Những mô hình sản xuất sạch, hữu cơ, những chuỗi liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp, cùng sự tiếp sức mạnh mẽ từ Liên minh HTX Việt Nam đã trở thành điểm tựa giúp nông dân tại nhiều địa phương tỉnh Lâm Đồng nâng tầm giá trị nông sản và đời sống.
Trồng “tiêu xanh” làm giàu
Lâm Đồng – vùng đất đỏ bazan màu mỡ, từng được mệnh danh là thủ phủ hồ tiêu với diện tích lớn nhất cả nước, khoảng 36.000 ha. Có thời, cây tiêu mang lại thu nhập cao, giúp nhiều hộ dân thoát nghèo, vươn lên khá giả.
Tuy nhiên, giai đoạn chạy theo năng suất bằng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật hóa học khiến nhiều vườn tiêu chết trắng, để lại hệ lụy nặng nề về môi trường và kinh tế.
![]() |
Sản xuất hữu cơ theo chuỗi liên kết giúp nông dân, HTX nâng cao hiệu quả kinh tế. |
Giữa lúc đó, các HTX đã đóng vai trò như “ngọn hải đăng” dẫn đường cho người dân thay đổi tư duy canh tác, chuyển từ sản xuất truyền thống sang nông nghiệp sạch, hữu cơ và bền vững. HTX không chỉ là cầu nối kỹ thuật mà còn là “bệ phóng” giúp nông sản địa phương vươn ra thế giới.
Năm 2016, khi nhiều vùng hồ tiêu Tây Nguyên vẫn còn loay hoay với cách làm cũ, ông Đặng Tấn Huynh – Chủ tịch HĐQT HTX Hồ tiêu hữu cơ Đồng Thuận (xã Nhân Cơ) – đã mạnh dạn liên kết với doanh nghiệp, lập nên HTX với khởi đầu chỉ 11 thành viên, canh tác 60 ha tiêu hữu cơ.
Trải qua 10 năm kiên trì với mô hình canh tác sạch, HTX Đồng Thuận đã mở rộng diện tích lên hơn 130 ha với 30 thành viên chính thức và 15 hộ liên kết. Hồ tiêu tại đây được xuất khẩu sang các thị trường “khó tính” như Mỹ, Nhật Bản, châu Âu.
Ông Huynh chia sẻ: “Nhờ áp dụng quy trình sản xuất đạt tiêu chuẩn USDA, EU, JAS, hồ tiêu của HTX được mua với giá cao hơn thị trường từ 20–40%, tương đương chênh lệch thu nhập khoảng 50 triệu đồng/tấn. Đó là sự khác biệt lớn, góp phần quan trọng vào xóa đói, giảm nghèo cho thành viên”.
Cây trồng “hóa vàng” nhờ HTX
Tương tự, HTX Nông nghiệp hữu cơ Hoàng Nguyên (xã Thuận Hạnh), thành lập năm 2018 – thời điểm người dân địa phương gần như tuyệt vọng vì bệnh chết nhanh, chết chậm trên hồ tiêu – đã trở thành "cứu cánh" đổi đời cho hàng trăm hộ nông dân.
Từ 35 thành viên ban đầu, HTX hiện quy tụ hơn 200 thành viên với gần 1.000 ha tiêu hữu cơ, trong đó gần 200 ha đã được chứng nhận quốc tế. Mỗi năm, HTX xuất khẩu từ 200–300 tấn tiêu chất lượng cao, giúp thành viên có thu nhập ổn định, gấp nhiều lần so với canh tác thông thường.
Nhắc đến các “ngòi nổ” trong xóa đói giảm nghèo, tạo việc làm cho người dân địa phương, không thể không nhắc đến HTX Dịch vụ nông nghiệp Đoàn Kết (xã Đức An), hiện có 65 thành viên với 150 ha tiêu, trong đó 100 ha đạt chứng nhận quốc tế như USDA và Rainforest Alliance.
Ông Nguyễn Đình Công, thành viên HTX, cho biết: “Chỉ với 1 ha tiêu hữu cơ, gia đình tôi thu 4 tấn/năm, mang lại nguồn thu nhập vượt trội nhờ bán vào chuỗi liên kết”.
Không chỉ riêng hồ tiêu, các HTX Lâm Đồng còn mở rộng vùng canh tác hữu cơ sang nhiều loại cây trồng khác như cà phê, rau củ, lúa gạo, cây ăn trái, góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập cho hàng nghìn nông dân.
![]() |
Các HTX đang khẳng định dấu ấn đậm nét trong quá trình xóa đói giảm nghèo ở Lâm Đồng. |
Như tại HTX Thịnh Phát (xã Quảng Sơn) hiện đang liên kết với hơn 200 hộ dân trồng khoảng 1.000 ha cà phê, hồ tiêu, cây ăn trái và rau củ. Nhờ liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp, đặc biệt là Công ty CJ Foods Việt Nam, sản phẩm cải thảo VietGAP của HTX đã được xuất khẩu sang Hàn Quốc.
Bà Nguyễn Thị Toản, Giám đốc HTX, cho biết: “Chúng tôi đã ký hợp đồng với 36 thành viên trồng 18 ha cải thảo, sau đó chuyển sang doanh nghiệp chế biến thành kim chi xuất khẩu. Mỗi năm, một hộ trồng cải thảo thu lãi khoảng 200 triệu đồng, góp phần quan trọng vào giảm nghèo tại địa phương”.
Từ giảm nghèo đến làm giàu bền vững
Hay như tại xã Nam Đà, HTX Nông nghiệp Buôn Choáh đang triển khai mô hình trồng 440 ha lúa đặc sản ST24, ST25 theo tiêu chuẩn VietGAP. Theo bà Trần Thị Thanh Vân – Trưởng ban VietGAP của HTX: “Liên kết với doanh nghiệp giúp chúng tôi nâng cao giá trị sản phẩm, khẳng định thương hiệu gạo sạch Lâm Đồng trên thị trường trong và ngoài nước”.
Đằng sau sự vươn lên mạnh mẽ của các HTX tại Lâm Đồng không thể thiếu vai trò đồng hành, dẫn dắt của Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng.
Với nhiều chương trình đào tạo nghề, hỗ trợ tín dụng, xúc tiến thương mại, chuyển giao công nghệ… Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng đã giúp các HTX địa phương tiếp cận kỹ thuật hiện đại, xây dựng chuỗi giá trị bền vững và mở rộng thị trường tiêu thụ.
Đặc biệt, các HTX nông nghiệp tại Lâm Đồng được hỗ trợ xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc, chuyển đổi số trong quản lý sản xuất, từ đó gia tăng độ tin cậy với đối tác quốc tế. Việc tham gia các hội chợ, triển lãm do Liên minh HTX Việt Nam cùng Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng tổ chức cũng giúp sản phẩm của HTX Lâm Đồng có cơ hội tiếp cận thị trường xuất khẩu, góp phần gia tăng giá trị nông sản.
Sự phát triển của các HTX không chỉ mang ý nghĩa kinh tế mà còn tạo ra thay đổi sâu sắc trong tư duy sản xuất của người dân. Từ chỗ làm ăn nhỏ lẻ, thiếu kiến thức, đầu ra bấp bênh, nay nông dân đã chủ động liên kết, tuân thủ quy trình canh tác hữu cơ, truy xuất nguồn gốc và gắn bó chặt chẽ với thị trường.
Hàng nghìn hộ dân từng trong diện nghèo ở Lâm Đồng đã có thu nhập ổn định, thậm chí làm giàu nhờ HTX – một mô hình kinh tế hợp tác hiện đại, năng động và hiệu quả.
Trong bối cảnh nông nghiệp Việt Nam đang đứng trước yêu cầu chuyển đổi sang mô hình sản xuất xanh, bền vững và hội nhập quốc tế, các HTX tại Lâm Đồng chính là minh chứng sống động cho sự thành công của hướng đi này. Không chỉ là "cánh tay nối dài" của nông dân, HTX còn là “chìa khóa vàng” mở ra cánh cửa thoát nghèo, làm giàu cho hàng nghìn hộ gia đình.
Với sự đồng hành tích cực của Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh Lâm Đồng, chắc chắn các HTX Lâm Đồng sẽ tiếp tục giữ vai trò trung tâm trong hành trình phát triển nông nghiệp bền vững trên địa bàn tỉnh, cũng như góp phần đưa thương hiệu nông sản Việt vươn xa trên bản đồ thế giới.
Đông Phong