Trong một tuyên bố gây chú ý toàn cầu, Tổng thống Mỹ Donald Trump khẳng định sẽ áp mức thuế nhập khẩu lên đến 100% đối với các sản phẩm chứa chip và chất bán dẫn, một động thái nhằm thúc đẩy các tập đoàn công nghệ như Apple đưa sản xuất trở lại Mỹ. Tuy nhiên, ông cũng tuyên bố miễn trừ hoàn toàn cho các doanh nghiệp đang xây dựng hoặc cam kết xây dựng nhà máy tại Hoa Kỳ, trong đó Apple là ví dụ điển hình.
Apple đầu tư 100 tỷ USD để “lấy lòng” Washington
"Chúng tôi sẽ áp thuế rất lớn đối với chip và chất bán dẫn, khoảng 100%, nhưng nếu bạn đang xây dựng tại Mỹ, sẽ không có khoản phí nào cả", ông Trump phát biểu từ Phòng Bầu dục, trong cuộc gặp với CEO Tim Cook. Theo ông, kể cả khi nhà máy chưa đi vào sản xuất, chỉ cần đang xây dựng cũng đã đủ điều kiện được miễn thuế.
![]() |
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump và Giám đốc điều hành Apple Tim Cook bắt tay nhau khi Apple thông báo về khoản đầu tư 100 tỷ đô la vào ngành sản xuất của Hoa Kỳ, tại Phòng Bầu dục ở Nhà Trắng ở Washington, DC, Hoa Kỳ, ngày 6 tháng 8 năm 2025. |
Thông điệp này không chỉ là lời cảnh báo đối với các công ty Mỹ đang sản xuất ở nước ngoài, mà còn là đòn đánh trực diện vào cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu, nơi châu Á, bao gồm cả Việt Nam, đang đóng vai trò là trung tâm lắp ráp thiết bị điện tử lớn nhất thế giới.
Trước sức ép thuế quan, Apple đã công bố gói đầu tư 100 tỷ USD vào Mỹ, nâng tổng cam kết nội địa lên 600 tỷ USD. Trong đó, công ty sẽ mở rộng sản xuất tại Kentucky, Houston, Michigan và tăng chi tiêu cho các nhà cung ứng tại Mỹ. Động thái này giúp Apple “ghi điểm” với chính quyền mới và tạm thời né được “lưỡi dao” thuế 100% của Trump.
Đáng chú ý, các đối tác then chốt trong chương trình “Made in America” của Apple bao gồm Corning, Applied Materials, Texas Instruments, Broadcom, và GlobalFoundries, những tập đoàn hàng đầu trong lĩnh vực linh kiện và bán dẫn, vốn từng hợp tác từ xa với Apple tại châu Á.
Tuy nhiên, dù Apple đẩy mạnh đầu tư nội địa, CEO Tim Cook thừa nhận quá trình lắp ráp cuối cùng iPhone vẫn sẽ "diễn ra ở nơi khác trong một thời gian", bất chấp việc một số linh kiện như kính, mô-đun Face ID, chip... đã được sản xuất tại Mỹ.
Tuyên bố thuế 100% của Trump đặc biệt quan trọng với Việt Nam, nơi hiện đang là trung tâm sản xuất Apple Watch, iPad và MacBook cho thị trường Mỹ. Không giống Ấn Độ, nơi Apple lắp ráp iPhone và đang chịu mức thuế hai đợt lên đến 50%, Việt Nam cũng không nằm ngoài danh sách bị ảnh hưởng. Theo thông tin công bố, hàng hóa điện tử xuất xứ từ Việt Nam sẽ chịu mức thuế 20%, trừ khi doanh nghiệp chuyển sản xuất sang Mỹ hoặc được miễn trừ theo tiêu chí cụ thể.
Tác động với xuất khẩu điện tử Việt Nam
Điều này đặt Việt Nam trước một thách thức không nhỏ: dù được xem là mắt xích quan trọng trong chiến lược đa dạng hóa chuỗi cung ứng toàn cầu của các tập đoàn công nghệ lớn, Việt Nam vẫn có thể đối mặt với nguy cơ bị ảnh hưởng bởi chính sách thuế mới từ Mỹ. Trong trường hợp không có chính sách miễn trừ cụ thể, các nhà máy sản xuất tại Việt Nam có thể gặp khó khăn trong việc duy trì lợi thế cạnh tranh về chi phí trong chuỗi cung ứng của Apple.
Theo Tổng cục Hải quan, trong 6 tháng đầu năm 2025, kim ngạch xuất khẩu máy tính, linh kiện và điện thoại từ Việt Nam sang Mỹ đạt gần 20 tỷ USD, trong đó một phần lớn đến từ các nhà máy gia công sản phẩm cho Apple và Samsung. Với mức thuế 20 - 100% áp lên sản phẩm chứa chip, giá thành sẽ bị đội lên đáng kể, ảnh hưởng trực tiếp đến sức cạnh tranh của hàng Việt tại thị trường Mỹ.
Mặc dù chi tiết về chính sách miễn trừ chưa được công bố, nhiều doanh nghiệp tại Việt Nam, đặc biệt là các đối tác cung ứng cấp 2, cấp 3 của Apple, đang theo dõi sát sao chính sách thương mại mới của Nhà Trắng.
Cam kết đầu tư 100 tỷ USD của Apple có thể là động thái chiến lược nhằm làm dịu sức ép trước mắt, nhưng các nhà phân tích cho rằng “giấc mơ iPhone made in USA” vẫn còn xa vời. Chuỗi cung ứng toàn cầu của Apple đã ăn sâu tại châu Á trong hơn hai thập kỷ, với hàng nghìn nhà cung ứng phụ trợ, trong đó có Việt Nam.
Ông Daniel Ives, chuyên gia phân tích tại Wedbush Securities, nhận định: “Hôm nay là một bước đi đúng hướng giúp Apple xoa dịu chính quyền Trump. Nhưng toàn bộ sản xuất iPhone tại Mỹ là điều không thực tế vào lúc này”.
Tuy nhiên, không thể phủ nhận rằng những động thái mới này đang buộc các tập đoàn công nghệ lớn phải tái định hình lại chiến lược toàn cầu, cân nhắc lại bài toán chi phí, chính sách, vị trí địa lý. Đối với Việt Nam, thách thức là rõ ràng, nhưng cũng mở ra cơ hội đàm phán và khẳng định vai trò trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Trung Việt