Trong giai đoạn vừa qua, huyện Phú Bình đã triển khai đồng bộ nhiều chương trình, dự án giảm nghèo hiệu quả, tập trung vào hỗ trợ vốn, chuyển giao khoa học kỹ thuật, tạo việc làm và phát triển cơ sở hạ tầng. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo của huyện đã giảm đáng kể qua các năm. Tính đến hết năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo của huyện Phú Bình là 2,13%, giảm 0,9% so với năm 2023; tỷ lệ hộ cận nghèo còn 2,56%, giảm 0,67% so với 2023.
Động lực từ những mô hình sản xuất
Còn số này cho thấy những nỗ lực và hiệu quả thiết thực trong công tác giảm nghèo của huyện. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu giảm nghèo bền vững, việc phát huy vai trò của kinh tế tập thể, đặc biệt là các HTX, vẫn là một yếu tố then chốt.
Thực chất, trong suốt thời gian qua, các HTX trên địa bàn huyện Phú Bình đang ngày càng khẳng định vai trò là những tổ chức kinh tế quan trọng, không chỉ góp phần nâng cao thu nhập cho các thành viên mà còn tạo ra nhiều cơ hội việc làm, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
HTX Chăn nuôi gà đồi Tân Tiến đang chăn nuôi gà thương phẩm, gà đẻ và cung cấp gà giống với 2 giống chính là gà ri và gà lai với quy mô hơn 80.000 con. Với quy trình chăn nuôi bài bản, đầu ra thuận lợi, trang trại của HTX mang lại doanh thu trên 11,6 tỷ đồng/năm. Ngoài ra, HTX cũng có 1 trạm ấp nở con giống với 7 tủ ấp trứng, công suất 22.000 quả/tuần. Hàng năm cung cấp ước khoảng 700.000 - 800.000 gà giống cho nông dân trong và ngoài tỉnh.
![]() |
Chăn nuôi gà đồi giúp nhiều hộ dân ở Phú Bình có thu nhập ổn định. |
HTX Bình Minh cũng đang cho thấy những hoạt động hiệu quả và đóng góp tích cực vào phát triển kinh tế địa phương, đặc biệt trong lĩnh vực sản xuất rau an toàn. Với mong muốn nâng cao giá trị kinh tế, HTX đã đầu tư xây dựng nhà lưới, nhà màng với quy mô khoảng 3.500m2 để sản xuất rau theo hướng công nghệ cao. Việc áp dụng hệ thống tưới tự động giúp tiết kiệm nước và nâng cao hiệu quả sản xuất. HTX cũng chủ động đăng ký thương hiệu, nhãn hiệu bao bì cho sản phẩm, cho thấy sự chuyên nghiệp trong hoạt động.
Đến nay, HTX liên kết với nhiều hộ nông dân trên địa bàn, hướng dẫn họ sản xuất theo tiêu chuẩn an toàn và bao tiêu sản phẩm, giúp người dân ổn định đầu ra và nâng cao thu nhập. Sản phẩm rau của HTX Bình Minh được người tiêu dùng ưa chuộng và được cung cấp cho một số siêu thị, cửa hàng, bếp ăn tập thể trên địa bàn tỉnh, cho thấy kênh tiêu thụ ổn định.
HTX Bình Minh không chỉ phát triển chuỗi giá trị thành công mà còn tạo ra việc làm ổn định cho các thành viên và người lao động địa phương, góp phần nâng cao thu nhập và cải thiện đời sống. Mô hình này cũng đóng góp không nhỏ vào quá trình chuyển đổi cơ cấu cây trồng, nâng cao giá trị sản xuất nông nghiệp tại xã Nhã Lộng và huyện Phú Bình. Đặc biệt, cà chua Bình Minh của HTX đã được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao của huyện Phú Bình vào năm 2024, cho thấy chất lượng và tiềm năng phát triển của sản phẩm này.
Còn HTX Sản xuất và Thương mại dịch vụ Bản Việt dù mới thành lập năm 2023 nhưng đã cho thấy những tín hiệu tích cực. Nhờ sản xuất cơm cháy, gạo nếp, tương… theo chuỗi giá trị, có hợp đồng ký kết và đầu tư máy móc hiện đại kết hợp nghiên cứu thị trường, ứng dụng chuyển đổi số mà mô hình này đã giúp giải quyết bài toán tiêu thụ nguyên nông đặc sản địa phương, tạo lợi ích chung cho cộng đồng.
HTX năng động, sáng tạo
Theo thống kê, trên địa bàn huyện Phú Bình có 63 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Thông qua các hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả, HTX giúp các thành viên, đặc biệt là các hộ nghèo và cận nghèo, có cơ hội tăng thu nhập, vươn lên thoát nghèo bền vững.
Đặc biệt, nhiều HTX trên địa bàn huyện Phú Bình đã chủ động ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ tiên tiến vào sản xuất, chế biến và quản lý, nâng cao năng suất và hiệu quả hoạt động. Việc tham gia các chương trình OCOP cũng thúc đẩy HTX đổi mới, nâng cao chất lượng sản phẩm và xây dựng thương hiệu.
Tiêu biểu như HTX Nông nghiệp và Dược liệu Phú Bình đã đẩy mạnh sơ chế, chế biến để nâng cao giá trị dược liệu. HTX Nông nghiệp Sơn Thắng chú trọng sản xuất và chế biến chè VietGAP. HTX Bản Việt đang đầu tư phát triển sản phẩm cơm cháy OCOP, tạo hướng đi mới trong chế biến nông sản và liên kết với các HTX khác.
![]() |
Mô hình sản xuất cơm cháy của HTX Bản Việt đang phát triển theo chuỗi giá trị. |
Như vậy, các HTX trên địa bàn huyện Phú Bình đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế nông nghiệp bền vững, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới. Đây là những tổ chức kinh tế tập thể năng động, sáng tạo và có nhiều đóng góp tích cực vào sự phát triển chung của huyện.
Trong thời gian qua, để phát triển mô hình HTX, thông qua Liên minh HTX Việt Nam và một số ban ngành, Liên minh HTX tỉnh Thái Nguyên với vai trò là tổ chức trực tiếp quản lý và hỗ trợ các HTX trên địa bàn tỉnh đã có các hoạt động hỗ trợ cho các HTX ở huyện Phú Bình. Các hỗ trợ tập trung vào tư vấn, hướng dẫn về thủ tục pháp lý, chính sách cho HTX; Tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo chuyên đề; Hỗ trợ HTX xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh; Giới thiệu các cơ hội hợp tác, liên kết cho HTX trên địa bàn huyện Phú Bình.
Ngay như HTX Cựu chiến binh Trọng Hùng đã được Liên minh HTX tỉnh tạo điều kiện tham gia các hội chợ thương mại, các lớp đào tạo về chăn nuôi theo quy trình. Liên minh HTX tỉnh cũng đã xuống tận nơi để tìm hiểu những khó khăn và có những tư vấn về phương án kinh doanh, kết nối hỗ trợ tiếp cận nguồn vốn, tư vấn về đầu tư chế biến… Nhờ đó, HTX Trọng Hùng vẫn đang là một mô hình chăn nuôi hiệu quả trên địa bàn huyện Phú Bình, giúp tạo việc làm và thúc đẩy giảm nghèo ở địa phương.
Gỡ khó cho HTX
Mặc dù đã đạt được những thành tựu đáng ghi nhận, công tác giảm nghèo và phát triển kinh tế tập thể ở huyện Phú Bình vẫn còn một số thách thức cần vượt qua. Năng lực cạnh tranh của một số HTX còn hạn chế, việc tiếp cận vốn và thị trường đôi khi gặp khó khăn. Cơ sở hạ tầng phục vụ sản xuất nông nghiệp ở một số khu vực còn chưa đồng bộ.
Tại HTX Bình Minh, mô hình sản xuất của các thành viên tuy đã được đầu tư theo hướng công nghệ cao nhưng cũng từng chịu ảnh hưởng bởi thiên tai như bão, gây thiệt hại đến sản xuất. Tuy nhiên, HTX đã có những nỗ lực phục hồi sản xuất nhanh chóng, cho thấy khả năng thích ứng và quản lý rủi ro.
Đối với HTX, vấn đề bảo quản sản phẩm có thể vẫn là một thách thức, đặc biệt trong những thời điểm thu hoạch rộ hoặc khi thị trường có biến động.
Còn tại một HTX nuôi gà đổi trên địa bàn huyện dù đã xây dựng được thương hiệu "Gà đồi Phú Bình", nhưng các thành viên HTX vẫn chủ yếu tự tìm kiếm đầu ra. Khi sản lượng lớn, họ dễ bị thương lái ép giá, lợi nhuận không ổn định. Do đó, các thành viên HTX mong muốn được hỗ trợ kết nối với các nhà đầu tư, tìm đầu ra ổn định cho sản phẩm.
Trước những thách thức này, giới chuyên gia cho rằng huyện Phú Bình cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả hơn. Cần tăng cường hỗ trợ về chính sách, vốn, khoa học kỹ thuật cho các HTX. Đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực quản lý và chuyên môn cho cán bộ và thành viên HTX. Đồng thời, cần chú trọng đến việc xây dựng thương hiệu, quảng bá sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ cho các sản phẩm của HTX.
Bên cạnh đó, việc đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn, tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất và lưu thông hàng hóa cũng là một yếu tố quan trọng. Cần tăng cường liên kết giữa các HTX với doanh nghiệp và các tổ chức khác để tạo ra chuỗi giá trị bền vững, nâng cao hiệu quả sản xuất và thu nhập cho người dân.
Tùng Lâm