Những năm trước, bà con bên bãi bồi dòng sông Chảy thuộc thôn Cuông 2, xã Xuân Hòa chủ yếu canh tác lúa nước. Tuy nhiên do ảnh hưởng hoàn lưu bão số 3 hồi tháng 9/2024 khiến bãi bồi rộng hơn chục ha ngập sâu trong nước, đất, cát san phẳng cả cánh đồng, nhiều thửa ruộng không còn cấy được lúa. Sau bão, bà con tích cực cải tạo đất, chuyển đổi cây trồng, đưa giống cây mới vào sản xuất.
Người dân phấn khởi vì được mùa ớt
Nắm bắt nhu cầu của người dân, xã Xuân Hòa đã liên kết với HTX Nông nghiệp Thượng Nông (Phú Thọ) vận động một số hộ dân đưa giống ớt chỉ thiên vào trồng thử nghiệm theo phương pháp hữu cơ, mở ra hướng phát triển kinh tế mới cho người dân.
Tham gia mô hình trồng ớt, các hộ dân đều được HTX cung ứng toàn bộ giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, men vi sinh và hướng dẫn kỹ thuật từ khâu làm đất, gieo giống đến khi thu hoạch quả. Đồng thời HTX còn ký kết bao tiêu sản phẩm, thu mua ớt cho bà con ngay tại địa phương.
Năm nay là vụ đầu tiên triển khai mô hình, nhưng người dân phấn khởi vì năm nay ớt quả tươi được mùa, được giá.
![]() |
Người dân thôn Cuông 2 phấn khởi vì năm nay ớt quả tươi được mùa, được giá. |
Gia đình bà Hoàng Thị Xuân, thôn Cuông 2 trồng 3 sào ớt chỉ thiên. Sau hơn 3 tháng trồng và chăm sóc, diện tích ớt của gia đình đã cho thu hoạch.
“Khác với các cây trồng khác, ớt là loại cây có thời gian thu hoạch kéo dài. Khi ớt bắt đầu chín sẽ cho thu hoạch liên tục, thời điểm chín rộ cứ 3 ngày thu hoạch một lần và mỗi lần gia đình tôi thu được 70 - 100 kg ớt quả tươi...", bà Hoàng Thị Xuân phấn khởi nói.
Cùng thôn Cuông 2, bà Hoàng Thị Nha gieo trồng 2,5 sào ớt và cũng đang vào vụ thu hoạch. Bà Nha cho biết tham gia mô hình trồng ớt, tạo việc làm thường xuyên nên bà không phải đi lao động thuê ở nơi khác. Một vụ có thể thu hoạch được khoảng hơn 20 đợt, kéo dài hơn 3 tháng. Hơn nữa, không phải lo đầu ra cho sản phẩm vì HTX thu mua ớt quả tươi tại địa phương với giá dao động trên dưới 15 nghìn đồng/kg, đem lại nguồn thu nhập thường xuyên cho gia đình. Bà cảm thấy rất yên tâm với mô hình kinh tế này.
Còn anh Long Văn Ngàn, Bí thư Chi bộ thôn Cuông 2 đã cùng gia đình đăng ký tham gia mô hình và thực hiện trồng thử nghiệm 5 sào ớt chỉ thiên ngay sau khi được tuyên truyền, vận động trồng cây này. Gia đình anh Ngàn đã thu hoạch được 5 đợt ớt quả chín, đem về nguồn thu hơn 10 triệu đồng.
“Bước đầu trồng thử nghiệm, tôi thấy cây ớt sinh trưởng, phát triển tốt, quả to đều. Trồng ớt theo phương pháp hữu cơ nên không bị sâu bệnh hại và đem lại hiệu quả kinh tế cao. Cùng với việc duy trì diện tích hiện có, tới đây tôi sẽ vận động các gia đình khác trong thôn cùng tham gia để hình thành mô hình liên kết trồng ớt chỉ thiên”, anh Ngàn cho biết.
Yên tâm vì có HTX
Hiện, trên địa bàn thôn Cuông 2 có 13 hộ tham gia mô hình trồng ớt chỉ thiên với diện tích 2,5 ha. Năm nay, thời tiết thuận lợi cho cây ớt sinh trưởng, phát triển, nên ớt được mùa, quả to đều. Đặc biệt, HTX Nông nghiệp Thượng Nông - đơn vị liên kết cung ứng đầu vào và bao tiêu sản phẩm cho nông dân còn có chính sách hỗ trợ người dân vay 50% giá giống, phủ nilon, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, men vi sinh đến khi thu quả. HTX trực tiếp hướng dẫn kỹ thuật từ khâu làm đất, cung ứng giống, cách chăm sóc, đến thu hái và ký hợp đồng bao tiêu sản phẩm để bà con yên tâm sản xuất.
Bà Đàm Thúy Lâm, đại diện HTX cho hay: Thời gian tới, địa phương mở rộng diện tích trồng ớt, HTX cam kết thu mua toàn bộ ớt quả tươi cho bà con, đồng thời có chính sách hỗ trợ kịp thời để chia sẻ với người dân khi gặp rủi ro. Nông dân và chính quyền địa phương cũng đã cam kết đồng hành với HTX để hướng tới hiệu quả kinh tế cao nhất.
Đại diện tỉnh cho biết, việc đưa cây ớt chỉ thiên vào trồng theo phương pháp hữu cơ là hướng đi mới giúp bà con tiếp cận với tiến bộ khoa học - kỹ thuật, tạo ra sản phẩm nông nghiệp có chất lượng cao, vươn lên giảm nghèo. Đồng thời, thay đổi nếp nghĩ, cách làm trong việc chuyển dịch cơ cấu cây trồng, cũng như từng bước nâng cao giá trị sử dụng trên một đơn vị diện tích, giải quyết nỗi lo được mùa mất giá cho nông dân, hướng tới sản xuất nông nghiệp an toàn, bền vững.
![]() |
Một số HTX tại Lào Cai đã đầu tư dây chuyền chế biến các sản phẩm từ quả ớt. |
Hiện trên địa bàn tỉnh có HTX Châu Thịnh Phong, HTX Hoa Lợi đã đầu tư máy móc thiết bị, nhà xưởng để sản xuất tương ớt nhằm tiêu thụ quả ớt tươi cho bà con. Sản phẩm tương ớt của các HTX được tiêu thụ chủ yếu tại thị trường Hà Nội và các tỉnh, thành phố khác trong cả nước. Bên cạnh kênh tiêu thụ truyền thống, các HTX còn xây dựng gian hàng trên các sàn thương mại điện tử. Ngoài ra còn có nhiều cơ sở tư nhân tự thu mua ớt của bà con để sản xuất tương ớt phục vụ nhu cầu trong tỉnh.
Giúp bà con vươn lên giảm nghèo
Năm 2025, Lào Cai tiếp tục duy trì hoạt động của các cơ sở chế biến ớt hiện có, đồng thời phối hợp với Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh hỗ trợ thành lập thêm mới các HTX có đủ năng lực liên kết sản xuất, chế biến, tiêu thụ ớt bền vững tại nhiều địa phương.
Bên cạnh đó, đẩy mạnh xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường, thực hiện liên kết giữa doanh nghiệp, HTX chế biến ớt với nông dân nhằm đảm bảo sự ổn định, đủ nguyên liệu cho chế biến.
Tỉnh Lào Cai hiện có 1.419 HTX với 41.695 thành viên; tổng vốn điều lệ trên 2.748 tỷ đồng. Thời gian qua, khu vực kinh tế tập thể, HTX của tỉnh đã phát huy vai trò tích cực trong thực hiện các chương trình giảm nghèo, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Nhiều mô hình HTX hoạt động hiệu quả đã tạo sinh kế ổn định cho thành viên và người lao động, góp phần nâng cao đời sống và giảm nghèo bền vững.
Lào Cai đặt ra mục tiêu trong năm 2025 phấn đấu giảm trên 2.000 hộ cận nghèo; trên 60% số xã có tỷ lệ hộ nghèo đạt chuẩn tiêu chí xây dựng nông thôn mới (76 xã hoàn thành tiêu chí nghèo); hỗ trợ xây dựng mới, sửa chữa hơn 3.000 nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo. 100% lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo trong độ tuổi lao động có nhu cầu đều được tư vấn hỗ trợ đào tạo nghề và giới thiệu việc làm (10.000 lao động). Phấn đấu tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt 70%, trong đó tỷ lệ lao động có bằng cấp, chứng chỉ đạt 32%.
Để thực hiện mục tiêu giảm nghèo đa chiều, bao trùm, bền vững, hạn chế tái nghèo và phát sinh nghèo, tỉnh cho biết sẽ chú trọng nâng cao ý thức tự giác thoát nghèo của hộ nghèo, người nghèo; nghiên cứu xây dựng mô hình Tổ tự quản giảm nghèo để tập hợp các hộ khá giả hoặc đã thoát nghèo với các hộ nghèo, cận nghèo giúp nhau giảm nghèo bền vững.
Thời gian qua, để hỗ trợ khu vực KTTT, HTX trên địa bàn tỉnh Lào Cai phát triển, Liên minh HTX Việt Nam thường xuyên phối hợp với Liên minh HTX tỉnh Lào Cai tổ chức các chương trình đào tạo, xúc tiến thương mại nhằm thúc đẩy phát triển các sản phẩm nông nghiệp địa phương.
Mới đây, Viện Phát triển kinh tế hợp tác (Liên minh HTX Việt Nam) phối hợp với Liên minh HTX tỉnh Lào Cai tổ chức Hội thảo khoa học “Giải pháp nâng cao năng lực, hiệu quả công tác giảm nghèo, góp phần thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững tại các tỉnh Trung du và miền núi phía Bắc”.
Các đại biểu đã đưa ra các giải pháp, chương trình, dự án cụ thể để nâng cao năng lực, hiệu quả công tác giảm nghèo.
Kết quả Hội thảo sẽ là cơ sở quan trọng để Viện Phát triển kinh tế hợp tác và Liên minh HTX các địa phương xem xét tham mưu, đề xuất chính sách, triển khai các chương trình, dự án thiết thực, hiệu quả hơn nữa, góp phần thực hiện thành công mục tiêu giảm nghèo bền vững tại khu vực Trung du và Miền núi phía Bắc.
Linh Đan