Sự phối hợp chặt chẽ giữa các HTX, người dân và đặc biệt là vai trò hỗ trợ, định hướng của Liên minh HTX tỉnh đã tạo nên một bức tranh tươi sáng, nơi sức mạnh tập thể trở thành động lực chính cho sự phát triển.
Những mô hình HTX "làm nên chuyện" ở Thái Nguyên
Trong nhiều năm trước, sản xuất nông nghiệp tại Thái Nguyên, đặc biệt là ở các vùng sâu, vùng xa, còn mang tính manh mún, nhỏ lẻ. Người dân chủ yếu tự sản tự tiêu hoặc bán sản phẩm thô, khiến giá trị nông sản thấp và thu nhập bấp bênh. Tình trạng này đã khiến nhiều hộ dân rơi vào hoàn cảnh khó khăn, thậm chí là nghèo đói.
Tuy nhiên, với sự vào cuộc của các cấp chính quyền và đặc biệt là Liên minh HTX tỉnh, tư duy sản xuất của người dân đã dần thay đổi. Họ nhận ra rằng, chỉ khi liên kết lại trong các HTX, áp dụng khoa học kỹ thuật và xây dựng chuỗi giá trị, sản phẩm mới có thể nâng cao giá trị, tiếp cận thị trường rộng lớn hơn và mang lại thu nhập ổn định hơn. Các HTX ra đời đã trở thành cầu nối quan trọng, tập hợp những người nông dân có cùng chí hướng, tạo ra sức mạnh tổng hợp mà từng hộ gia đình riêng lẻ khó có thể đạt được.
Thái Nguyên hiện có nhiều HTX hoạt động hiệu quả, trở thành những điểm sáng trong công tác giảm nghèo và nâng cao thu nhập cho người dân. Các mô hình này không chỉ đa dạng về ngành nghề mà còn cho thấy sự ứng dụng linh hoạt các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất.
![]() |
HTX đang tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương. |
Tiêu biểu như các HTX chè nổi tiếng như HTX Chè La Bằng hay HTX Chè Tân Cương Xanh đã áp dụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ, không chỉ nâng cao chất lượng sản phẩm mà còn xây dựng được thương hiệu mạnh, đưa sản phẩm vươn ra thị trường quốc tế. Việc này giúp các thành viên HTX, đa phần là nông dân, có đầu ra ổn định, giá bán cao hơn, từ đó tăng thu nhập đáng kể. Nhiều hộ trước đây thuộc diện khó khăn, nay đã có nhà cửa khang trang, con cái được học hành đầy đủ.
Ngoài cây chè, các HTX trong lĩnh vực chăn nuôi, trồng trọt các loại cây ăn quả, rau an toàn cũng đang phát huy hiệu quả. Các HTX này tập trung vào việc áp dụng công nghệ mới trong khâu giống, kỹ thuật chăm sóc, phòng trừ dịch bệnh và đặc biệt là xây dựng kênh phân phối sản phẩm. Sự liên kết giúp họ mua vật tư đầu vào với giá ưu đãi, bán sản phẩm với giá cao hơn thông qua các hợp đồng bao tiêu, tránh được tình trạng bị ép giá.
Tính đến giữa năm 2025, tỉnh Thái Nguyên đã đạt một con số ấn tượng về phát triển kinh tế tập thể, với tổng cộng 809 HTX đang hoạt động. Đáng chú ý, trong số này, có tới 560 HTX đang hoạt động hiệu quả, chiếm gần 70% tổng số HTX trên toàn tỉnh. Tỷ lệ này cho thấy sự bền vững và khả năng thích ứng tốt của các HTX trong bối cảnh thị trường cạnh tranh.
Và chỉ trong 6 tháng đầu năm 2025, Thái Nguyên đã thành lập mới được 25 HTX, đạt 83% kế hoạch của cả năm. Trong đó, 24 HTX mới hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp và 1 HTX phi nông nghiệp. Những HTX mới này đều thể hiện tinh thần chủ động cao, tích cực đầu tư nâng cấp công nghệ, cải tiến quy trình để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, xây dựng thương hiệu và mở rộng thị trường tiêu thụ.
Theo đánh giá của ngành chức năng, các HTX trên địa bàn tỉnh không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sản xuất mà còn là trụ cột trong việc tạo việc làm và nâng cao đời sống cho người dân.
Hiện nay, các HTX này đã tạo việc làm ổn định cho trên 42.000 thành viên và người lao động. Mức thu nhập bình quân tại các HTX nông nghiệp đạt từ 4-4,5 triệu đồng/người/tháng, trong khi tại các HTX phi nông nghiệp đạt từ 5-5,5 triệu đồng/người/tháng.
Đây là minh chứng rõ nét cho những nỗ lực không ngừng của địa phương trong việc thúc đẩy mô hình kinh tế tập thể, góp phần quan trọng vào sự tăng trưởng kinh tế, nâng cao đời sống người dân và góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo.
Người đồng hành kiến tạo
Để có được những thành công trên, vai trò của Liên minh HTX tỉnh Thái Nguyên là không thể phủ nhận. Liên minh HTX tỉnh đóng vai trò là cầu nối quan trọng giữa các HTX với chính quyền, doanh nghiệp và các nguồn lực hỗ trợ khác.
Trong đó, Liên minh HTX tỉnh đã đẩy mạnh tư vấn, hỗ trợ thành lập và phát triển HTX thông qua việc tuyên truyền, vận động người dân tham gia vào kinh tế tập thể, đồng thời cung cấp các dịch vụ tư vấn pháp lý, hướng dẫn quy trình thành lập HTX. Đặc biệt, nhiều HTX đã được hỗ trợ xây dựng điều lệ, phương án sản xuất kinh doanh phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.
![]() |
Người lao động tại HTX chè Hảo Đạt có mức thu nhập hơn 200.000 đồng/ngày. |
Công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực cho HTX cũng là một trong những hoạt động trọng tâm của Liên minh HTX tỉnh. Các chương trình đào tạo tập trung vào nâng cao kiến thức quản trị cho cán bộ HTX, kỹ năng sản xuất, áp dụng khoa học kỹ thuật, quản lý chất lượng sản phẩm, và tiếp cận thị trường cho thành viên. Việc nâng cao trình độ chuyên môn giúp các HTX hoạt động hiệu quả hơn, thích ứng nhanh hơn với những biến động của thị trường.
Không dừng lại ở đó, Liên minh HTX tỉnh đóng vai trò cầu nối, giúp các HTX tiếp cận các nguồn vốn vay ưu đãi từ ngân hàng, các quỹ hỗ trợ phát triển HTX hoặc các dự án đầu tư. Họ cũng hỗ trợ HTX trong việc ứng dụng các công nghệ tiên tiến vào sản xuất như hệ thống tưới tiết kiệm, nhà màng, công nghệ bảo quản sau thu hoạch, truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Rất nhiều HTX trên địa bàn tỉnh đã được tham gia các buổi kết nối cung - cầu giữa các HTX với doanh nghiệp lớn, siêu thị, chuỗi cửa hàng nhờ sự trợ lực của Liên minh HTX tỉnh. Các hoạt động này bao gồm hỗ trợ HTX tham gia hội chợ thương mại, triển lãm sản phẩm, xây dựng thương hiệu, thiết kế bao bì, nhãn mác chuyên nghiệp. Nhờ đó, sản phẩm của HTX có cơ hội tiếp cận thị trường rộng lớn hơn, không chỉ trong nước mà còn hướng tới xuất khẩu. Ví dụ, nhiều sản phẩm chè Thái Nguyên đã có mặt tại các thị trường khó tính như Nhật Bản, Đài Loan, châu Âu.
Nhờ đó mà rất nhiều HTX trên địa bàn tỉnh đang hoạt động hiệu quả, hạn chế được những khó khăn trong sản xuất kinh doanh. Điều này không chỉ nâng cao thu nhập cho thành viên, người lao động mà còn góp phần cải thiện hạ tầng nông thôn, nâng cao đời sống văn hóa, xã hội ở các địa phương.
HTX - Đòn bẩy giảm nghèo đa chiều
Sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế tập thể thông qua các HTX đã trực tiếp góp phần giảm nghèo tại Thái Nguyên theo nhiều khía cạnh.
Trong đó, các HTX đều giúp thành viên, người lao động tăng thu nhập qua từng năm. Đây là lợi ích rõ ràng nhất bởi khi HTX hoạt động hiệu quả, sản phẩm có giá trị cao, thành viên HTX có thu nhập ổn định và cao hơn đáng kể so với trước, giúp họ thoát khỏi ngưỡng nghèo.
Các HTX tạo ra nhiều việc làm tại chỗ cho người dân nông thôn, giảm tình trạng di cư lao động, đặc biệt là phụ nữ và người lớn tuổi có thể làm việc gần nhà.
Thông qua HTX, các thành viên dễ dàng tiếp cận các dịch vụ như đào tạo kỹ thuật, thông tin thị trường, nguồn vốn vay ưu đãi, vật tư nông nghiệp chất lượng. Đặc biệt, HTX khuyến khích tinh thần đoàn kết, tương trợ lẫn nhau trong cộng đồng, giúp các thành viên cùng nhau vượt qua khó khăn, phát triển kinh tế bền vững.
Để tiếp tục nâng cao khả năng cạnh tranh của các HTX trên thị trường, Liên minh HTX tỉnh sẽ tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động hỗ trợ, tập trung vào việc ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số trong quản lý và sản xuất, đa dạng hóa sản phẩm, và tăng cường liên kết chuỗi giá trị với các doanh nghiệp lớn. Mục tiêu là xây dựng các HTX không chỉ vững mạnh về kinh tế mà còn là những hình mẫu về phát triển bền vững, thân thiện với môi trường, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân và phát triển kinh tế xã hội.
Tùng Lâm