Mới đây, UBND tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã ban hành Quyết định phê duyệt kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2024 trên địa bàn tỉnh. Theo đó, năm 2024 là năm thứ 3 liên tiếp tỉnh không còn hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn quốc gia. Tổng hộ nghèo theo chuẩn của tỉnh là 736 hộ, chiếm tỷ lệ 0,23% so với tổng số hộ dân, huyện Xuyên Mộc là địa phương có nhiều hộ nghèo nhất với 303 hộ.
Trao sinh kế phù hợp
Một mình nuôi 2 con ăn học, sau khi chồng bệnh nặng qua đời, nhà lại không có đất sản xuất, nên dù nỗ lực cỡ nào, gia đình bà Đỗ Thị Chín (ấp Phú Vinh, xã Hòa Hiệp, huyện Xuyên Mộc) cũng không thể thoát nghèo.
Tháng 8/2024, bà Chín được Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh hỗ trợ 5 con dê (1 con đực, 4 con cái). Được cán bộ của xã, ấp chỉ dẫn kỹ thuật, bà Chín chăm sóc đàn dê khỏe mạnh và sinh trưởng tốt. Mấy tháng sau, bà có 7 con dê (2 dê con), 1 con dê mẹ cũng chuẩn bị đẻ.
 |
|
Huyện Xuyên Mộc đang triển khai nhiều giải pháp để tạo sinh kế, nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần giảm nghèo bền vững. |
“Đàn dê là của để dành, giúp tôi có tiền trang trải cho cậu con trai năm tới vào đại học”, bà Chín phấn khởi nói.
Cũng được hỗ trợ dê giống, bà Phạm Thị Sương (ấp Phú Sơn, xã Hòa Hiệp) hàng ngày đi hái lá tươi cho dê ăn. “Nuôi dê dễ lắm, ngày tôi cho ăn 3 bữa, 2 bữa ăn lá và một bữa thêm bắp. Thức ăn thì sẵn trong vườn hoặc hái quanh xóm là đủ, tôi không mất chi phí khi nuôi và cũng bắt đầu có nguồn thu”, bà Sương cho hay.
Từ 5 con dê trưởng thành, sau vài tháng, đàn dê sinh sản thêm 3 con. Nuôi cứng cáp, bà Sương bán 1 con được 2 triệu đồng, giúp bà có thêm đồng ra đồng vào, dành dụm để đỡ nỗi lo khi trái nắng trở trời.
Gia đình bà Chín, bà Sương là 2 trong 8 hộ tại xã Hòa Hiệp được trao sinh kế mô hình chăn nuôi dê trong năm 2024. Mỗi hộ được trao 5 con dê tổng trị giá 20 triệu đồng (4 con dê cái, 1 dê đực).
Đại diện Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Hòa Hiệp cho hay, điều kiện tự nhiên của xã rất thích hợp cho việc nuôi dê và thực tế nhiều hộ dân đã nuôi dê hiệu quả. Dê không chỉ dễ nuôi, mà đầu ra cũng thuận lợi. Từ nguồn hỗ trợ của tỉnh, MTTQ xã liên hệ cơ sở cung cấp con giống, chọn dê sinh sản tốt nhất để giao các hộ dân; đồng thời làm cam kết để cơ sở cung cấp giống đổi dê cái khác nếu nuôi từ 4-6 tháng không sinh sản. Các hộ dân được hỗ trợ chỉ được bán dê con, còn dê mẹ tiếp tục nuôi để phát triển đàn.
Khởi đầu thuận lợi, sau 5 tháng, từ 40 con dê giống ban đầu, 21 con dê đã sinh sản được 34 dê con. Trong đó, 6 hộ đã bán 23 dê con, thu được gần 51 triệu đồng. Nhờ được trao sinh kế phù hợp, 8 hộ trên đã thoát nghèo.
“Đầu năm 2024, toàn xã có 88 hộ nghèo, nhờ được hỗ trợ kịp thời, đến nay, xã còn 43 hộ nghèo. Chúng tôi đang tiếp tục nghiên cứu để đề xuất tiếp tục giúp hộ nghèo thoát nghèo bền vững”, diện Ủy ban MTTQ Việt Nam xã thông tin.
Theo thông tin từ Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, cùng với mô hình trao sinh kế, năm 2025, MTTQ các cấp trong tỉnh sẽ triển khai chương trình “Xoay vòng vốn” giúp hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn có thu nhập ổn định, từng bước thoát nghèo bền vững.
Đáng chú ý, thời gian qua, nhờ nguồn vốn vay từ Quỹ TDND, nhiều nông hộ ở huyện Xuyên Mộc đã có điều kiện đầu tư sản xuất, vươn lên thoát nghèo bền vững. Bà Lê Thị Kiều (ấp Phú Quý, xã Hòa Hiệp) từng gặp khó khăn khi canh tác vườn nhãn 3ha. Năm 2021, bà được Quỹ TDND Bình Châu cho vay 100 triệu đồng để lắp hệ thống tưới, mua phân bón. Nhờ đó, việc chăm sóc vườn nhãn thuận tiện hơn. Mỗi năm, bà thu lãi hơn 200 triệu đồng.
Theo bà Nguyễn Thị Loan, Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh, hoạt động của Quỹ TDND tại các địa phương đã chứng minh đây là mô hình kinh tế tập thể hiệu quả, được đông đảo thành viên HTX, người dân ủng hộ, góp phần giảm nghèo, đặc biệt là giúp hạn chế đáng kể tình trạng cho vay nặng lãi ở khu vực nông thôn. Đây được xem là một trong những hướng mở giải quyết khó khăn về vốn, thúc đẩy kinh tế-xã hội phát triển, nâng cao đời sống cho người dân.
Hợp tác để cùng “đi xa”
Giống vịt siêu nạc, lớn nhanh đang được các thành viên HTX Vịt thịt Xuyên Mộc áp dụng hình thức nuôi trên sàn. Mô hình này không chỉ đảm bảo vệ sinh môi trường, hạn chế dịch bệnh mà còn tăng thu nhập cho người chăn nuôi.
 |
|
Phát triển nông nghiệp công nghệ cao, xây dựng các chuỗi liên kết sản xuất, trong đó có sự tham gia của các HTX tạo nên nhiều mô hình thành công tại Xuyên Mộc. |
Mô hình nuôi vịt trên sàn của ông Nguyễn Hữu Thông, ấp Phú Vinh, xã Hòa Hiệp có quy mô hơn 1.000m2 chuồng trại đang nuôi 5.000 con vịt thịt rất sạch sẽ, thông thoáng.
Trước đây, ông Thông nuôi vịt chạy đồng và nuôi trên nền đất. Vịt được thả tự do, bơi lội kiếm ăn lúa vãi, cá, ốc… Quá trình nuôi, ông nhận thấy cách này mang lại hiệu quả kinh tế không cao vì kiểm soát dịch bệnh đàn vịt khó khăn.
Qua các lớp tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật và tham quan thực tế mô hình nuôi vịt trên sàn tại một số trang trại trong và ngoài tỉnh, năm 2024, ông Thông quyết định tham gia HTX Vịt thịt Xuyên Mộc và đầu tư sàn nuôi vịt.
“Trước đây chỉ nuôi được 2 lứa/năm thì nay tôi nuôi được từ 4 - 5 lứa/năm. Thời gian nuôi cũng được rút ngắn từ 70 ngày xuống còn 45-50 ngày/lứa, vịt đạt trọng lượng từ 3,3-3,5kg/con là xuất bán. Trung bình mỗi năm, tôi xuất ra thị trường hơn 20 ngàn con vịt. Vịt thịt được HTX thu mua, sau khi trừ các khoản chi phí, gia đình tôi thu lãi khoảng 250 triệu đồng/năm”, ông Thông hồ hởi khoe.
Ông Nguyễn Văn Trung, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX Vịt thịt Xuyên Mộc cho biết, mô hình nuôi vịt trên sàn giúp giảm chi phí đầu tư chuồng trại, vì không cần phải xây dựng chuồng lồng phức tạp. Điều này giúp tiết kiệm chi phí và tăng lợi nhuận cho người chăn nuôi. Ngoài ra, giống vịt này có giá bán ổn định và đầu ra rộng mở, đảm bảo cho người chăn nuôi có thu nhập ổn định. Việc nâng cao chất lượng giống, tăng cường quản lý dịch bệnh và tối ưu hóa quy trình sản xuất giúp mô hình nuôi vịt trên sàn ngày càng hiệu quả và bền vững hơn.
HTX Vịt thịt Xuyên Mộc có 5 thành viên, tổ chức chăn nuôi tại 2 khu trại, tập trung chủ yếu trên địa bàn xã Hòa Hiệp, tổng diện tích chăn nuôi hơn 6ha. Dự án chuỗi liên kết vịt thương phẩm gần 90 ngàn con vịt/năm, do Sở Nông nghiệp và Môi trường hỗ trợ HTX thực hiện.
Theo ông Nguyễn Văn Trung, HTX đã ký kết hợp đồng với 4 doanh nghiệp liên kết trong chuỗi từ cung cấp con giống, thức ăn cho vịt, vật tư nông nghiệp đến việc thu mua vịt thương phẩm. HTX tiếp tục vận động các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ trên địa bàn huyện tham gia chuỗi liên kết chăn nuôi vịt thịt. Càng nhiều nông hộ tham gia HTX, việc chăn nuôi càng thuận lợi hơn, nhất là trong khâu cung ứng đầu vào cũng như sản phẩm đầu ra.
Quy trình chăn nuôi được thực hiện nghiêm ngặt theo từng khâu, từ điều chỉnh lượng thức ăn phù hợp, tiêm phòng đúng lịch và định kỳ sát trùng chuồng nuôi, khu vực chăn thả. Hiện nay, trung bình mỗi tháng, các thành viên HTX xuất bán hơn 5.000 con vịt, sau khi trừ chi phí thu về từ 10-15 triệu đồng/1.000 con.
Ông Lê Hồng Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã Hòa Hiệp cho hay, mô hình nuôi vịt trên sàn cho thấy hiệu quả rõ rệt. Chăn nuôi theo hướng an toàn nên toàn bộ số vịt xuất bán được đơn vị cung ứng thức ăn bao tiêu sản phẩm với mức giá ổn định giúp người chăn nuôi yên tâm tái đàn, mở rộng quy mô. Đây là chuỗi liên kết giá trị gia tăng và an toàn thực phẩm trong chăn nuôi tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030. Xã khuyến khích người dân nuôi vịt theo hình thức này, nhằm tăng thu nhập trên những vùng đất trũng, qua đó phát triển bền vững ngành chăn nuôi.
Thời gian tới, huyện Xuyên Mộc dự kiến tiếp tục ưu tiên phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng ứng dụng công nghệ cao, góp phần tăng năng suất, sản lượng cây trồng, vật nuôi, nâng cao thu nhập cho nông dân, thành viên HTX.
Đồng hành cùng khu vực kinh tế hợp tác
Tại xã Hòa Hiệp, HTX dịch vụ Nhân Tâm là minh chứng rõ nét cho hiệu quả của sản xuất theo chuỗi giá trị gắn với khoa học công nghệ.
“Trước kia, người dân bị ép giá, mua vật tư đắt đỏ, khó xuất khẩu. Nhưng từ khi HTX ra đời, chúng tôi tổ chức sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, đầu tư bao bì, truy xuất nguồn gốc nên sản phẩm đã có mặt tại nhiều hệ thống siêu thị lớn, đạt doanh thu hơn 1,3 tỷ đồng/năm”, Giám đốc HTX Nhân Tâm Phạm Thế Hoành chia sẻ.
Hiện nay, HTX sở hữu 13,9 ha nhãn VietGAP, trong đó vùng trồng đã được cấp mã số xuất khẩu sang Nhật Bản, cung cấp trung bình 12 tấn nhãn tươi/tháng. Theo ông Hoành, để đạt chuẩn, HTX đã ứng dụng hệ thống cảm biến độ ẩm, sử dụng phần mềm quản lý canh tác và thiết lập quy trình phòng trừ sâu bệnh sinh học thay cho hóa chất.
Sự phát triển của HTX Nhân Tâm không chỉ là thành công đơn lẻ mà còn là điển hình để nhiều HTX khác trên địa bàn học hỏi. Tính riêng huyện Xuyên Mộc, hiện đã có hơn 10 HTX nông nghiệp hoạt động trong các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, dịch vụ nông nghiệp… với hàng trăm thành viên, hàng nghìn lao động tham gia.
Thành công của các HTX, tổ hợp tác trên địa bàn huyện Xuyên Mộc đến từ những chính sách hỗ trợ thiết thực của ban ngành địa phương, đặc biệt là sự đồng hành của các đơn vị thuộc Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu.
Theo đó, Liên minh HTX Việt Nam, cùng với Liên minh HTX tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, đã triển khai nhiều chính sách hỗ trợ nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX trên địa bàn huyện Xuyên Mộc nói chung, xã Hòa Hiệp nói riêng.
Trước hết là các hoạt động hỗ trợ HTX tham gia hội chợ xúc tiến thương mại, Liên minh HTX tỉnh đã hỗ trợ các HTX tham gia các hội chợ xúc tiến thương mại, như Coop-Expo tại Hà Nội, giúp giới thiệu và quảng bá sản phẩm của HTX.
Về ứng dụng công nghệ trong sản xuất, Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh đã thực hiện các chương trình hỗ trợ máy móc và thiết bị công nghệ cao giúp HTX nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
Về hỗ trợ đào tạo và phát triển nguồn nhân lực, Liên minh HTX tỉnh và Liên minh HTX Việt Nam đã tích cực thực hiện các chương trình đào tạo nhằm nâng cao trình độ quản lý và chuyên môn cho cán bộ và thành viên HTX, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX...
Những chính sách hỗ trợ của Liên minh HTX tỉnh, Liên minh HTX Việt Nam đã góp phần quan trọng trong việc phát triển kinh tế tập thể tại huyện Xuyên Mộc nói chung, xã Hòa Hiệp nói riêng, nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống cho người dân địa phương, từ đó đóng góp chung vào thành công của công tác giảm nghèo bền vững.
Minh Đức