Nông dân xã Nghĩa Đô đang vào vụ thu hoạch dưa chuột đầu tiên theo mô hình liên kết sản xuất – tiêu thụ. Toàn bộ sản phẩm được doanh nghiệp thu mua tận ruộng với giá cam kết, mở ra triển vọng nâng cao thu nhập, ổn định đầu ra cho người dân.
Thu hoạch dưa chuột theo mô hình liên kết
Đây là vụ thứ 2, gia đình chị Ma Thị Đẹp (bản Mường Kem) trồng dưa chuột theo mô hình liên kết. Do đã có kinh nghiệm trong quá trình trồng và chăm sóc nên 1ha dưa của gia đình chị đã sinh trưởng và phát triển tốt, cho năng suất cao.
Theo chị Đẹp, thu nhập từ cây dưa cao hơn hẳn so với lúa, bởi dưa là loại dễ trồng, dễ chăm sóc, ít dịch bệnh, được công ty thu mua với giá ổn định.
 |
|
Nông dân xã Nghĩa Đô đang vào vụ thu hoạch dưa chuột đầu tiên theo mô hình liên kết sản xuất – tiêu thụ. |
Gia đình anh Hoàng Văn Điệp (bản Mường Kem) trồng được 2,5 sào dưa. Trung bình mỗi ngày gia đình anh thu được 2 tạ dưa, thu về 600 - 700.000 đồng.
Được biết, gia đình anh Điệp là những hộ tiên phong mạnh dạn chuyển đổi diện tích đất ruộng sang trồng dưa theo mô hình liên kết. Vụ dưa đầu tiên của gia đình anh dự kiến sẽ cho sản lượng 5 tấn, mang lại thu nhập vài chục triệu đồng.
Hiện nay, bà con nông dân trên địa bàn xã Nghĩa Đô đang tập trung thu hoạch lứa dưa đầu tiên theo chương trình liên kết bao tiêu sản phẩm với doanh nghiệp. Theo ước tính, 1 sào dưa sẽ cho thu hoạch khoảng 50kg/ngày.
Tham gia mô hình liên kết có 48 hộ với 5,2 ha tại các thôn Mường Kem, Nà Luông, Bản Hón và Bản Hốc. Các hộ dân được công ty cung ứng giống, phân bón, hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc và các biện pháp phòng trừ sâu bệnh.
Công ty thu mua theo giá cam kết từ 2.000 – 15.000 đồng/kg. Sản phẩm thu hoạch đến đâu, công ty tiến hành thu mua đến đó. Sau 2 ngày đầu thu hoạch, công ty đã thu mua trên 3 tấn dưa.
Với thành công bước đầu từ mô hình trồng dưa liên kết, cấp ủy, chính quyền xã Nghĩa Đô đang tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động bà con nhân dân mở rộng thêm diện tích trồng dưa; đồng thời tiếp tục liên kết sản xuất, bao tiêu sản phẩm nhằm đảm bảo đầu ra ổn định và nâng cao thu nhập cho người dân.
Hiệu quả từ mô hình
Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh Lào Cai đã xuất hiện nhiều mô hình trồng trọt theo hướng liên kết, mang lại hiệu quả kinh tế cao.
Trong đó, cây dâu tằm đang hồi sinh tại nhiều xã của huyện Bảo Yên cũ, sau một thời gian phải chặt bỏ do khó khăn trong tiêu thụ.
Được biết, HTX Nấm Tam Đảo đã liên kết với hàng chục hộ dân ở Kim Sơn từ khi trồng cho đến lúc thu hoạch, để doanh nghiệp thu mua. Với giá kén tằm ổn định 120 nghìn đồng/kg, mỗi ha dâu đạt doanh thu gần 150 triệu đồng, trừ chi phí, bà con thu lãi gần 70 triệu đồng. Doanh nghiệp có lợi nhuận, nông dân có lãi đang tạo đà cho việc mở rộng vùng nguyên liệu đối với cây trồng này
Ông Nguyễn Ngọc Khoa, xã Kim Sơn, huyện Bảo Yên chia sẻ:"Một mẻ tằm chỉ trong nửa tháng thôi đã thu được mười mấy triệu đồng, nuôi tằm hiệu quả hơn nhiều so với ngô và các loại cây trồng khác".
Anh Nguyễn Quốc Huy, Giám đốc HTX cho biết: "Lào Cai có địa thế và khí hậu rất an toàn để trồng dâu tằm hữu cơ, HTX đã lên đây đầu tư để phát triển".
Không riêng dâu tằm, dưa chuột, những cây trồng thế mạnh như quế, chè của Lào Cai đang có tín hiệu vui từ thị trường. Đặc biệt, chuỗi liên kết sản xuất nông nghiệp bám theo quy hoạch trục dọc sông Hồng là cơ sở để các địa phương vùng thấp xây dựng chiến lược mở rộng cây trồng mũi nhọn.
Điển hình, HTX Thịnh Phong (xã Bản Lầu) đang trồng 35 ha dứa, chè. Tham gia HTX, các thành viên được hướng dẫn kỹ thuật trồng, chăm sóc dứa, chè; được thông tin về tình hình giá cả vật tư nông nghiệp, thị trường tiêu thụ; được bao tiêu sản phẩm đầu ra với giá cả ổn định, giúp gia đình có thu nhập ổn định.
Nhờ vậy, HTX đang tạo việc làm ổn định cho 14 lao động địa phương với mức lương thu nhập từ 6 - 9 triệu đồng/tháng; tạo việc làm thời vụ cho hàng trăm lao động địa phương khi bước vào mùa vụ thu hoạch, sơ chế dứa, chè, chuối...
 |
|
HTX Bản Lầu đang tạo việc làm ổn định cho 14 lao động địa phương với mức thu nhập từ 6 - 9 triệu đồng/tháng. |
Ngoài thu mua sản phẩm dứa của các thành viên, HTX còn ký hợp đồng liên kết sản xuất với 3 Tổ hợp tác với 50 thành viên và tiêu thụ sản phẩm cho hơn 120 hộ gia đình trồng dứa tại nhiều xã xung quanh với sản lượng từ 3.000 - 3.500 tấn/năm.
Giá cả theo thỏa thuận với người dân theo từng thời điểm, thanh toán tiền hàng tháng. Nhờ vậy, giúp người dân yên tâm chăm sóc các loại cây trồng hiệu quả.
Đồng thời, HTX còn liên kết thu mua sản phẩm chè của tổ hội, các hộ dân trên địa bàn xã Bản Lầu...
Hỗ trợ phát triển mô hình
Theo đại diện tỉnh, cới cách làm, hướng đi đúng đắn, nhiều HTX đã xây dựng được chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, đảm bảo sự phát triển hiệu quả, bền vững. Các mô hình liên kết đã giúp các thành viên trong HTX và bà con tiêu thụ các loại sản phẩm nông sản ổn định.
Trong năm 2024, tỉnh Lào Cai đẩy mạnh việc sử dụng nguồn vốn của các Chương trình MTQG, đặc biệt là Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh.
Nguồn vốn của các Chương trình MTQG được sử dụng tập trung vào xây dựng và phát triển các mô hình sản xuất phù hợp với đặc thù của địa phương, tập trung phát triển các ngành hàng chủ lực của tỉnh (cây chuối, cây quế, cây dược liệu,…). Các dự án hỗ trợ giống cây trồng, giống vật nuôi chất lượng cao, ứng dụng khoa học kỹ thuật và đào tạo tập huấn, chuyển giao công nghệ đã giúp đồng bào dân tộc thiểu số nâng cao năng suất và thu nhập.
Năm 2024, Chương trình MTQG phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi hỗ trợ thực hiện 138 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất, trong đó có 23 dự án liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị và 115 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất cộng đồng có sự tham gia của trên 5.980 người với tổng kinh phí hỗ trợ từ ngân sách nhà nước trên 110 tỷ đồng.
Tại các xã vùng cao, nhiều mô hình, dự án hỗ trợ phát triển sản xuất liên kết chuỗi giá trị như trồng cây ăn quả ôn đới (mận, lê,…), đặc biệt mô hình trồng cây dược liệu đã phát huy hiệu quả rõ rệt. Nhiều hộ dân được hỗ trợ giống cây, phân bón và kỹ thuật canh tác, từ đó gia tăng năng suất và chất lượng sản phẩm, mở ra cơ hội tiêu thụ ở các thị trường lớn.
Không chỉ dừng lại ở việc cung cấp nguồn lực, các Chương trình MTQG còn tổ chức các lớp tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn người dân cách quản lý sản xuất, tiếp cận thị trường và áp dụng các tiêu chuẩn an toàn trong sản xuất. Điều này không chỉ giúp nâng cao năng lực cho người dân mà còn tạo động lực để họ chủ động hơn trong phát triển kinh tế gia đình. Các mô hình sản xuất hiệu quả đã lan tỏa, tạo động lực cho nhiều hộ gia đình học hỏi và vươn lên làm giàu.
Lào Cai đặt ra mục tiêu trong năm 2025 giảm trên 2.000 hộ cận nghèo; trên 60% số xã có tỷ lệ hộ nghèo đạt chuẩn tiêu chí xây dựng nông thôn mới (76 xã hoàn thành tiêu chí nghèo); hỗ trợ xây dựng mới, sửa chữa hơn 3.000 nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo.
Để đạt được kế hoạch, tỉnh cho biết sẽ tiếp tục hỗ trợ phát huy mô hình liên kết hiệu quả. Bên cạnh đó, phối hợp với Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh vận động thành lập thêm nhiều HTX, từ đó xây dựng chuỗi liên kết, giúp bà con ổn định đầu ra, yên tâm sản xuất.
Giang Nguyễn