Theo số liệu trước khi sáp nhập với tỉnh Vĩnh Long, tính đến cuối năm 2024, Bến Tre còn 8.298 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 2,05% và 9.052 hộ cận nghèo, chiếm 2,23%. Đáng chú ý, đã có 7/21 xã đặc biệt khó khăn vùng bãi ngang, ven biển được công nhận thoát khỏi tình trạng đặc biệt khó khăn và 3 xã đạt chuẩn nông thôn mới, góp phần cơ bản hoàn thành chỉ tiêu UBND tỉnh đề ra cho giai đoạn 2021–2025.
Kết nối thị trường tiêu thụ, mở hướng đi mới cho HTX
Với quyết tâm “không để ai bị bỏ lại phía sau”, địa phương đã và đang triển khai hiệu quả nhiều chính sách giảm nghèo bền vững, nâng cao chất lượng đời sống người dân. Trong đó, phát triển mô hình kinh tế tập thể trở thành điểm sáng trong công tác giảm nghèo.
Điển hình như mô hình nuôi hải sản là cua biển theo hướng hữu cơ và nuôi cá đối của thành viên HTX Đại Hòa Lộc có giá trị kinh tế cao. Năm 2023, HTX Đại Hòa Lộc được thành lập và đi vào hoạt động theo Luật HTX năm 2012 với 100 thành viên tham gia. Hoạt động trong các lĩnh vực chăn nuôi, nuôi thủy sản, thương mại, dịch vụ. Đến nay, mô hình hoạt động của HTX Đại Hòa đi vào hoạt động thực chất và được đánh giá đạt hiệu quả cao.
![]() |
Mô hình nuôi cua biển theo hướng hữu cơ của thành viên HTX Đại Hòa Lộc. |
Theo Chủ tịch HĐQT Hồ Thị Thúy, trước đây, tình hình sản xuất của bà con trên địa bàn nói chung và vấn đề tiêu thụ các mặt hàng nông sản, thủy sản của thành viên HTX gặp nhiều khó khăn, tập trung vào các yếu tố đầu vào và đầu ra như vấn đề thị trường tiêu thụ, kết nối tiêu thụ trên nền tảng mạng xã hội.
Khó khăn còn là việc ứng dụng công nghệ số và việc ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất; về vấn đề thông tin giá cả, việc kết nối các thành viên trong HTX và bà con bên ngoài trong tiêu thụ gặp nhiều trở ngại.
Từ thực trạng đó, nhóm sáng kiến của các thành viên trong HTX cùng với cán bộ địa phương đã ngồi lại cùng suy nghĩ, bàn bạc, đề ra hướng đi tích cực, mở ra nhiều cơ hội cho sự phát triển và ổn định của HTX.
Qua công tác tuyên truyền, vận động, giải thích về ý nghĩa, mục tiêu, kế hoạch sản xuất, kết nối thị trường tiêu thụ các sản phẩm nông sản, thủy sản giữa HTX với bà con đã nhận được sự đồng tình cao.
Nhóm sáng kiến quyết định xây dựng phương án sản xuất, tập trung vào thế mạnh là cua biển và cá đối để hình thành chuỗi liên kết nhằm tạo giá trị gia tăng, xây dựng thương hiệu và tiến tới xây dựng sản phẩm thế mạnh của địa phương.
Qua hơn 1 năm thể hiện tinh thần đoàn kết, quyết tâm cao của các thành viên trong HTX, 2 sản phẩm cua biển và cá đối của đơn vị được đánh giá đạt chuẩn 3 sao theo Bộ tiêu chí đánh giá, phân hạng sản phẩm Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” - OCOP năm 2025.
Bà Hồ Thị Thúy cho biết thêm, với sản phẩm cua biển, HTX tập trung vào tiêu chuẩn chất lượng và mẫu mã - cua gần như “không dây”, với quy trình sản xuất theo hướng hữu cơ, quy chuẩn VietGAP. Sản phẩm này của HTX góp phần rất lớn và tiến tới xây dựng thương hiệu sản phẩm “Cua biển Bình Đại” nói chung. Nhờ đó, thu nhập của các thành viên HTX được nâng cao, người lao động yên tâm gắn bó với HTX.
137 thành viên HTX trở thành những “tỷ phú”
Những năm gần đây, liên kết sản xuất, hỗ trợ người nông dân và các thành viên HTX trong xây dựng chuỗi giá trị nông sản, đã được các HTX chọn là khâu đột phá trong phát triển kinh tế tập thể, kinh tế HTX.
Điển hình như HTX Nông nghiệp Định Thủy đã nỗ lực thay đổi tư duy trong sản xuất, thích ứng nhanh với nền kinh tế thị trường. Thành lập năm 2017, cho đến nay, HTX đã hỗ trợ nhiều nông dân trồng dừa nâng cao thu nhập và phát triển bền vững. Với hơn 300 thành viên, trong đó 85% là nông dân trồng dừa, HTX đã góp phần quan trọng vào việc nâng cao giá trị ngành dừa tại địa phương.
HTX Nông nghiệp Định Thủy đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các thành viên trong việc sản xuất và tiêu thụ sản phẩm dừa. HTX cam kết thu mua dừa trực tiếp từ thành viên. Đồng thời, cung cấp phân bón hữu cơ với giá ưu đãi, HTX đã ký kết hợp đồng với Công ty TNHH Chế biến dừa Lương Quới để tiêu thụ các sản phẩm cơm dừa trắng với giá 9 ngàn đồng/kg. Các sản phẩm phụ khác như nước dừa, gáo, vỏ và xơ dừa cũng được các doanh nghiệp và cơ sở khác thu mua để phục vụ sản xuất. Trung bình mỗi ngày, công nhân tại HTX sơ chế từ 8 - 9 ngàn trái dừa, cho ra từ 2 - 3 tấn cơm dừa trắng. Hiện tại, doanh thu hàng tháng của HTX đạt khoảng 700 triệu đồng.
![]() |
HTX Định Thuỷ sở hữu 500ha dừa, trong đó có 144ha dừa hữu cơ sản xuất theo chuỗi giá trị có liên kết với doanh nghiệp. |
Ông Đặng Trúc Phương, Chủ tịch HĐQT HTX Nông nghiệp Định Thủy cho biết: Liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị chính là chìa khóa để 137 thành viên HTX trở thành những “tỷ phú”. Hiện, HTX Định Thuỷ sở hữu 500ha dừa, trong đó có 144ha dừa hữu cơ sản xuất theo chuỗi giá trị có liên kết với doanh nghiệp.
Trung bình mỗi ngày, HTX Định Thuỷ tiêu thụ khoảng 14 nghìn quả dừa, tạo việc làm ổn định cho 70 lao động địa phương. Theo anh Trần Văn Luông, thành viên HTX Định Thuỷ: Nhờ HTX ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm với doanh nghiệp, hơn 1ha dừa của gia đình anh có đầu ra ổn định. Trung bình mỗi tháng thu hoạch khoảng 1.200 quả, giá thu mua cao hơn thị trường từ 5 nghìn đến 12 nghìn đồng/12 quả, cho thu nhập hàng trăm triệu đồng/vụ.
Giám đốc HTX Nông nghiệp Định Thủy Trần Văn Đạt cho biết: “Ban đầu, việc vận động người dân tham gia HTX gặp nhiều khó khăn do họ chưa hiểu rõ về lợi ích của mô hình này. Tuy nhiên, nhờ hiệu quả rõ ràng từ chuỗi giá trị dừa mà HTX đã xây dựng, ngày càng nhiều nông dân mong muốn tham gia. Điều kiện để được tham gia HTX là người dân bắt buộc phải trồng dừa theo hướng hữu cơ, vì đó là yêu cầu tiêu chuẩn”.
Hướng đi đúng của các HTX
Với đặc thù của xứ dừa, nhiều HTX tham gia chuỗi giá trị dừa hữu cơ hiện đang tập trung sản xuất, kinh doanh và hoạt động tốt. Điển hình như HTX Thới Thạnh, HTX Dịch vụ Nông nghiệp Châu Hòa, HTX Định Thủy, HTX Công Bằng… đã được Công ty TNHH Chế biến dừa Lương Quới, Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Bến Tre ký hợp đồng liên kết, canh tác theo mô hình vườn dừa hữu cơ (mỗi HTX đã xây dựng được từ 120 ha đến 160 ha vườn dừa hữu cơ).
Trong bối cảnh đó, để phát huy lợi thế sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là sau sắp xếp, sáp nhập đòi hỏi các HTX phải có sự liên kết để xây dựng một vùng sản xuất tập trung. Khi đó sẽ áp dụng quy trình canh tác phù hợp, đồng nhất để cho ra sản phẩm đồng đều về chất lượng, mẫu mã sản phẩm. Để làm được điều này, các hộ dân phải liên kết xây dựng thành các Tổ hợp tác, HTX để liên kết với doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm.
Để đẩy mạnh kinh tế tập thể, kinh tế HTX từ các mô hình liên kết sản xuất, cần khuyến khích các doanh nghiệp, HTX đầu tư máy móc thiết bị, nâng cao tỷ trọng nông sản chế biến, chế biến sâu, nâng cao giá trị gia tăng sản phẩm nông sản.
Bên cạnh đó, ngành chức năng tỉnh tăng cường thực hiện có hiệu quả các hoạt động xúc tiến thương mại, hỗ trợ các doanh nghiệp, HTX kết nối tiêu thụ hàng hóa nông sản, khai thác hiệu quả thị trường trong nước, thông qua các chợ đầu mối, trung tâm thương mại, siêu thị, doanh nghiệp phân phối...; tham gia các hội chợ, các sự kiện xúc tiến thương mại trong và ngoài nước.
Tiếp tục mời gọi các doanh nghiệp tham gia chuỗi liên kết, bao tiêu sản phẩm nông sản thông qua các HTX; kêu gọi các doanh nghiệp trong và ngoài nước đầu tư vào lĩnh vực công nghiệp chế biến sản phẩm nông thủy sản thế mạnh của địa phương, đặc biệt là dừa.
Huyền Mi