Quá trình phát triển kinh tế nông thôn cùng chính sách dồn điền đổi thửa giúp cho người dân Vĩnh Phúc có việc làm ngay tại nơi sinh sống, đồng thời giúp cho kinh tế nông thôn tăng trưởng mạnh mẽ từ chính những mô hình vườn-ao-chuồng. Tuy nhiên đi cùng với đó là thực trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng. Điều này là nguyên nhân giảm sức đề kháng với vật nuôi, tỷ lệ mắc bệnh cho gia súc gia cầm tăng cao, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của những người nông dân.
Trước thực tế trên, Vĩnh Phúc đã thành lập nhiều HTX dịch vụ vệ sinh môi trường. Những HTX này đi vào hoạt động đã góp phần tích cực trong công tác bảo vệ môi trường (BVMT), nâng cao ý thức cho người dân nông thôn.
Sạch rác ở từng xã
Theo báo cáo của Liên minh HTX tỉnh, Vĩnh Phúc có 137 đơn vị cấp xã thì 100% đơn vị cấp xã đến nay đều có HTX, Tổ hợp tác dịch vụ vệ sinh môi trường hoặc HTX kiêm nhiệm dịch vụ vệ sinh môi trường.Trong đó HTX chuyên về dịch vụ vệ sinh môi trường là 63 HTX, thu hút hơn 2000 thành viên và lao động nông thôn.
Các HTX này chủ yếu thực hiện vụ thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải tại các địa phương qua đó, góp phần làm cho đường làng, ngõ xóm luôn xanh-sạch-đẹp; giảm thiểu ô nhiễm môi trường đồng thời tạo việc làm cho hàng trăm lao động tại địa phương.
Sự ra đời của các HTX vệ sinh môi trường đã giúp 100% người dân nông thôn ở Vĩnh Phúc được sử dụng nước sạch, đồng thời đưa cuộc vận động “Xây dựng, cải tạo hệ thống thu gom nước thải và vệ sinh môi trường ở khu dân cư - xây dựng nông thôn kiểu mẫu" đến gần với người dân hơn, từng bước góp phần đưa nông thôn Vĩnh Phúc xanh-sạch-đẹp.
 |
|
HTX Dịch vụ môi trường Tam Hợp xử lý rác |
Tại xã Tam Hợp (Bình Xuyên) do tốc độ đo thị hóa diễn ra nhanh nên lượng rác thải sinh hoạt và sản xuất ngày một lớn. Trước tình trạng trên HTX Dịch vụ môi trường Tam Hợp ra đời với mô hình xã hội hóa hoạt động thu gom rác đã góp phần tích cực trong công tác BVMT, xây dựng địa phương xanh-sạch-đẹp.
Hiện nay, HTX có 2 xe điện chở rác với công suất 1 tấn/xe; 2 lò đốt rác với công suất 15 tấn rác/ngày, đêm. HTX có 6 công nhân môi trường, có nhiệm vụ thu gom, vận chuyển rác thải sinh từ các hộ dân, thôn xóm chuyển về bãi rác thải tập trung của HTX, phân loại và đưa rác vào xử lý tại lò đốt rác.
Trong khi nhiều địa phương chỉ có khu xử lý rác thải tạm, đốt lộ thiên hoặc chôn lấp, thì HTX Tam Hợp đã có lò đốt rác công nghệ cao có hệ thống phun nước dập bụi ngay trong quá trình đốt rác nên khí thải thoát ra khỏi lò là khí sạch, an toàn với môi trường.
Không dừng lại ở đó, ngày 10 hàng tháng, thành viên HTX phối hợp với nhân dân tham gia vệ sinh toàn bộ đường làng, ngõ xóm, vệ sinh trong gia đình. HTX đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân nâng cao nhận thức và có nhiều việc làm thiết thực trong BVMT, không vứt xác động vật bừa bãi, chăn nuôi khoa học… Nhờ vậy, môi trường xã Tam Hợp ngày càng được cải thiện, tình trạng ô nhiễm môi trường giảm...
HTX cựu chiến binh
HTX Dịch vụ môi trường của thị trấn Tam Sơn hay còn được gọi là HTX cựu chiến binh, thành lập năm 2009. HTX đã thu hút nhiều cựu chiến binh tham gia làm thành viên. Với phương châm rác thải phải được xử lý ngay tại gia đình, HTX đã vận động người dân xây hố rác tại gia đình. Đến nay, HTX có 6 xe môi trường để thường xuyên thu gom rác thải vào các ngày thứ 2, thứ 4, thứ 6 hàng tuần.
Hàng tháng, HTX tổ chức 2 đợt ra quân, mỗi đợt một ngày vào các ngày 5 và 20 hàng tháng để làm sạch cảnh quan môi trường của thị trấn. Với phương pháp hoạt động này, HTX đã từng bước góp phần giảm thiểu ở mức thấp nhất lượng nước thải, rác thải, phân các loại đổ ra môi trường.
 |
|
HTX Dịch vụ môi trường của thị trấn Tam Sơn thu gom rác |
Hiện, HTX còn quản lý chợ Then. Khuôn viên chợ được sắp xếp theo từng khu vực, phù hợp với từng loại mặt hàng, không có người mua, bán ngoài khu vực chợ, tránh gây lộn xộn, đảm bảo an ninh trật tự. HTX đảm nhiệm khâu vệ sinh thu gom rác thải sau mỗi phiên họp chợ. Vì vậy chợ Then đã được cải tạo xây dựng khang trang, sạch đẹp, ngày càng thu hút đông đảo lượng khách mua bán, trao đổi hàng hóa, vừa đảm bảo vệ sinh môi trường.
Có thể khẳng định, các HTX vệ sinh môi trường đã tạo ra những chuyển biến tích cực trong công tác BVMT nông thôn, tạo công ăn, việc làm cho một số lao động địa phương, góp phần đẩy nhanh tiến độ thực hiện tiêu chí môi trường trong chương trình xây dựng nông thôn mới.
Theo Liên minh HTX tỉnh, Liên minh HTX tỉnh rất khuyến khích và ủng hộ các HTX làm dịch vụ môi trường. Hàng năm, Liên minh HTX tỉnh đều tổ chức các lớp tập huấn chuyên đề xử lý rác thải và giữ gìn vệ sinh công cộng cho cán bộ, thành viên của các HTX làm dịch vụ môi trường; kịp thời hướng dẫn, trợ giúp các HTX về giấy tờ, hồ sơ, thủ tục đăng ký để các HTX này phát huy hiệu quả BVMT.
Huyền Trang