Nhận thấy tiềm năng trong phát triển cây ăn quả, huyện nghèo 30a Kông Chro đã tập trung xây dựng nhiều mô hình mang lại hiệu quả kinh tế cao, góp phần xóa đói, giảm nghèo của địa phương.
Xây dựng thương hiệu cây ăn quả
Xác định hướng phát triển cây ăn quả, thị trường tiêu thụ và giá trị của sản phẩm là động lực để người dân gắn bó với vườn cây. Vì vậy, huyện Kông Chro đã hỗ trợ người dân xây dựng thương hiệu gắn với đăng ký bảo hộ chỉ dẫn địa lý cho mặt hàng trái cây của địa phương.
Là một trong những hộ nghèo, gia đình anh Đinh Xênh, làng Bò, xã An Trung được sự quan tâm của chính quyền địa phương tạo điều kiện giúp vay vốn làm ăn, từng bước thoát nghèo. Anh Xênh cho biết, khoảng 10 năm trước, vợ chồng anh vừa nuôi con nhỏ thường xuyên đau ốm, mẹ già bệnh tật nên cuộc sống gia đình rất khó khăn.
Khi bắt tay vào chuyển đổi cơ cấu cây trồng sang cây ăn quả, gia đình anh mới có được hướng đi đúng. Dù mới bước vào trồng cây ăn quả, nhưng giá trị kinh tế và tính ổn định đã cho gia đình thêm động lực kiến tạo vườn cây.
Theo tính toán của anh Xênh, gia đình anh đang có 4 ha trồng cây ăn quả chủ lực là nhãn 800 cây, na dai 500 cây, dừa xiêm lùn 400 cây… Chỉ sau một thời gian trồng và chăm sóc, vườn nhãn đã cho thu hoạch gần 3 năm với trung bình mỗi năm khoảng 4,5 tấn, đem về nguồn thu 120 triệu đồng/năm.
 |
|
Huyện Kông Chro đã tập trung xây dựng nhiều mô hình mang lại hiệu quả kinh tế cao. |
Cũng mạnh dạn chuyển đổi cơ cấu cây trồng thay cho những cây trồng truyền thống, gia đình anh Trần Đình Đạt, thôn 9, xã Chơ Long đã hái được quả ngọt từ mô hình trồng thanh long ruột tím hồng. Theo anh Đạt, từ tìm hiểu thị trường và giống cây trồng phù hợp với chất đất Chơ Long, năm 2019, gia đình anh xây dựng mô hình vườn cây với 1.500 trụ thanh long ruột tím hồng trên diện tích 1,2 ha. Chỉ sau hơn 1 năm, cây thanh long đã bén rễ và bắt đầu bói quả.
“Hiện vườn thanh long của tôi cho năng suất ổn định từ 60-70 tấn/ha. Do lựa chọn được giống thanh long tốt, quả to, ngọt và màu rất đẹp nên thị trường tiêu thụ khá dễ dàng. Trung bình giá thanh long dao động từ 18-20 nghìn đồng/kg, gia đình tôi cũng đã có được khoản thu kha khá”- anh Đạt chia sẻ.
Thay đổi nếp nghĩ cách làm
Anh Trịnh Tuấn Anh, thôn 2, xã Kông Yang cho biết, trước đây, bản thân gia đình và phần lớn người dân trong vùng rất khó khăn, kinh tế phụ thuộc chủ yếu vào cây mía, khoai mì cho lợi nhuận thấp. Thế rồi, tình cờ trong một lần đến nhà bạn chơi, anh Tuấn Anh thấy cây nhãn giống T6 trồng rất hiệu quả trên vùng đất nắng gió huyện Kông Chro.
Sau khi trồng thử nghiệm 100 cây nhãn thấy hiệu quả, anh Tuấn Anh quyết tâm phá bỏ hết hơn 4ha mía, khoai mì để chuyển sang trồng nhãn và một số ít cây na Thái.
Theo anh Tuấn Anh, trung bình 1ha nhãn cho thu hoạch khoảng 10 - 15 tấn, với giá bán khoảng 30 ngàn đồng/kg sẽ thu được khoảng 300 triệu đồng. Trừ các khoản chi phí, gia đình thu lợi nhuận khoảng 200 triệu đồng.
“Thấy hiệu quả, lợi nhuận cao nên nhiều người dân trong vùng đã tìm đến học hỏi và chuyển đổi dần sang trồng nhãn. Nhờ đó, nhiều gia đình khó khăn đã từng bước vươn lên thoát nghèo, đời sống kinh tế khá giả hơn”, anh Tuấn Anh nói và cho biết, so với cây mía lợi nhuận chỉ được khoảng 40 triệu đồng thì cây nhãn cho hiệu quả kinh tế cao hơn gấp 4 - 5 lần.
Năm 2020, Anh Trịnh Tuấn Anh cùng bà con trong xã thành lập HTX Nông nghiệp và dịch vụ xã Kông Yang, thôn 2, xã Kông Yang với 22 thành viên và liên kết với 26 nông dân ngoài xã trồng 30 ha nhãn T6.
Hàng tháng, HTX cung ứng ra thị trường khoảng 5 tấn nhãn, mang lại doanh thu hàng trăm triệu đồng. Anh Trịnh Tuấn Anh, Giám đốc HTX cho biết: Trước đây, người trồng nhãn T6 cũng gặp không ít khó khăn về đầu ra. Từ ngày HTX đăng ký và được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao, đạt chứng nhận VietGAP, nhãn T6 đã được nâng tầm giá trị. Giá bán nhãn T6 luôn cao hơn các loại nhãn khác và không đủ sản phẩm cung ứng cho thị trường.
“Thời gian tới, song song với việc hướng dẫn các thành viên và hộ nông dân liên kết duy trì, nâng cao chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn VietGAP, HTX sẽ nhân rộng mô hình trồng nhãn T6 ở các xã, thị trấn lân cận. Đồng thời, HTX phối hợp với các ngành chuyên môn xây dựng mã số vùng trồng nhằm hướng đến xuất khẩu nhãn T6 sang thị trường Trung Quốc và các nước Trung Đông” Anh Trịnh Tuấn Anh thông tin.
 |
|
Các HTX đã hỗ trợ người dân, từng bước vươn lên thoát nghèo. |
Ông Trịnh Văn Thường (thôn 2, xã Kông Yang) đã thoát nghèo nhờ lần lượt chuyển đổi 3 ha mía, mì sang trồng 800 cây nhãn T6. Ông được HTX Nông nghiệp và dịch vụ xã Kông Yang hướng dẫn kỹ thuật để cây nhãn ra quả trái vụ; cách tưới nước, bón phân, phun thuốc kích thích để cây ra hoa, đậu quả đúng thời điểm mong muốn. “Vừa qua, 200 cây nhãn trồng đợt đầu cho thu hoạch hơn 2 tấn quả. Với giá bán 36 ngàn đồng/kg, gia đình thu được hơn 70 triệu đồng. So với một số cây trồng trên địa bàn, nhãn T6 cho thu nhập cao hơn khoảng 100 triệu đồng/ha/năm”, ông Thường chia sẻ.
Theo ông Thường, nhãn T6 phù hợp với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng địa phương. Khi áp dụng kỹ thuật cho nhãn T6 ra quả trái vụ, cây cho năng suất cao không thua kém chính vụ. Sau này, tôi sẽ áp dụng phương pháp cho nhãn ra quả trái vụ thành nhiều đợt để có sản phẩm bán quanh năm.
Từng bước hỗ trợ, tạo điều kiện để người dân vươn lên thoát nghèo
Ông Võ Nguyên Nam, Chủ tịch UBND huyện Kông Chro cho biết, với hơn 74% người đồng bào dân tộc thiểu số và là huyện 30a duy nhất của tỉnh Gia Lai, thời gian qua, các cấp chính quyền địa phương luôn xác định giảm nghèo là việc trọng tâm, được đặt lên hàng đầu.
Theo thống kê, đầu năm 2020 tỉ lệ hộ nghèo toàn huyện chiếm trên 50%. Trước thực trạng trên, cấp ủy, chính quyền huyện Kông Chro đã đề ra nhiều giải pháp, lồng ghép các chương trình, dự án, nhằm giúp đồng bào vươn lên thoát nghèo, thay đổi bộ mặt nông thôn. Cụ thể, thông qua các chương trình, dự án: Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng Nông thôn mới, Chương trình 135, 30a,… mà đời sống người dân, đặc biệt là người đồng bào dân tộc thiểu số trên địa bàn huyện Kông Chro ngày càng khởi sắc.
Tính đến hết năm 2024, tỉ lệ hộ nghèo toàn huyện theo chuẩn nghèo giai đoạn 2020-2025, tỉ lệ hộ nghèo giảm còn trên 40%, trung bình mỗi năm giảm 7,14%.
Ngoài các chương trình, dự án của Trung ương và của tỉnh Gia Lai thì thời gian qua, Liên minh HTX tỉnh Gia Lai đã phối hợp chặt chẽ với Liên minh HTX Việt Nam cụ thể là Trường Trung cấp Kinh tế - Kỹ thuật và Đào tạo cán bộ HTX Miền Trung -Tây Nguyên tổ chức khóa tập huấn về lập phương án sản xuất kinh doanh cho cán bộ chủ chốt HTX trên địa bàn tỉnh Gia Lai, trong đó có HTX ở huyện Kông Chro.
Ngoài ra, còn có các lớp tập huấn, bồi dưỡng nâng cao trình độ quản lý, nghiệp vụ cho cán bộ quản lý HTX và thành viên.
Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư (Liên minh HTX Việt Nam) cũng đã có kế hoạch tổ chức hội chợ Xúc tiến thương mại cho các Hợp tác xã tại khu vực Miền Trung - Tây Nguyên năm 2025 từ ngày 20 đến 30/6, với quy mô 250 gian hàng, trong đó có sự tham gia của các HTX huyện Kông Chro và của tỉnh Gia Lai.
Nhìn chung, sự phối hợp chặt chẽ giữa Liên minh HTX tỉnh Gia Lai và Liên minh HTX Việt Nam đã góp phần quan trọng vào việc củng cố, phát triển và nâng cao hiệu quả hoạt động của các HTX trên địa bàn tỉnh nói chung, HTX huyện Krông Chro nói riêng, từ đó đóng góp vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Minh Thành