Sau khi sáp nhập với tỉnh Bến Tre và Trà Vinh, quy mô và số lượng HTX tại tỉnh Vĩnh Long đã tăng lên hàng trăm HTX, chắc chắn trong đó có không ít HTX đã bứt lên khẳng định tên tuổi, không chỉ tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho thành viên, mà còn góp phần tích cực vào quá trình phát triển sản xuất, xóa đói giảm nghèo tại địa phương.
Thế mạnh từ các HTX lúa gạo
HTX nông nghiệp Long Hiệp, xã Long Hiệp, huyện Trà Cú, tỉnh Trà Vinh (cũ) sau khi sáp nhập đổi tên thành xã Long Hiệp, tỉnh Vĩnh Long, được thành lập năm 2020, những ngày đầu mới thành lập HTX vô cùng khó khăn trong việc vận động bà con nông dân tham gia HTX. Tuy nhiên, anh Trầm Minh Thuần, giám đốc HTX đã cố gắng thuyết phục và đưa ra nhiều quyền lợi khi HTX ra đời.
Cụ thể, anh cho hay, HTX sẽ xây dựng chuỗi giá trị lúa gạo, tức là đứng ra mua lúa giống, phân thuốc với giá thấp hơn thị trường giao cho thành viên, sau đó hỗ trợ kỹ thuật canh tác và thu mua lúa khi cuối vụ, rồi đem đi xay xát, đóng bao, xây dựng thương hiệu gạo bán ra ngoài.
 |
|
Sản phẩm gạo của hợp tác xã nông nghiệp Long Hiệp. |
Từ đó, thành viên HTX sẽ giảm được chi phí đầu vào rất lớn và không lo về đầu ra. Chưa dừng lại ở đó, cuối năm, các thành viên còn được chia lợi nhuận theo tỷ lệ sử dụng dịch vụ của HTX cùng các chính sách mà ngành chức năng địa phương hỗ trợ.
"Lúc đó gia đình có 20ha diện tích đất trồng lúa. Tôi vận động thêm 140 ha của 51 thành viên nữa thành lập HTX nông nghiệp Long Hiệp. Sau hơn 4 năm hoạt động, HTX tăng lên gần 100 thành viên với tổng diện tích là 220ha. Trong đó, có 20 ha ở xã Đông Xuân, huyện Duyên Hải làm mô hình lúa - tôm 1 vụ/năm)", anh Thuần nói.
Hiện đa số các thành viên HTX nông nghiệp Long Hiệp gieo sạ các giống lúa như ST 25, OM 18, OM 5451. Riêng vụ lúa hè thu 2024 vừa qua, năng suất lúa đạt từ 6-7,5 tấn/ha, cao hơn năm 2023. Với giá khoảng 8.000 đồng/kg, sau khi trừ vốn khoảng 6.800 đồng/kg, người dân lời khoảng 1.200 đồng/kg.
Theo anh Thuần, năm 2024, lợi nhuận của HTX nông nghiệp Long Hiệp mang lại cho thành viên khoảng 1,4 tỷ đồng. Trước đó, năm 2023 là 1,1 tỷ đồng.
Để có được thành công như hiện nay, HTX nhận được sự hỗ trợ tích cực của chính quyền địa phương và của Liên minh HTX tỉnh cũng như Liên minh HTX Việt Nam như hỗ trợ kinh phí để xây dựng nhà xưởng, hỗ trợ chuyển giao công nghệ, miễn tiền thu sử dụng đất, chi trả lương cho nhân sự có bằng cấp…
Đặc biệt, về phía Liên minh HTX Việt Nam đã hỗ trợ HTX 1 máy đóng gói gạo bán tự động trị giá 220 triệu đồng; Trung tâm Khuyến công và Xúc tiến thương mại thuộc Sở Công thương tỉnh Trà Vinh (cũ) hỗ trợ máy tải gạo trị giá 80 triệu đồng…
Cải tiến máy nông nghiệp mang lại hiệu quả cao
HTX nông nghiệp Phát Tài, ấp Ô Tre Lớn, xã Thanh Mỹ, huyện Châu Thành, tỉnh Trà Vinh (cũ) sau khi sáp nhập đổi tên thành xã Châu Thành, tỉnh Vĩnh Long, được biết đến là một trong số HTX hoạt động hiệu quả tại địa phương.
Do nhu cầu trong sản xuất giống của HTX hàng năm rất lớn (trên 300ha) và hỗ trợ cấy thuê cho bên ngoài HTX. Đồng thời, HTX luôn phải phơi sấy lúa thường xuyên sau khi thu mua lúa từ nông dân về. Trung bình mỗi mẻ của lò sấy lúa đạt khoảng 30 tấn/ngày đêm và đòi hỏi phải thường xuyên sử dụng lực lượng lao động từ 3-4 người.
Năm 2023, ông Trần Văn Chung, Giám đốc HTX nông nghiệp Phát Tài đã nghiên cứu thành công và đưa vào vận hành hệ thống trang lúa trong lò sấy, giảm lao động xuống còn 1 người và khâu xúc, chuyển lúa sau khi sấy xong qua bộ phận tách bụi, làm sạch lúa hoàn toàn tự động 100% (trước đây khâu này cần 5 lao động/mẻ sấy lúa).
Ông Chung cho biết trong sấy lúa, phần trở lúa trong lò sấy là tốn thời gian và lao động nhiều nhất. Với chi phí đầu tư làm hệ thống trang lúa tự động khoảng 80 triệu đồng, khi đưa vào vận hành, HTX tiết kiệm từ 1,2 - 1,3 triệu đồng/mẻ lúa.
 |
|
Ông Trần Văn Chung, Giám đốc HTX nông nghiệp Phát Tài bên máy trang lúa “3 trong 1”. |
Tùy vào độ ẩm của lúa khi đưa vào lò sấy, trung bình 1 mẻ lúa sấy 30 tấn phải thường xuyên cào trở lúa (5-6 tiếng/lần cào trở lúa) và cần 2 lao động (mỗi lao động thực hiện khoảng 2 giờ). Với hệ thống trang lúa hoàn toàn tự động được ông Chung nghiên cứu thành công và đưa vào vận hành, chỉ cần 01 lao động đảm nhận công việc điều khiển để thực hiện cào trở lúa.
Nhờ áp dụng hiệu quả máy móc hiện đại, năng suất lao động cũng như chất lượng và giá trị sản phẩm được tăng cao. Năm 2024, hoạt động của HTX nông nghiệp Phát Tài đã diễn ra thuận lợi và mang lại hiệu quả cao.
Cụ thể đã áp dụng quy trình, tiến bộ khoa học kỹ thuật tiên tiến cùng các vật tư nông nghiệp chất lượng cao, trong đó có sản phẩm NPK Phú Mỹ do Tổng công ty Phân bón và Hóa chất Dầu khí (PVFCCo) sản xuất.., nên đã giúp giảm chi phí đầu vào trong canh tác. HTX còn ký kết hợp đồng mua lúa thương phẩm với giá cao hơn 1.000 đồng/kg. Do vậy, thu hoạch vụ này các thành viên HTX rất vui mừng vì năng suất lúa bình quân đạt 7 tấn/ha, lợi nhuận ước tính khoảng 40 triệu đồng/ha.
Phát huy vai trò của HTX trong giảm nghèo
Trước thời điểm sáp nhập với tỉnh Bến Tre và Vĩnh Long và đổi tên thành tỉnh Vĩnh Long, năm 2024, toàn tỉnh Trà Vinh giảm 923 hộ nghèo, hộ nghèo đa chiều (0,32%), vượt 0,02% chỉ tiêu nghị quyết năm 2024. Hiện còn 2.493 hộ nghèo, chiếm 0,87% so với tổng số dân cư (1.983 hộ nghèo không có khả năng lao động, chiếm 79,45% so với tổng số hộ nghèo), còn 5.312 hộ cận nghèo, chiếm 1,84% (1.747 hộ cận nghèo không có khả năng lao động, chiếm 32,89% so với tổng số hộ cận nghèo).
Theo kế hoạch giảm nghèo năm 2025 đã được đề ra, tỉnh Vĩnh Long đặt mục tiêu phấn đấu giảm tỷ lệ hộ nghèo, hướng tới mục tiêu giảm tỷ lệ hộ nghèo còn dưới 0,05% vào cuối năm 2025 (không tính hộ nghèo thuộc chính sách bảo trợ xã hội)
Để hoàn thành mục tiêu trên, tỉnh Vĩnh Long phát huy vai trò nòng cốt của các HTX và tổ hợp tác trong xây dựng và phát triển kinh tế tập thể. Thời gian tới, Liên minh HTX tỉnh, HTX, quỹ tín dụng nhân dân thành viên sẽ tập trung thực hiện một số nội dung: phối hợp triển khai đồng bộ có hiệu quả các chính sách khuyến khích, hỗ trợ phát triển kinh tế tập thể, HTX; nghiên cứu, đề xuất chính sách hỗ trợ, phát triển HTX phù hợp trong từng giai đoạn cụ thể.
Đồng thời, tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ phát triển HTX. Phối hợp đẩy mạnh công tác xúc tiến thương mại; hỗ trợ giới thiệu sản phẩm, tạo đầu ra gắn với tiêu thụ sản phẩm của HTX. Hỗ trợ, vận động các HTX ứng dụng thương mại điện tử, chuyển đổi số trong sản xuất kinh doanh; chủ động chuyển đổi hình thức bán hàng trực tiếp sang trực tuyến, đẩy mạnh xúc tiến thương mại thị trường xuất khẩu. Kịp thời điều chỉnh bổ sung, mở rộng Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX, tạo điều kiện vay vốn đối với các HTX.
Thanh Hoa