Hiện nay, chăn nuôi bền vững gắn với bảo vệ môi trường không chỉ giúp thay đổi nhận thức của người dân mà còn tạo điều kiện nhân rộng mô hình để nâng cao hiệu quả kinh tế, nâng cao ý thức bảo vệ môi trường. Chính vì vậy, HTX Quyết Thắng đã chú trọng nâng cao chất lượng mật ong thông qua việc áp dụng các biện pháp khoa học kỹ thuật tiên tiến nhằm từng bước xây dựng chuỗi giá trị.
Đưa kỹ thuật vào sản xuất
Với quy mô 650 đàn ong và thu hút 25 thành viên, HTX tạo điều kiện để thành viên được tham gia các lớp tập huấn hướng dẫn kỹ thuật nuôi ong mật theo hướng an toàn sinh học. Thông qua lớp tập huấn, thành viên cơ bản vận dụng được kiến thức nuôi ong mật vào thực tế chăn nuôi ong tại gia đình.
Điều thuận lợi là xã Thuận Hóa nói riêng, huyện Tuyên Hóa nói chung có diện tích rừng và cây ăn quả lớn, đa dạng tạo không gian rộng rãi, trong sạch nên quá trình nuôi ong không bị ảnh hưởng bởi khói, bụi, hóa chất độc hại của các nguồn gây ô nhiễm như khu chứa nước thải, cống rãnh, nhà vệ sinh công cộng và trại chăn nuôi gia súc, gia cầm.
![]() |
Nuôi ong an toàn sinh học đồng nghĩa với việc không sử dụng thuốc kháng sinh trong quá trình chăm sóc. |
Ông Nguyễn Quyết Thắng, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX, cho biết HTX tuyệt đối không nuôi ong gần ao hồ, nhà máy nước, ruộng lúa hay khu chăn nuôi vì đây là những nguồn gây ô nhiễm hàng đầu. Đặc biệt là nếu đặt các thùng ong gần các cánh đồng, người dân hay phun thuốc bảo vệ thực vật thì chỉ cần thoáng ngửi thấy mùi hóa chất, loài vật này sẽ chết hàng loạt.
Khi đi vào chăm sóc, HTX tuân thủ nghiêm quy trình chăn nuôi an toàn sinh học. Việc bổ sung thức ăn bổ đều phải có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, người nuôi đều ghi rõ thành phần và hàm lượng. Các thành viên cũng áp dụng đầy đủ các kỹ thuật như đặt thùng, chia đàn, phương pháp chống nóng, chống rét cho ong… nên đàn ong bảo đảm phát triển khỏe mạnh và không phải dùng thuốc, từ đó hạn chế tình trạng tồn dư kim loại nặng, thuốc kháng sinh trong mật.
Về mùa rét, một số loài hoa phổ thông không có nên HTX cho ong ăn thêm đường, bột đậu tương. Đặc biệt, để bảo đảm mật ong tự nhiên 100%, vào đầu vụ khi quay mật lần đầu tiên, HTX không dùng mật đó để bán, vì mật ong vẫn còn dư lượng đường, mà sẽ cất đi để cuối vụ cho ong ăn nhằm tăng sức đề kháng.
Lợi ích kép
Từ khi thành lập HTX, số lượng đàn ong và sản lượng mật của HTX tăng từng năm. Theo Ban giám đốc, sản lượng mật ong thu hoạch năm 2018 đạt gần 4 tấn mật, đến năm 2020 với 600 đàn ong cho thu hoạch đạt 4,6 tấn mật, giá trị lợi nhuận bán mật là 820 triệu đồng. Năm 2020, các thành viên đã tạo giống và bán 650 đàn ong, giá trị đạt khoảng 650 triệu đồng.
Sản phẩm mật ong của HTX Quyết Thắng đã được kiểm định chất lượng, được dán nhãn hiệu, nút chai được đóng bằng máy, mật ong sau khi đóng chai được bảo quản cẩn thận. HTX cũng tham gia Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” về sản phẩm mật ong và đã đạt tiêu chuẩn OCOP của tỉnh nên tạo được niềm tin cho người tiêu dùng.
Theo tính toán, trung bình 50 đàn ong sẽ có thu nhập khoảng 80 triệu đồng/năm. Chính vì vậy, mô hình của HTX Quyết Thắng được đánh giá cao vì vừa mang lại giá trị kinh tế vừa giúp người dân thay đổi nhận thức trong bảo vệ môi trường.
![]() |
Mật ong an toàn có mặt trong các cửa hàng nông sản sạch để đáp ứng nhu cầu của người tiêu dùng. |
Trong tình hình hiện nay, việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật rộng rãi trong nuôi ong đã làm giảm đáng kể các quần thể côn trùng thụ phấn tự nhiên. Thế nhưng với phương pháp nuôi ong an toàn sinh học, HTX hoàn toàn không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật nên bảo đảm an toàn tuyệt đối. Bên cạnh đó, nuôi ong còn giúp tiết kiệm một khoản tiền lớn cho nông dân vì với những cây trồng nhất định, thay vì phải áp dụng các phương pháp thụ phấn thì nay đã có ong hỗ trợ, từ đó giúp tăng năng suất cây trồng.
Đối với môi trường, khi phát triển nuôi ong theo hướng an toàn sinh học, buộc người dân phải hạn chế sử dụng thuốc bảo vệ thực vật cho những vùng cây tạo phấn, thay vào đó là ưu tiên các sản phẩm hữu cơ thân thiện và ít ảnh hưởng tới môi trường.
Theo đánh giá của ngành chức năng, mô hình chăn nuôi ong mật của HTX Quyết Thắng đã cung cấp cho người tiêu dùng sản phẩm mật ong không tồn dư kháng sinh, phù hợp với quy mô hộ gia đình và quy mô trang trại tập trung. Đây là hướng đi tích cực, đáng khích lệ phát triển chăn nuôi theo hướng bền vững, thân thiện môi trường.
Vĩnh Bảo