiệu quả tích cực, nhưng tình trạng người dân mở rộng diện tích ồ ạt có thể khiến thị trường tiêu thụ sắn mất cân bằng trong tương lai.
Vì vậy, HTX Kỳ Phú đang tích cực liên kết với các doanh nghiệp để phát triển các vùng trồng sắn lớn, đưa người dân vào chuỗi liên kết để canh tác theo quy hoạch, đảm bảo hiệu quả bền vững.
Ngành nông nghiệp xã cũng đang tích cực tập huấn nâng cao kỹ thuật, hỗ trợ người dân đầu tư cải tạo đất bằng những loại phân bón hữu cơ, phân chuồng ủ hoai, thân thiện môi trường để ngăn chặn tình trạng thoái hóa đất, đặc biệt trên những diện tích đất đồi có độ dốc cao.
Rõ ràng, cây sắn đang mở ra hướng đi mới đầy tiềm năng cho người dân xã Kỳ Phú. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, thời gian tới, xã cần có định hướng phát triển rõ ràng, tăng cường tập huấn kỹ thuật để nâng cao năng suất, chất lượng.
Xã cũng cần thúc đẩy vai trò của các HTX, tổ hợp tác để mở rộng liên kết, nâng cao năng lực sản xuất của các hộ nông dân, hình thành các chuỗi giá trị với doanh nghiệp để đảm bảo thị trường tiêu thụ, từ đó gia tăng lợi ích cho người dân.
Hưng Nguyên