Tập đoàn Trường Hải (THACO) của tỷ phú Trần Bá Dương vừa có văn bản gửi Thủ tướng, đề xuất được đầu tư xây dựng tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, theo hình thức trực tiếp.
Trước đó khoảng 10 ngày, Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển đường sắt cao tốc VinSpeed - doanh nghiệp có vốn điều lệ 6.000 tỷ đồng, thành viên mới trong hệ sinh thái do tỷ phú Phạm Nhật Vượng sáng lập cũng gửi đề xuất đầu tư dự án này.
![]() |
Doanh nghiệp tư nhân đa ngành do ông Trần Bá Dương sáng lập năm 1997 đề xuất đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam với tổng vốn hơn 1,5 triệu tỷ đồng, cam kết tự thu xếp 20% vốn. |
Hai "ông lớn" gần như đồng thời trình làng các đề xuất đầu tư chi tiết với nhiều điểm giống nhau nhưng cũng đầy khác biệt về tiến độ, thời gian thực hiện...
STT | Tiêu chí | THACO | VINSPEED |
1 | Tổng mức đầu tư | Hơn 1,5 triệu tỷ đồng (khoảng 61,35 tỷ USD), chưa bao gồm chi phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư. | Dự án do VinSpeed đề xuất có tổng mức đầu tư hơn 1,5 triệu tỷ đồng (khoảng 61,35 tỷ USD), chưa bao gồm chi phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư. |
2 | Phương án vốn | Doanh nghiệp góp 20% tổng vốn (gần 12,3 tỷ USD) bằng vốn chủ sở hữu và huy động hợp pháp trong nước. 80% vay từ các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước, kiến nghị Chính phủ bảo lãnh và hỗ trợ toàn bộ lãi vay trong 30 năm, được đảm bảo bằng tài sản hình thành từ dự án. | Doanh nghiệp thu xếp 20%. Phần còn lại đề xuất vay từ Nhà nước với lãi suất 0%, thời hạn 35 năm kể từ ngày giải ngân. |
3 | Hình thức đầu tư | Đầu tư trực tiếp. Doanh nghiệp thành lập công ty dự án, giữ cổ phần chi phối, đồng thời mời các tập đoàn trong nước cùng góp vốn. Dự án không chuyển nhượng cho nhà đầu tư nước ngoài, kể cả cổ phần hay quyền khai thác. | Đầu tư trực tiếp. |
4 | Tiến độ thực hiện | 7 năm chia thành hai giai đoạn: Giai đoạn 1 trong 5 năm đầu (đoạn Hà Nội - Hà Tĩnh và TP HCM - Nha Trang) , giai đoạn 2 trong 2 năm còn lại (đoạn Hà Tĩnh - Nha Trang) | 5 năm. Kỳ vọng khởi công trước tháng 12/2025 và khai thác toàn tuyến trước tháng 12/2030. |
5 | Thời gian hoạt động | 70 năm. | 99 năm. |
6 | Phương án kinh doanh | Giá vé do cơ quan nhà nước phê duyệt, trên cơ sở đảm bảo phương án tài chính và thời gian hoàn vốn cho dự án. | Giá vé tối thiểu 60 - 70% giá vé máy bay bình quân các hãng hàng không đang khai thác trên cùng chặng theo cơ chế đã được Quốc hội thông qua. |
7 | Công nghệ | Công nghệ điện khí hóa, tiêu chuẩn quốc tế. THACO sẽ hợp tác chuyển giao công nghệ từ các đối tác châu Âu như Đức, Pháp và châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc. Đồng thời đào tạo nhân lực để tiến tới làm chủ kỹ thuật. | Công ty làm việc với đối tác từ Trung Quốc, Đức, Nhật Bản để chuyển giao công nghệ và sản xuất đầu máy, toa xe, hệ thống tín hiệu - điều khiển tại Việt Nam. Đồng thời đẩy mạnh đào tạo nhân sự, làm chủ công nghệ và từng bước hình thành nền công nghiệp đường sắt cao tốc trong nước. |
8 | Chính sách ưu đãi |
Doanh nghiệp mong muốn được ưu tiên giao quỹ đất để phát triển đô thị theo mô hình TOD (phát triển đô thị gắn với giao thông công cộng). Các ưu đãi khác gồm: Miễn thuế nhập khẩu máy móc, thiết bị, phương tiện trong nước chưa sản xuất được; áp dụng đầy đủ cơ chế, chính sách đặc thù, ưu đãi đầu tư ở mức cao nhất theo quy định hiện hành. |
Doanh nghiệp dự kiến phát triển các khu đô thị hiện đại quanh nhà ga theo mô hình TOD, phối hợp cùng Vingroup và Vinhomes. |
Trước đó, dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam trị giá khoảng 67 tỷ USD đã được Quốc hội thông qua theo hình thức đầu tư công, do Nhà nước làm chủ đầu tư. Tuy nhiên cả THACO và VinSpeed đều đề xuất chuyển sang mô hình đầu tư tư nhân trực tiếp.
THACO không chỉ hướng đến hoàn thiện tuyến vận tải tốc độ cao, mà còn kỳ vọng dự án sẽ góp phần hình thành ngành công nghiệp đường sắt trong nước, thúc đẩy các ngành nền tảng như luyện kim, cơ khí, công nghiệp số.
Tương tư, VinSpeed cũng cho biết "sẽ hợp tác sâu rộng với các doanh nghiệp trong nước để xây dựng đồng thời toàn tuyến, từng bước phát triển ngành công nghiệp đường sắt cao tốc, góp phần tạo niềm tự hào cho người Việt".
Liên quan đến đề xuất của VinSpeed, tại cuộc họp Ban Chỉ đạo các công trình trọng điểm, dự án quan trọng quốc gia lĩnh vực đường sắt diễn ra hôm 20/5, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan liên quan nghiên cứu các đề xuất của inspeed và báo cáo cấp có thẩm quyền. Thủ tướng nhấn mạnh các bộ ngành phải triển khai công việc khẩn trương, nghiêm túc, khoa học, trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, phân công "rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ kết quả, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền", dưới sự chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà, báo cáo tiến độ với Thủ tướng vào thứ 2 hằng tuần.
Đỗ Kiều