Thành công trong xây dựng nông thôn mới ở Trường Ninh không thể không nhắc đến những đóng góp tích cực của HTX Sản xuất kinh doanh dịch vụ nông nghiệp Thống Nhất, đơn vị được xem là điểm nhấn, thể hiện sinh động hiệu quả của kinh tế hợp tác trong liên kết sản xuất.
Từ vùng khó vươn lên
Nằm bên bờ sông Hiếu, xã Trường Ninh (được hình thành từ các xã Vạn Ninh, An Ninh, Xuân Ninh và Hiền Ninh từ 1/7/2025) từng là một trong những địa bàn thuần nông, thu nhập người dân chủ yếu phụ thuộc vào cây lúa và diện tích canh tác nhỏ lẻ.
Trước năm 2010, đa phần xã Trường Ninh vẫn còn thuộc khu vực khó khăn, hạ tầng giao thông nội đồng xuống cấp, sản xuất nông nghiệp manh mún, thiếu liên kết, khiến thu nhập bấp bênh, đời sống người dân gặp nhiều khó khăn.
![]() |
Trường Ninh có thành công tích cực trong chuyển đổi sản xuất nông nghiệp. |
Thế nhưng chỉ sau hơn một thập kỷ, Trường Ninh đã có bước chuyển mình rõ nét. Đến nay, điện, đường, trường, trạm trên địa bàn xã được đầu tư đồng bộ, cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng tỷ trọng nông nghiệp công nghệ cao, đời sống người dân ngày càng được nâng lên.
Trong hành trình ấy, dấu ấn đậm nét nhất chính là sự góp sức bền bỉ, sáng tạo của các HTX, tổ hợp tác, điển hình như HTX Thống Nhất – một HTX điển hình đổi mới trong sản xuất nông nghiệp hiện đại và là nơi thử nghiệm thành công nhiều mô hình liên kết hiệu quả.
HTX Thống Nhất hiện có 340 thành viên, sản xuất trên 250ha đất lúa 2 vụ mỗi năm, ngoài ra còn canh tác 10ha đất màu, 4ha nuôi trồng thủy sản. Dưới sự chèo lái của Chủ tịch HĐQT Nguyễn Duy Viên – người đã gắn bó với HTX từ năm 1998 – đơn vị này đã có bước chuyển mình đáng kể, từ một tổ chức sản xuất nhỏ lẻ thành mô hình kiểu mẫu trong liên kết, áp dụng khoa học kỹ thuật và tổ chức tiêu thụ sản phẩm.
Liên kết nhỏ tạo nên sức mạnh lớn
Ông Nguyễn Duy Viên chia sẻ: “Muốn làm nông nghiệp hiệu quả thì phải thay đổi tư duy người nông dân. Phải từ bỏ thói quen làm ăn mạnh ai nấy làm, manh mún, mà hướng đến sản xuất tập trung, bài bản, ứng dụng công nghệ và gắn với thị trường”.
Với chiến lược đó, HTX Thống Nhất đã triển khai nhiều chương trình hỗ trợ thành viên như tập huấn kỹ thuật, sử dụng giống lúa chất lượng cao, thực hiện đồng loạt lịch thời vụ, dùng máy bay không người lái phun thuốc, ứng dụng cơ giới hóa từ khâu làm đất đến thu hoạch.
Năm qua, diện tích lúa của HTX đạt sản lượng 3.512 tấn, tăng hơn 428 tấn so với năm trước. Năng suất lúa vụ đông-xuân đạt 76 tạ/ha, vụ hè-thu đạt 66 tạ/ha. Quan trọng hơn, sản phẩm được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, giảm thiểu sử dụng thuốc hóa học, bảo vệ sức khỏe người sản xuất lẫn người tiêu dùng.
Một trong những sáng kiến nổi bật mà HTX Thống Nhất triển khai là mô hình “cánh đồng lớn gắn với chuỗi giá trị”. Các thành viên HTX cùng sử dụng một giống lúa, tuân thủ lịch thời vụ, quy trình kỹ thuật do HTX hướng dẫn, từ đó đồng bộ trong chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, tưới tiêu và thu hoạch. Nhờ vậy, chi phí sản xuất giảm, năng suất tăng, chất lượng sản phẩm đồng đều.
Đặc biệt, HTX còn đứng ra đàm phán hợp đồng bao tiêu sản phẩm với các doanh nghiệp thu mua lúa chất lượng cao trong và ngoài tỉnh, giúp nông dân yên tâm sản xuất, tránh tình trạng “được mùa mất giá”. Nhờ mô hình này, thu nhập người dân tăng từ 5-8% trên mỗi ha.
Song song với trồng trọt, HTX Thống Nhất còn phát triển nuôi trồng thủy sản nội địa, chăn nuôi gia cầm, dịch vụ vận tải và vệ sinh môi trường. Đây là hướng đi quan trọng giúp đa dạng hóa nguồn thu, tạo thêm việc làm cho lao động nông thôn, góp phần giảm nghèo bền vững.
![]() |
Thành công trong chuyển đổi sản xuất nông nghiệp là điểm tựa xây dựng nông thôn mới ở Trường Ninh. |
Thành công của HTX Thống Nhất và khu vực kinh tế hợp tác, với những đóng góp tích cực trong xây dựng nông thôn mới ở Trường Ninh, không thể không kể đến vai trò đồng hành của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Quảng Trị.
Trong những năm qua, Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Quảng Trị đã hỗ trợ HTX tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi để đầu tư máy móc nông nghiệp, như máy gặt đập liên hợp, thiết bị bay không người lái, hệ thống sấy lúa sau thu hoạch. Đồng thời, tổ chức nhiều lớp đào tạo, tập huấn về sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, xúc tiến thương mại và chuyển đổi số trong nông nghiệp.
Đặc biệt, năm 2023 – 2024, HTX Thống Nhất được lựa chọn tham gia chương trình hỗ trợ xây dựng “HTX kiểu mới gắn với chuỗi giá trị” do Liên minh HTX Việt Nam triển khai. Qua đó, HTX được tư vấn xây dựng phương án sản xuất – kinh doanh hiệu quả, tiếp cận mô hình kinh tế tuần hoàn và liên kết chặt chẽ với doanh nghiệp phân phối.
Nâng cao tiêu chí nông thôn mới
Nhờ những hỗ trợ kịp thời này, HTX Thống Nhất nói riêng và các HTX trên địa bàn xã nói chung không chỉ nâng cao năng lực quản trị mà còn khẳng định vị thế là trung tâm của liên kết sản xuất ở địa phương, đóng góp không nhỏ vào các tiêu chí xây dựng nông thôn mới.
Trong giai đoạn 2025–2030, với nền tảng vững vàng từ quá trình xây dựng nông thôn mới trước đó, đặc biệt là hoạt động hiệu quả của các HTX, tổ hợp tác trên địa bàn, xã Trường Ninh (mới) tiếp tục đặt mục tiêu nâng chuẩn các tiêu chí về thu nhập, môi trường và chất lượng sống người dân.
Để hiện thực hóa mục tiêu đề ra, vai trò của các HTX tiếp tục là “xương sống” trong tái cơ cấu ngành nông nghiệp, thúc đẩy liên kết và ứng dụng công nghệ.
Có thể nói, đến nay, làn gió nông thôn mới đã tỏa lan ở khắp nơi trên địa bàn xã. Diện mạo vùng quê nông thôn trong xã có sự thay đổi tích cực. Đời sống vật chất, tinh thần của người dân không ngừng nâng cao. Không còn tư tưởng “đèn nhà ai, nhà nấy rạng”, cán bộ, người dân trên địa bàn xã tích cực hỗ trợ nhau vượt khó, thắng nghèo, chung tay xây dựng nông thôn mới. Tinh thần “không để ai bị bỏ lại phía sau” được phát huy cao độ.
Trong hành trình hôm nay, câu chuyện ở Trường Ninh là bức tranh đa sắc, từ cải tạo hạ tầng nhờ cộng đồng và ngân sách, lan tỏa qua năng động của các HTX như HTX Thống Nhất, đến sự hỗ trợ từ Liên minh HTX Việt Nam. Tất cả mô phỏng chuyến hành trình từ nền nông nghiệp truyền thống sang nền sản xuất hiện đại, từ cộng đồng sản xuất nhỏ lẻ sang phát triển theo chuỗi giá trị trong quá trình xây dựng nông thôn mới.
Thành quả của xây dựng nông thôn mới là sự phát triển bền vững, đời sống người dân nâng cao, môi trường nông thôn xanh sạch, hệ thống HTX ngày càng chuyên nghiệp – minh chứng sống động cho vai trò kinh tế hợp tác trên hành trình xây dựng nông thôn mới nâng cao ở Trường Ninh nói riêng và cả tỉnh Quảng Trị nói chung.
Đông Phong