Ước cả năm 2022, trên địa bàn tỉnh có 185 HTX, tăng 3,3% so với cùng kỳ, đạt 98,9% kế hoạch năm, trong đó có 14 HTX thành lập mới. Tỉnh cũng có 1 Liên hiệp HTX. Tất cả HTX đã chuyển đổi và đăng ký hoạt động theo Luật HTX 2012.
Nâng cao thu nhập cho người dân
Thực tế cho thấy, thời gian qua, nhiều HTX phát triển đúng hướng đã tác động tích cực, góp phần quan trọng trong quá trình xây dựng nông thôn mới ở các địa phương.
Đặc biệt, các HTX nông nghiệp đã phát huy được vai trò tập hợp, vận động, thay đổi cách nghĩ, cách làm cho bà con nông dân, giúp người dân ứng dụng hiệu quả các tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất và nhất là đã thực hiện tốt việc liên doanh, liên kết, bảo đảm đầu ra ổn định cho nông sản.
Tiêu biểu như HTX Nông nghiệp Tân Tiến (xã Mỹ Lộc, huyện Tam Bình) được thành lập không chỉ với mục đích liên kết nông dân tại địa phương, mà còn tạo sức mạnh về vốn, nhân lực, ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, nâng cao năng suất, chất lượng lúa gạo.
HTX đã và đang đẩy mạnh đầu tư máy móc, thiết bị, phát triển bao bì, đóng gói... hướng tới mô hình sản xuất khép kín, từ sản xuất nguyên liệu đầu vào đến chế biến, đóng gói và tiêu thụ sản phẩm, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường. Mới đây, sản phẩm gạo của HTX cũng đã được chứng nhận sản phẩm OCOP 4 sao.
Nhiều thành viên tham gia HTX nông nghiệp đều cho rằng: Khi tham gia vào HTX đã đem lại hiệu quả kinh tế thiết thực như: giá trị nguyên liệu đầu vào giảm, năng suất lao động, chất lượng nông sản tăng, khả năng tiêu thụ tốt và ổn định, giá bán cũng ổn định hơn.
Việc HTX Tân Tiến hoạt động hiệu quả và có sản phẩm OCOP 4 sao là điều kiện thuận lợi giúp xã Mỹ Lộc nâng cao thu nhập cho người dân và thúc đẩy các tiêu chí khác trong quá trình xây dựng nông thôn mới.
![]() |
Các HTX có vai trò quan trọng trong việc giúp thành viên, người dân nâng cao thu nhập từ sản xuất nông nghiệp. |
Không chỉ HTX Tân Tiến, hầu hết các HTX trên địa bàn tỉnh Vĩnh Long đang góp phần không nhỏ trong việc thúc đẩy tam nông (nông nghiệp, nông dân, nông thôn) phát triển theo hướng tích cực.
Và một trong những đóng góp không hề nhỏ của các HTX đó chính là nâng cao thu nhập cho thành viên. Cụ thể như HTX nông nghiệp Thuận Thới (Trà Ôn) sau 5 năm hoạt động đã tăng vốn điều lệ từ 450 triệu lên gần 1 tỷ đồng.
Đây là HTX hoạt động lĩnh vực nông nghiệp sạch, chuyên cung ứng các sản phẩm phân trùn quế và sản xuất rau sạch cung cấp cho thị trường. HTX tận dụng phân bò từ các hộ thành viên và bà con nông dân chế xuất thành dạng phân trùn quế với nhiều loại sản phẩm.
Từ năm 2018 - 2020, doanh thu của HTX đạt 3.363 triệu đồng, lợi nhuận đạt 594 triệu đồng. Trung bình, thành viên được chia lợi nhuận khoảng 26 triệu đồng/người/năm. Năm 2021, HTX là một trong 5 HTX của tỉnh tham gia Đề án lựa chọn, hoàn thiện, nhân rộng mô hình HTX kiểu mới hiệu quả tại tỉnh Vĩnh Long giai đoạn 2021 - 2025.
Hoạt động của HTX Thuận Thới đã góp phần nâng cao thu nhập cho người nông dân trồng rau, bảo đảm thu nhập ổn định, tăng gấp nhiều lần so với trồng các loại cây khác. Đặc biệt nhờ liên kết với các cấp ngành trong việc ứng dụng kỹ thuật, nên hoạt động của HTX còn góp phần thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp của người nông dân, từ sản xuất nhỏ lẻ, manh mún chuyển sang sản xuất hàng hóa, cho thu nhập cao.
Một điển hình khác là HTX làng hữu cơ Hiếu Thuận (huyện Vũng Liêm) hoạt động theo mô hình liên kết sản xuất lúa giống, lúa hàng hóa chất lượng cao, lúa hữu cơ và dịch vụ cấy lúa bằng cơ giới. Việc phát triển dịch vụ trọn gói trong HTX giúp khép kín sản xuất từ khâu chọn giống, phân thuốc cho đến bao tiêu đầu ra cho nông dân.
Nhờ đó, các HTX không chỉ xử lý được vấn đề thiếu lao động làm nông ở địa phương mà còn tạo cho nông dân trong vùng sự gắn kết sản xuất. HTX cũng đầu tư các trang thiết bị hiện đại, đáp ứng nhu cầu sản xuất nhanh, đồng loạt và hiệu quả trên cùng một diện tích sản xuất.
Thúc đẩy phát triển HTX
Trong bộ tiêu chí quốc gia về xây dựng nông thôn mới, thu nhập là một tiêu chí có vai trò quan trọng. Theo Ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh Vĩnh Long, việc hoàn thành đạt chuẩn tiêu chí thu nhập luôn là thách thức không nhỏ đối với nhiều địa phương do hầu hết người dân sản xuất nhỏ lẻ, manh mún nên năng lực “bứt tốc” trong đầu tư cải tiến công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng doanh thu còn hạn chế.
Bên cạnh đó, trong hai năm bị đại dịch Covid-19, thu nhập của người dân cũng bị giảm sút đáng kể. Một số cấp ủy, chính quyền ở các xã chưa thực sự quyết liệt trong chỉ đạo, thực hiện Chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.
Chính vì vậy, ngay từ đầu năm 2022, toàn tỉnh Vĩnh Long đã tập trung thực hiện các tiêu chí khó của chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu; trong đó đặc biệt chú trọng thực hiện nhiệm vụ nâng chất tiêu chí thu nhập. Và một trong những định hướng rõ ràng của Vĩnh Long là tiếp tục phát triển mô hình HTX để làm trụ đỡ phát triển nông nghiệp, nâng cao thu nhập, hoàn thiện tiêu chí môi trường… Đây đều là những tiêu chí khó thực hiện, cần sự vào cuộc của đông đảo người dân nhưng lại là lợi thế của mô hình kinh tế tập thể.
Trước vai trò của HTX trong xây dựng nông thôn mới, thời gian tới, Vĩnh Long sẽ tiếp tục phát triển các mô hình HTX nông nghiệp, dịch vụ nông nghiệp gắn liền với các sản phẩm ngành nghề nông thôn và sản phẩm chủ lực của tỉnh và Chương trình mỗi xã một sản phẩm (OCOP) nhằm phát huy thế mạnh của từng địa phương và nâng cao thu nhập cho người dân trong quá trình xây dựng nông thôn mới.
Cùng với đó, tỉnh sẽ tập trung nâng cao năng lực quản lý, điều hành hoạt động của HTX nông nghiệp, bồi dưỡng, nâng cao kiến thức chuyên ngành cho thành viên HTX để các HTX chủ động đổi mới, thích ứng với thị trường.
Ngoài ra, tỉnh cũng sẽ có cơ chế, chính sách khuyến khích lao động trẻ, sinh viên tốt nghiệp các trường cao đẳng, đại học tham gia khởi nghiệp từ mô hình HTX nông nghiệp. Các cấp ngành cũng đẩy mạnh vận động thành lập mới HTX nông nghiệp ở các địa bàn, lĩnh vực nông nghiệp mà các sản phẩm chủ lực còn ít hoặc chưa có HTX, phát triển quy mô thành viên trong các HTX, bảo đảm các địa bàn sản xuất nông nghiệp đều có hộ nông dân tham gia HTX.
Hải Anh