Thống kê gần nhất, trên địa bàn thành phố có 285 mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trong đó có 185 mô hình thuộc lĩnh vực trồng trọt, 45 mô hình thuộc lĩnh vực chăn nuôi, 54 mô hình thuộc lĩnh vực thủy sản và 1 mô hình kết hợp trồng trọt, chăn nuôi. Giá trị sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao hiện chiếm khoảng 40% tổng giá trị sản xuất nông nghiệp của Hà Nội.
Khẳng định vai trò trong thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp
Một số doanh nghiệp, HTX ứng dụng công nghệ cao tiêu biểu có thể kể đến như: Công ty Đại Thành, Công ty TNHH Thực phẩm sạch Ba Vì, HTX Rau quả sạch Chúc Sơn và HTX Hữu cơ Đồng Phú; HTX Hoàng Long, HTX sản xuất kinh doanh nông nghiệp Đoàn Kết; đặc biệt là các trang trại, gia trại hoa cây cảnh, trồng hoa lan và nuôi cấy mô lan ở ngoại thành.
Nhìn chung, các mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao hiện có trên địa bàn thành phố tuy quy mô chưa lớn nhưng đã đem lại hiệu quả kinh tế khá, phù hợp với thực tế của Hà Nội. Chúng đang dần khẳng định được vai trò trong thúc đẩy phát triển sản xuất nông nghiệp trong điều kiện đô thị hóa như hiện nay, đem lại hiệu quả kinh tế - xã hội cho các địa phương nói riêng và thành phố nói chung.
 |
|
Nhờ áp dụng những mô hình tiên tiến, đổi mới, tiếp thu công nghệ vào hoạt động trồng trọt, tiêu thụ, HTX Rau quả sạch Chúc Sơn đã trở thành một trong những HTX đi đầu trong sản xuất, phân phối rau an toàn tại miền Bắc. |
Về ứng dụng trong trồng trọt: chủ yếu áp dụng các kỹ thuật canh tác vào sản xuất như ứng dụng công nghệ nhà màng, nhà lưới; hệ thống tự động hóa trong điều khiển hệ thống tưới, bón phân, điều chỉnh độ ẩm, nhiệt độ, ánh sáng; hệ thống giám sát có thể phân tích đất đai, dự báo năng suất, phát hiện sâu bệnh, dịch hại; ứng dụng công nghệ kết nối vạn vật IoT, công nghệ canh tác không sử dụng đất mà sử dụng thủy canh, khí canh, công nghệ Blockchain truy xuất nguồn gốc, công nghệ nhân nuôi tế bào thực vật quy mô công nghiệp, sử dụng máy bay điều khiển từ xa trong bón phân và phòng trừ dịch bệnh…
Ví dụ có thể kể đến như HTX nông nghiệp hữu cơ Nam Phương Tiến ứng dụng công nghệ 4.0 vào quản lý giám sát vùng sản xuất rau, bưởi, lúa. Các camera giám sát được lắp đặt trên cánh đồng giúp cập nhật thông tin về ngày xuống giống, bón phân, chăm sóc, quy trình sản xuất đồng thời chúng cũng lưu trữ theo thời gian thực về toàn bộ chuỗi sản xuất mà khi cần doanh nghiệp tiêu thụ hay người tiêu dùng có thể kiểm chứng bằng trích xuất hình ảnh.
Về ứng dụng trong chăn nuôi: đã áp dụng hình thức chăn nuôi trong chuồng kín, có hệ thống làm mát giúp ổn định nhiệt độ, độ ẩm, đảm bảo an toàn sinh học; sử dụng dây chuyền cho ăn tự động, uống nước tự động; công nghệ thụ tinh nhân tạo, tinh phân ly giới tính, xử lý môi trường bằng công nghệ tiên tiến (CDM, Biogas, đệm lót sinh học, chế phẩm sinh học…) giúp hạn chế ô nhiễm, lây lan dịch bệnh. HTX Hoàng Long là một trong những đơn vị tiên phong về những ứng dụng kiểu này.
Về ứng dụng trong nuôi trồng thủy sản: công nghệ sông trong ao giúp gia tăng mật độ nuôi cũng như năng suất, chất lượng, sử dụng chế phẩm sinh học và máy tạo oxy tự động, công nghệ biofloc. Điều này có thể thấy đang hình thành rõ ở những vùng chuyên canh thủy sản.
Về đích sớm trong thực hiện mục tiêu giảm nghèo
Có thể nói, các mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao hiện có trên địa bàn thành phố đã phát huy được hiệu quả kinh tế cho địa phương, giúp nâng “chất” đời sống người dân. Chỉ trong vòng 3 năm, cùng với triển khai đồng bộ các giải pháp, Hà Nội đã đạt được kết quả tích cực trong công tác giảm nghèo.
Số liệu thống kê cho thấy, đầu năm 2021, toàn thành phố vẫn còn 4.463 hộ nghèo, tỷ lệ hộ nghèo là 0,21%. Đến hết năm 2021 đã giảm được 3.507 hộ nghèo.
Năm 2022, theo Quyết định số 678/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội phê duyệt kết quả rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo theo chuẩn nghèo đa chiều giai đoạn 2022 - 2025, thành phố có 3.612 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 0,16% và 30.176 hộ cận nghèo, chiếm tỷ lệ 1,38%.
Thời điểm đó, thành phố có 3 huyện không còn hộ nghèo theo chuẩn mới gồm: Đan Phượng, Gia Lâm, Hoài Đức. Kết quả đến hết năm 2022, thành phố đã giảm được 1.579 hộ nghèo, còn lại 2.134 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 0,095%.
Số hộ nghèo khu vực nông thôn năm 2022 là 2.128 hộ, chiếm 0,17% dân cư khu vực nông thôn; đồng thời có 5/18 huyện, thị xã (Đông Anh, Gia Lâm, Hoài Đức, Đan Phượng, Thanh Trì) không còn hộ nghèo.
Đầu năm 2023, thành phố có 690 hộ nghèo, chiếm tỷ lệ 0,03% số hộ dân của Hà Nội. Riêng khu vực nông thôn còn 690 hộ nghèo, chiếm 0,06% so với tổng dân cư khu vực nông thôn; có 6/18 huyện, thị xã không có hộ nghèo.
Đến hết năm 2024, toàn thành phố đã không còn hộ nghèo (giảm 690/690 hộ nghèo), chỉ tiêu giảm nghèo đã về đích trước 1 năm kế hoạch đề ra cho cả giai đoạn 2021 - 2025. Khu vực nông thôn của Hà Nội thời điểm đó cũng chỉ còn 9.570 hộ cận nghèo, chiếm tỷ lệ 0,77%.
Duy trì và phát triển mô hình hiệu quả
Được biết, theo kế hoạch, Hà Nội đang hướng đến không còn hộ cận nghèo. Để hoàn thành chỉ tiêu, ban lãnh đạo thành phố cho biết sẽ tiếp tục duy trì và mở rộng phát triển những mô hình hiệu quả, đặc biệt là các mô hình HTX.
 |
|
Chuỗi sản xuất và tiêu thụ thực phẩm A-Z của HTX Hoàng Long vận hành hiệu quả, giúp tạo việc làm ổn định cho người dân địa phương. |
Hà Nội phấn đấu đến năm 2030, tỷ lệ sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đạt trên 70% tổng sản phẩm nông nghiệp. Để thực hiện được điều đó thành phố cần phát triển và hướng đến đồng bộ các công cụ phục vụ chuyển đổi số trong lĩnh vực nông nghiệp nông thôn, số hóa, tạo lập dữ liệu, chuẩn hóa cơ sở dữ liệu đất đai nông nghiệp, cây trồng, vật nuôi, thủy sản; kết nối, chia sẻ cơ sở dữ liệu quốc gia, cơ sở dữ liệu ngành, lĩnh vực phục vụ chỉ đạo, điều hành của các cơ quan nhà nước và sản xuất, kinh doanh của người dân, doanh nghiệp. Phát triển các mô hình nông nghiệp thông minh, ứng dụng công nghệ số trong nông nghiệp nông thôn.
Theo đó, tiếp tục duy trì phát triển hệ thống truy xuất nguồn gốc nông lâm sản thuỷ sản thực phẩm thành phố Hà Nội. Ứng dụng công nghệ để số hoá quy trình sản xuất an toàn, hình thành mạng lưới quan sát - quan trắc, dần tiến đến chuyển đổi số toàn diện trong sản xuất nông nghiệp, hình thành mạng lưới quan sát - quan trắc tự động phục vụ hoạt động chuyển dịch sản xuất theo hướng kinh tế nông nghiệp, kinh tế tuần hoàn, kinh tế xanh trong lĩnh vực nông nghiệp. Ứng dụng công nghệ số để xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu lớn về cây trồng, vật nuôi, thủy sản...phục vụ công tác định hướng phát triển vùng sản xuất tập trung quy mô lớn, an toàn, tuần hoàn góp phần tạo giá trị mới cho nông sản. Ứng dụng chuyển đổi số trong xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu dự báo thị trường nhằm thực hiện tốt vai trò định hướng cho sản xuất, cung ứng sản phẩm nông sản.
Bên cạnh đó, phối hợp với Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX thành phố đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại, hỗ trợ đưa hộ sản xuất nông nghiệp các sản phẩm chủ lực, sản phẩm OCOP của các HTX lên sàn thương mại điện tử, hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, kinh doanh nâng cao năng lực ứng dụng công nghệ trong việc quảng bá, giới thiệu sản phẩm, bán hàng qua các website, các mạng xã hội như facebook, zalo, tiktok…
Nhật Nam