Tại huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long, hiện nay cây ca cao được xem là loại cây trồng mang lại giá trị kinh tế ổn định, giúp nhiều người dân trong vùng vươn lên thoát nghèo.
Cây trồng có giá trị kinh tế cao
Theo ngành nông nghiệp tỉnh Vĩnh Long, từ năm 2006, huyện Trà Ôn đã được chọn triển khai mô hình trồng ca cao xen canh vườn cây ăn trái (chủ yếu là vườn dừa).
Từ những hiệu quả bước đầu, giai đoạn 2011-2015, ngành Nông nghiệp tỉnh Vĩnh Long tiếp tục thực hiện dự án phát triển cây ca cao nhằm mở rộng diện tích, hình thành vùng sản xuất hàng hóa. Ngành tiếp tục đưa những giống ca cao mới có năng suất cao, chất lượng tốt để đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu, đồng thời góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế cho nhà vườn.
Qua đó, diện tích trồng ca cao của huyện Trà Ôn không ngừng được mở rộng. Song song với việc hỗ trợ nông dân thực hiện mô hình, ngành nông nghiệp tỉnh cũng khuyến khích, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh tổ chức thu mua, chế biến, tiêu thụ sản phẩm từ trái ca cao.
![]() |
Ông Nguyễn Văn Suối sang Bến Tre học kinh nghiệm, mua giống ca cao về trồng. |
Gắn bó với cây ca cao hơn 20 năm, ông Nguyễn Văn Suối, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX Nông nghiệp Tích Khánh (ấp Tích Khánh, xã Thiện Mỹ, huyện Trà Ôn) cho biết, trước đây gia đình có 30 công ruộng nhưng canh tác không hiệu quả nên đã sang tỉnh Bến Tre học tập mô hình trồng ca cao.
Sau gần nửa năm tìm hiểu kỹ và nhận thấy hiệu quả kinh tế, ông Suối bàn bạc với gia đình và mạnh dạn chuyển đổi một nửa diện tích đất canh tác sang trồng 1.200 cây ca cao, giá trị kinh tế mang lại cao giúp thu nhập của gia đình ổn định. Vì vậy, ông Suối chia sẻ kinh nghiệm trồng ca cao cho bà con có nhu cầu. HTX bao tiêu đầu ra trái ca cao tươi rồi tách hạt phơi khô để cung ứng nguyên liệu cho các doanh nghiệp chế biến.
Do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, cây ca cao trong nước cũng như trên thế giới bị giảm năng suất, dẫn đến nguồn cung khan hiếm. Từ năm 2024 đến nay, giá trái ca cao tăng mạnh, gấp 3 lần so với năm 2023, từ 5.500 đồng/kg lên 17.000 đồng/kg. Với giá ca cao như hiện nay, người nông dân trồng cây này rất phấn khởi.
Một hộ nông dân ở huyện Trà ôn chia sẻ: gia đình có 10 công đất vườn trồng 450 cây ca cao. Mỗi tuần, thương lái đến tận vườn thu mua, thu nhập khoảng 5 triệu đồng, tổng thu nhập của gia đình dao động từ 15-20 triệu đồng/tháng. “Cây ca cao dễ chăm sóc, ít tốn công và không phải sử dụng nhiều phân bón hay thuốc bảo vệ thực vật. Hiện giá đang ở mức rất tốt, cao gấp 3 lần so với trước và đã duy trì ổn định suốt nửa năm qua”, hộ nông dân phấn khởi nói.
Vươn lên làm giàu từ ca cao
Theo nhiều nông dân, ca cao được thu mua với mức giá ổn định, người trồng có thu nhập khá. Từ đây, những tổ hợp tác (THT), HTX được hình thành, đóng vai trò đầu mối đưa cây ca cao bén rễ không chỉ tại huyện Trà Ôn mà còn ở nhiều địa phương lân cận. Trong đó, HTX Nông nghiệp Tích Khánh là đơn vị chủ chốt trong việc tổ chức sản xuất và liên kết thu mua, sơ chế, cung cấp nguyên liệu cho các doanh nghiệp.
Theo ông Nguyễn Văn Suối, thời gian qua, HTX đã liên kết sản xuất cùng các đơn vị, bà con nông dân ở nhiều địa phương như thị trấn Trà Ôn, các xã Thiện Mỹ, Tân Mỹ, Trà Côn, Lục Sĩ Thành, Phú Thành (huyện Trà Ôn); xã Đông Thành (TX Bình Minh); các xã Ngãi Tứ, Bình Ninh (huyện Tam Bình); xã An Phú Tân (huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh)…
![]() |
Cây ca cao được xem là loại cây trồng mang lại giá trị kinh tế ổn định, giúp nhiều người dân trong vùng vươn lên thoát nghèo. |
Nhằm đáp ứng nhu cầu hạt ca cao từ các doanh nghiệp, HTX quyết định mở rộng vùng trồng. Năm 2024, HTX đã cung ứng 4.533 cây giống cho 40 hộ trồng mới tại các xã Tích Thiện, Tân Mỹ (huyện Trà Ôn, tỉnh Vĩnh Long) và mở rộng sang xã An Phú Tân (huyện Cầu Kè, tỉnh Trà Vinh). Tính đến nay, diện tích trồng ca cao của HTX đạt 130ha với năng suất bình quân đạt 11 tấn/ha. Năm 2025, HTX dự định mở rộng diện tích trồng ca cao thêm 200ha.
Đáng chú ý, nhờ mở rộng diện tích trồng ca cao, nhiều hộ nông dân trên địa bàn huyện Trà Ôn đã thoát nghèo bền vững, thậm chí nhiều gia đình có của ăn của để, vươn lên làm giàu từ cây ca cao. Có vườn ca cao hơn 3 năm tuổi đã cho trái, chị Nguyễn Hà Anh (huyện Trà Ôn) cho biết: “Trước đây, 5 công đất này tôi trồng cam và bưởi, nhưng không hiệu quả nên tôi chuyển sang trồng ca cao. Trồng loại cây này không mất nhiều công chăm sóc, chỉ cần bón phân, tưới nước và tỉa cành thông thoáng là tự ra trái. Hàng tuần có người của HTX đến tận vườn thu mua. Từ đầu năm đến nay, giá ca cao tăng, ở mức 17.000 đồng/kg, tôi có thu nhập khá”.
Không chỉ gia đình chị Hà Anh, nhiều hộ trồng cao cao khá vui mừng bước vào mùa thu hoạch. Ông Nguyễn Đình Trường, ở xã Bình Giã phấn khởi cho biết, ca cao trồng xen trong vườn tiêu đang cho trái bói, thu hoạch hơn 1 tấn. Với giá HTX thu mua hiện nay, gia đình ông "bỏ túi" cả chục triệu đồng.
Ông Nguyễn Văn Suối chia sẻ, nhờ sự quan tâm giúp đỡ của ngành chức năng, địa phương đã tạo điều kiện cho HTX duy trì hoạt động hiệu quả suốt thời gian qua. Đến nay, HTX đã giải quyết việc làm thường xuyên cho gần 200 lao động. Đồng thời, tất cả các thành viên HTX đều tham gia sản xuất ổn định.
HTX có vai trò quan trọng trong giảm nghèo
UBND huyện Trà Ôn cho biết, huyện đã xác định cây ca cao là một trong những cây chiến lược cần tập trung ưu tiên phát triển. Bên cạnh hỗ trợ HTX liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, huyện còn hỗ trợ các thành viên HTX và nông dân tham gia các lớp tập huấn kỹ thuật về quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc, quản lý vườn ca cao; phòng ngừa dịch bệnh và côn trùng; thu hái trái và sơ chế biến.
Thành công từ mô hình trồng ca cao của các HTX không chỉ giúp phát triển kinh tế địa phương mà còn góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo từ từ 4,81% năm 2021 còn 0,73% đến cuối năm 2024; trong đó, tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc Khmer giảm còn 24,2% năm 2021 xuống còn 1,13% năm 2024.
Để đạt mục tiêu đến hết năm 2025 huyện không còn hộ nghèo, trừ hộ nghèo thuộc diện chính sách bảo trợ xã hội, huyện Trà Ôn đang đẩy mạnh các giải pháp phát triển kinh tế nông thôn, trong đó hướng tới phát triển các HTX kiểu mới.
Liên minh HTX tỉnh Vĩnh Long cho biết thời gian tới tiếp tục đổi mới, hoàn thiện cơ chế, chính sách khuyến khích, hỗ trợ phát triển KTTT nói chung và phát triển các HTX tại huyện Trà ôn nói riêng. Đồng thời, chú trọng đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các tổ chức KTTT, gắn với nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với KTTT trong tình hình mới.
Huyện Trà Ôn xác định KTTT đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, trong thời gian tới huyện tập trung củng cố, phát triển KTTT, gắn với hoàn thiện mô hình HTX kiểu mới; chủ động rà soát, hoàn thiện, triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả các quy định, chính sách hỗ trợ phát triển KTTT, HTX. Bên cạnh đó, chú trọng phát triển KTTT đạt hiệu quả, bền vững và đa dạng về loại hình, ngành nghề, lĩnh vực phù hợp với điều kiện của từng địa phương. Đồng thời, củng cố, tổ chức lại hoạt động của các HTX, THT hiện có theo nguyên tắc: hợp tác tự nguyện, dân chủ, bình đẳng và công khai; tự chủ, tự chịu trách nhiệm và cùng có lợi; hợp tác và phát triển cộng đồng.
Hoàng Hà