Những năm qua, tỉnh Vĩnh Long đã phát triển mạnh các vùng chuyên canh cây ăn trái đặc sản như cam sành ở xã Trà Ôn và Tam Bình, bưởi Năm Roi ở Bình Minh, chôm chôm ở xã Long Hồ… Đồng thời, tích cực hỗ trợ sản phẩm đạt OCOP, truy xuất nguồn gốc, cũng như nâng chất các tiêu chuẩn VietGAP để nâng cao giá trị sản phẩm, an toàn sinh học, giúp người nông dân có thu nhập ổn định.
Thúc đẩy sản xuất kinh tế tập thể, gia tăng giá trị
Hiện toàn xã Trà Ôn (trước đây là huyện Trà Ôn) có 25 HTX, trong đó: lĩnh vực nông nghiệp 20 HTX, phi nông nghiệp 05 HTX, tổng số vốn điều lệ đăng ký 18,060 tỷ đồng với 514 thành viên, 1.000 lao động, tổng diện tích đất sản xuất 856,90ha.
Thời gian qua, nhiều mô hình chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi thông qua HTX mang lại hiệu quả kinh tế cao, trở thành “điểm sáng” trong bức tranh kinh tế nông nghiệp địa phương. Qua đó giúp xã Trà Ôn hoàn thành mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo trong những năm qua.
Giai đoạn 2021- 2025, Trà Ôn đề ra mục tiêu phấn đấu mỗi năm giảm 1,5% tỷ lệ hộ nghèo, trong đó giảm tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số mỗi năm ít nhất 5%, nâng mức sống cho các hộ có mức sống trung bình vươn lên khá, đến hết năm 2025 huyện không còn hộ nghèo, trừ hộ nghèo thuộc diện chính sách bảo trợ xã hội.
Với mục tiêu hết năm 2025 Trà Ôn không còn hộ nghèo, huyện đang đẩy mạnh các giải pháp phát triển kinh tế nông thôn, trong đó hướng tới mô hình liên kết cùng phát triển giữa các HTX và doanh nghiệp.
Những năm qua, xã Trà Ôn đã tận dụng lợi thế về phát triển nông nghiệp của địa phương để mở rộng diện tích trồng cam sành và chôm chôm cho giá trị kinh tế cao. Đồng thời, ngành nông nghiệp hướng dẫn, vận động người dân sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, triển khai cấp mã số vùng trồng… để cam sành có thể đáp ứng các thị trường khó tính, dần giải quyết đầu ra cho người nông dân, mang lại thu nhập ổn định, giúp xoá đói giảm nghèo trên địa bàn.
"Sống khoẻ" nhờ trồng cam
Điển hình là mô hình trồng cam của HTX cam sành Phương Thuý (xã Trà Ôn) thành lập năm 2019, nhưng đến nay đã trở thành một trong những HTX điểm của tỉnh chuyên về cây cam sành. Khi mới thành lập, HTX chỉ có 25ha trồng cam sành, nhưng đến nay đã phát triển lên 65ha, sản xuất tập trung diện tích lớn, mỗi khu vực liền kề từ 20- 30ha.
![]() |
HTX cam sành Phương Thuý có 65ha cam của 12 thành viên, sản lượng mỗi năm khoảng từ 3.000 đến 3.500 tấn. |
Ông Nguyễn Tấn Phương, Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX cam sành Phương Thuý, cho biết: “Diện tích của HTX luôn được khép kín thành một khu riêng biệt, quản lý theo một quy trình sản xuất nhất định theo hướng VietGAP và đã được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao.
Theo ông Phương, HTX có 65ha cam của 12 thành viên, sản lượng mỗi năm khoảng từ 3.000 đến 3.500 tấn. Cam của HTX mùa nào cũng được tiêu thụ hết. Các năm trước, mỗi ngày HTX đưa đi tiêu thụ khoảng 50 đến 60 tấn. Cam sành chủ yếu tiêu thụ ở thị trường nội địa như TPHCM và các tỉnh, thành phía Bắc. Thời điểm sốt giá, cam sành chạm mốc 17.000 đồng/kg.
Trong khi đó, HTX Nông nghiệp Cam sành Organics Trà Ôn (Vĩnh Long) là một trong những đơn vị tiêu biểu của tỉnh trong sản xuất nông nghiệp theo hướng hữu cơ nhằm nâng cao giá trị cây trồng cũng như đảm bảo đầu ra bền vững cho trái cam sành.
HTX ra đời năm 2017 với 30 thành viên, 36 lao động nhằm xây dựng vùng nguyên liệu cho từng loại sản phẩm, theo chuỗi liên kết, tìm kiếm thị trường tiêu thụ với mức giá hợp lý. Mục tiêu của HTX là nâng cao năng suất, chất lượng trái cam, giá bán tăng, giảm chi phí đầu tư.
Đến nay, HTX đã hình thành 2 vùng nguyên liệu cam sành ở huyện Trà Ôn với tổng diện tích gần 55ha. 100% diện tích có hợp đồng bao tiêu sản phẩm với doanh nghiệp, đảm bảo thị trường ổn định với giá bán cao cho thành viên, hộ liên kết.
HTX đã phối hợp với doanh nghiệp tổ chức chuyển giao khoa học - kỹ thuật và hỗ trợ phân bón với giá thấp hơn giá thị trường cho các nhà vườn. HTX cũng chủ động phối hợp với các HTX, nhà vườn cùng ngành để xây dựng vùng nguyên liệu theo chuỗi, nâng cao sức mạnh cạnh tranh, đảm bảo thị trường tiêu thụ hàng hóa ổn định lâu dài.
Nhờ hoàn thiện quy trình sản xuất, HTX đã được công nhận logo nhãn hiệu “Cam sành Trà Ôn”, theo đó giá trị sản phẩm tăng lên, đời sống của các thành viên nâng cao nhờ thu nhập ổn định.
Các HTX cho biết năm nay cam sành không được giá như mọi năm, tuy nhiên các thành viên HTX vẫn yên tâm đầu ra do HTX liên kết với các doanh nghiệp và siêu thị tại nhiều tỉnh thành nên đầu ra sản phẩm luôn ổn định để người nông dân yên tâm sản xuất.
Lợi nhuận khá nhờ trồng chôm chôm
Bên cạnh phát triển trồng cam, xã Trà Ôn cũng nổi tiếng với quả chôm chôm, được trồng nhiều tại các ấp Tích Phước, Tích Khánh.
![]() |
Vườn chôm chôm hơn 10 công của ông Võ Văn Bê, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX Chôm chôm Java Tân Khánh. |
Ông Nguyễn Ngọc Nhân - Chủ tịch Hội đồng quản trị, Giám đốc HTX chôm chôm Bình Hòa Phước, cho biết, HTX có 66 thành viên với khoảng 42ha, chuyên trồng 3 loại chôm chôm chính: Java, Thái và chôm chôm đường. Điều đáng chú ý là toàn bộ diện tích này được xử lý cho trái vào mùa nghịch, tức là từ tháng 10 của năm trước đến sau Tết Nguyên đán mới có trái chín thu hoạch.
"Kế hoạch sản xuất trái nghịch vụ giúp thành viên HTX thu hoạch đúng vào thời điểm giá cao và tránh được tình trạng "đụng hàng" với sản lượng lớn, nhưng lại khiến họ "trắng tay" ngay khi thị trường lúc này đang cần. Theo kế hoạch sản xuất, đến hết tháng 8/2025, các thành viên trong HTX cũng không có chôm chôm để bán", ông Nhân chia sẻ, giọng đầy nuối tiếc.
Ông Phạm Minh Phú, thành viên HTX cho biết, niềm vui về giá chôm chôm ở mức cao giúp cho người nông dân thu nhập tăng lên, có của ăn của để. “Mùa chôm chôm năm nay do nguồn cung khan hiếm nên giá chôm chôm tăng mạnh. Hiện giá tại vườn trung bình 14.000-15.000 đồng/kg, cao gần gấp đôi so với cùng kỳ năm trước. Sau khi trừ chi phí sản xuất và thuê nhân công thu hoạch (khoảng 5.000 đồng/kg), nông dân vẫn có lãi”, ông Phú nói.
Tương tự, HTX Chôm chôm Java Tân Khánh có 24 thành viên, tổng diện tích 24ha, trong đó có 10ha được cấp mã số vùng trồng. Chôm chôm tại HTX được trồng theo tiêu chuẩn VietGAP, kỹ thuật cho trái rải vụ gần như quanh năm. Giá bán hiện nay từ 15.000-20.000 đồng/kg tùy thời điểm và chất lượng trái.
Ông Võ Văn Bê, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX Chôm chôm Java Tân Khánh cho biết, giá bán cao là do sản lượng chôm chôm năm nay ít, nguồn cung hạn chế. Tuy nhiên, việc trồng rải vụ của HTX cũng phụ thuộc rất lớn vào thời tiết và khả năng tiêu thụ. Nếu không có hợp đồng ổn định với doanh nghiệp thu mua thì vẫn phải bán cho thương lái, khó kiểm soát giá.
"Tuy nhiên, hầu hết các HTX trong xã đều liên kết, ổn định đầu ra và hỗ trợ nông dân trồng cây theo tiêu chuẩn VietGAP để nâng cao giá trị sản phẩm, an toàn sinh học, nhờ đó các thành viên yên tâm sản xuất và có thu nhập ổn định", ông Bê nói.
Huyền Mi