Điện Biên có địa hình hiểm trở và phần lớn dân cư là đồng bào dân tộc thiểu số, sở hữu những tài nguyên bản địa quý giá cùng các sản phẩm nông nghiệp, thủ công mỹ nghệ mang đậm bản sắc văn hóa.
Giải pháp hữu hiệu giúp đầu ra nông sản thông thoáng
Tuy nhiên, việc tiếp cận thị trường còn hạn chế, thông tin về sản phẩm chưa được truyền tải rộng rãi, dẫn đến hiệu quả kinh tế chưa tương xứng với tiềm năng. Các HTX tại đây thường gặp khó khăn trong việc tổ chức sản xuất quy mô lớn, tiếp thị, và phân phối sản phẩm.
Trong bối cảnh đó, chuyển đổi số và thương mại điện tử nổi lên như một giải pháp hữu hiệu. Việc ứng dụng các công nghệ như internet, điện thoại thông minh, và các nền tảng thương mại điện tử có thể giúp các HTX ở Điện Biên vượt qua rào cản địa lý, kết nối trực tiếp với người tiêu dùng trên cả nước và thậm chí là quốc tế.
![]() |
Dứa Mường Chà nối đuôi nhau về xuôi nhờ thương mại điện tử. |
Tiêu biểu như HTX Dứa Na Sang (xã Na Sang, huyện Mường Chà) đã được Liên minh HTX tỉnh và các ngành chức năng hỗ trợ khởi tạo gian hàng, tài khoản giao dịch trên sàn giao dịch điện tử Voso.vn. Việc này đã giúp HTX giải quyết khó khăn về đầu ra sản phẩm dứa. Nhất là khi vào vụ thu hoạch, quả dứa ở Mường Chà trước đây thường rơi vào cảnh dội chợ thì nay đã khác. Đầu ra cho quả dứa đã thuận lợi hơn với những đơn hàng lớn đến mọi miền Tổ quốc.
Hiện, HTX Na Sang đang liên kết với 300 hộ dân trồng dứa mật, đặc biệt tại bản Pu Lau với hơn 30ha, giúp bà con chuyển đổi từ làm nương không hiệu quả sang trồng dứa, mang lại thu nhập cao và cải thiện đời sống. Việc HTX đưa nông sản lên sàn thương mại điện tử không chỉ làm nền tảng cho việc mở rộng sản xuất kinh doanh mà còn giúp lan tỏa vấn đề chuyển đổi số đến người dân là đồng bào dân tộc thiểu số tại địa phương.
Lan tỏa chuyển đổi số
Bên cạnh đó, HTX Thương mại Dịch vụ Tổng hợp Tìa Dình (huyện Điện Biên Đông) cũng là minh chứng sống động cho sự thành công của hành trình chuyển đổi số và ứng dụng thương mại điện tử trong hoạt động sản xuất kinh doanh.
Việc ứng dụng chuyển đổi số tại HTX Tìa Dình được triển khai một cách bài bản, tập trung vào nhiều khía cạnh. Trong đó, HTX đã từng bước áp dụng các giải pháp phần mềm, ứng dụng di động để ghi nhận thông tin từ khâu sản xuất. Điều này bao gồm việc nhập liệu về giống cây, vật nuôi, quy trình chăm sóc, sử dụng phân bón/thuốc bảo vệ thực vật (nếu có), ngày thu hoạch. Việc này tạo tiền đề cho việc truy xuất nguồn gốc sản phẩm một cách minh bạch.
HTX khuyến khích thành viên và cán bộ sử dụng các công cụ giao tiếp số như Zalo nhóm, Facebook Messenger hoặc các ứng dụng quản lý công việc đơn giản để trao đổi thông tin, thông báo, tài liệu.
Việc tổ chức các buổi tập huấn về kỹ năng sản xuất, kiến thức thị trường, hoặc cách sử dụng công cụ số thông qua các nền tảng họp trực tuyến, giúp các thành viên HTX (đặc biệt là bà con ở xa) dễ dàng tiếp cận kiến thức.
HTX đã xây dựng một Fanpage Facebook để giới thiệu sản phẩm, câu chuyện về HTX, về văn hóa và con người dân tộc thiểu số ở địa phương. Hình ảnh và nội dung được đầu tư kỹ lưỡng, bắt mắt, thể hiện sự chân thực và giá trị của sản phẩm.
Song song đó, các thành viên đã tích cực đưa các sản phẩm chủ lực lên các sàn thương mại điện tử uy tín như Postmart.vn, Voso.vn (đặc biệt là các sàn chuyên về nông sản và đặc sản vùng miền). Việc này giúp sản phẩm tiếp cận hàng triệu khách hàng tiềm năng trên cả nước. Các nền tảng như Facebook, Zalo được sử dụng để tương tác trực tiếp với khách hàng, tạo hiệu ứng lan tỏa.
![]() |
Bí xanh Tìa Dình vào được siêu thị nhờ đẩy mạnh chuyển đổi số. |
Đến nay, một số sản phẩm của HTX như bí xanh, khoai môn… không còn bị giới hạn trong phạm vi địa phương mà đã tiếp cận được khách hàng trên toàn quốc, thậm chí có tiềm năng xuất khẩu. Doanh thu và lợi nhuận của HTX đã tăng lên đáng kể, giúp cải thiện đời sống cho các thành viên.
Tương tự, HTX sản xuất chế biến kinh doanh nông sản Điện Biên (TP. Điện Biên Phủ) chuyên sản xuất các loại bún, mì từ gạo lứt. Toàn bộ quy trình sản xuất, thu hoạch, đóng gói của HTX đều được ghi chép và số hóa trên phần mềm điện thoại. Đặc biệt, sản phẩm "Gạo Điện Biên Pearl" của HTX được dán mã QR, tiêu thụ tại Hà Nội, TP. HCM thông qua các kênh online. HTX cũng đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm trên các sàn thương mại điện tử lớn như Shopee, Lazada, Tiki, Sendo và các kênh bán hàng như Facebook, TikTok, Zalo.
Chính vì thế mà hơn 30% đơn hàng của HTX được đặt và tiêu thụ thông qua các nền tảng số, chủ yếu là thị trường ngoài tỉnh như Đà Nẵng, TP. Hồ Chí Minh, Cần Thơ.
Đưa thương mại điện tử đến gần với HTX
Sự thành công của các HTX trong ứng dụng thương mại điện tử, chuyển đổi số ở Điện Biên có vai trò không nhỏ của các ngành chức năng.
Trong đó, Liên minh HTX tỉnh Điện Biên, Sở Công Thương và các đơn vị trực thuộc Liên minh HTX Việt Nam thường xuyên tổ chức các lớp tập huấn về kỹ năng ứng dụng thương mại điện tử, chuyển đổi số cho cán bộ và thành viên HTX. Các lớp đào tạo tập huấn nhằm cung cấp cho người dân, HTX vùng dân tộc thiểu số kiến thức cơ bản về thương mại điện tử; Kỹ năng làm video, livestream bán hàng qua các kênh mạng xã hội (Facebook, TikTok, Zalo); Quản lý nội dung, marketing online, chăm sóc khách hàng; Kỹ năng sử dụng Google bản đồ và Google doanh nghiệp…
Liên minh HTX tỉnh và các cơ quan chức năng phối hợp với các sàn TMĐT lớn như Postmart.vn (Tổng Công ty Bưu điện Việt Nam - Vietnam Post), Voso.vn (Viettel Post), Shopee, Lazada, Tiki, Sendo để hỗ trợ HTX tạo tài khoản, mở gian hàng và đưa sản phẩm lên các nền tảng này.
Những điều này giúp nâng cao giá trị và uy tín sản phẩm của các HTX vùng cao. Đến nay, Điện Biên đã có gần 500 sản phẩm được đưa lên các sàn TMĐT, trong đó có 42 sản phẩm OCOP.
Rõ ràng, việc ứng dụng chuyển đổi số và thương mại điện tử cho các HTX đồng bào dân tộc thiểu số tại Điện Biên là một bước đi tất yếu và đầy hứa hẹn. Nó không chỉ giúp các HTX nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, mở rộng thị trường mà còn góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, cải thiện đời sống của đồng bào. Với sự chung tay của cộng đồng chắc chắn sẽ trở thành đòn bẩy giúp Điện Biên vươn lên mạnh mẽ.
Minh Nhương