Là địa phương có điều kiện tự nhiên, khí hậu thổ nhưỡng thuận lợi, để phát triển nghề nuôi ong lấy mật, trong những năm gần đây, huyện Mù Cang Chải luôn chú trọng tuyên truyền, chuyển giao khoa học kỹ thuật về nuôi ong và khai thác mật cho người sản xuất.
Tiêu thụ tốt nhờ được gắn sao
Theo đó, huyện đã khuyến khích nhân dân xây dựng các tổ hợp tác và thành lập HTX để liên kết phát triển nghề nuôi ong lấy mật.
HTX Xây dựng, Dịch vụ Nông nghiệp Tổng hợp Mù Cang Chải (xã Dế Su Phình) là chủ sở hữu của sản phẩm OCOP mật ong hoa tự nhiên với sản lượng khoảng gần 7.000 lít mật/năm. HTX đã liên kết với hàng chục hộ dân nuôi ong tại địa phương để phát triển nghề nuôi ong lấy mật.
Anh Nguyễn Văn Toản, Giám đốc HTX cho biết nhờ có gắn mã truy xuất nguồn gốc, tem nhãn mác kiểm định chất lượng lại được bảo hộ sở hữu nên mật ong của HTX có điều kiện thuận lợi bán ra thị trường trên nhiều kênh từ truyền thống đến các sàn thương mại điện tử với giá ổn định từ 350 đến 400 nghìn đồng/lít, cao gần gấp đôi so với sản phẩm khác trên thị trường.
![]() |
HTX Xây dựng, Dịch vụ Nông nghiệp Tổng hợp Mù Cang Chải là chủ sở hữu của sản phẩm OCOP mật ong hoa tự nhiên với sản lượng khoảng gần 7.000 lít mật/năm. |
Tại xã Púng Luông, anh Lù A Câu (bản Púng Luông) đã thành lập cơ sở sản xuất chè Shan tuyết Púng Luông.
Tuy nhiên, trong quá trình sản xuất, nhận thấy hộ cá thể chưa thể gây dựng được thương hiệu và nâng cao giá trị sản phẩm chè. Với sự hỗ trợ của Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh Yên Bái, chính quyền địa phương và các sở ngành, anh Câu cùng 7 thành viên khác thành lập HTX Dịch vụ nông nghiệp Púng Luông.
Để tìm hiểu về cách sản xuất, chế biến ra các sản phẩm chè thơm ngon, an toàn từ chính những đồi chè đang khai thác tại địa phương, không phụ công của các thành viên HTX, tháng 9/2020, sản phẩm chè Shan tuyết của HTX đã được UBND tỉnh Yên Bái cấp giấy chứng nhận sản phẩm OCOP 3 sao.
Giám đốc Lù A Câu cho biết: “Đang làm theo kiểu truyền thống, tự phát, giờ làm theo quy chuẩn đúng là không đơn giản, nhưng các thành viên rất vui vì sản phẩm của HTX được nhiều người biết đến hơn, sức tiêu thụ tốt hơn. Năm 2023, doanh thu của HTX đạt gần 1 tỷ đồng”.
Đến nay chè Shan tuyết đã trở thành một trong những cây chủ lực giúp người dân Púng Luông thoát nghèo.
Kết quả giảm nghèo ấn tượng
Được biết, sau hơn 5 năm triển khai Chương trình mỗi xã một sản phẩm, đến nay huyện Mù cang Chải có 13 sản phẩm OCOP, hầu hết là của HTX. Trong đó có 2 sản phẩm đạt 4 sao cấp tỉnh là Làng văn hóa du lịch cộng đồng Khim Nọi (homestay) và Điểm du lịch cộng đồng Hello Mù Cang Chải (homestay) cùng 11 sản phẩm đạt 3 sao cấp huyện gồm: Bản văn hóa du lịch cộng đồng La Pán Tẩn (homestay); Mật ong hoa tự nhiên Mù Cang Chải; Chè Shan tuyết Púng Luông; Gạo nếp Tan Khau Phạ; Sơn tra khô thái lát; Shan tuyết trà; Trà sơn tra Tâm Phúc An (trà táo mèo); Mật ong hoa rừng Nậm Khắt; Gạo Séng cù Hồ Bốn; Su su bao tử; Nấm hương.
Lãnh đạo huyện cho biết, phát triển sản phẩm OCOP theo chuỗi giá trị, phù hợp với lợi thế và điều kiện của địa phương; tập trung hỗ trợ, rà soát, hướng dẫn các chủ thể chủ động nâng cao chất lượng sản phẩm; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, quy trình sản xuất, sơ chế, bảo quản, chế biến sản phẩm OCOP nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm OCOP đã được công nhận đạt sao; đẩy mạnh hoạt động xúc tiến thương mại, kết nối cung – cầu cho sản phẩm OCOP; giới thiệu sản phẩm OCOP, áp dụng công nghệ thông tin, nhằm khai thác lợi thế về du lịch nông thôn; tích cực tham gia các hội chợ, triển lãm sản phẩm OCOP; thúc đẩy trên hệ thống thương mại điện tử, các kênh bán hàng trực tuyến (online), đặc biệt đối với các sản phẩm có quy mô nhỏ, sản phẩm đặc sản địa phương.
Chương trình mỗi xã một sản phẩm đã và đang tạo ra sức bật mới, khơi dậy tiềm năng sản xuất nông nghiệp không chỉ ở những vùng thuận lợi mà ở cả vùng sâu, vùng xa, nhiều cây trồng, sản phẩm từ chỗ tự phát, manh mún đã trở thành hàng hóa, mang lại giá trị kinh tế cao, giúp hình thành hàng hóa sản xuất chuyên canh theo hướng mở rộng diện tích, nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị sản phẩm và sản xuất theo chuỗi liên kết mang lại hiệu quả thiết thực, vững bền cho chủ thể.
![]() |
Chè Shan tuyết của HTX Dịch vụ nông nghiệp Púng Luông được nhiều người biết đến hơn, sức tiêu thụ tốt hơn từ khi có "sao" OCOP. |
Nhờ đó, đời sống nhân dân địa phương ngày càng khấm khá, nhiều hộ thoát nghèo vươn lên, xây dựng cuộc sống gia đình ổn định. Chính vì vậy huyện đã đạt được kết quả giảm nghèo ấn tượng.
Theo số liệu của UBND huyện Mù Cang Chải, nếu như cuối năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều của huyện còn trên 54% thì đến cuối năm 2024 đã giảm còn gần 29%, tương đương giảm gần 4.000 hộ nghèo. Dự kiến, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn toàn huyện năm 2025 giảm còn hơn 23% - trở thành một trong số ít huyện đặc biệt khó khăn có tốc độ giảm nghèo nhanh nhất của cả nước
Nâng cao hiệu quả Chương trình OCOP
Bên cạnh những kết quả đạt được thì trong quá trình thực hiện cũng nảy sinh một số khó khăn: Cơ sở hạ tầng tại một số bản, người dân chưa được tiếp cận, thụ hưởng do chưa được hỗ trợ đầu tư; một số cơ chế, chính sách Trung ương ban hành, hướng dẫn thực hiện còn có vướng mắc, bất cập, chậm được sửa đổi, bổ sung; chậm hoặc chưa được xây dựng, ban hành, hướng dẫn thực hiện kịp thời để giải quyết các yêu cầu thực tiễn.
Công tác khảo sát, lập và giao kế hoạch vốn thực hiện các chương trình, dự án giảm nghèo ở một số xã còn chậm, thiếu chủ động và chưa đảm bảo theo quy trình. Nhiều hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ đồng bào dân tộc thiểu số còn tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào nguồn hỗ trợ của Nhà nước.
Để công tác giảm nghèo đạt kết quả cao hơn nữa, thời gian tới, huyện Mù Cang Chải tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền nâng cao ý thức, trách nhiệm của các hộ nghèo, hộ cận nghèo trong thực hiện mục tiêu thoát nghèo; vận động các đơn vị, doanh nghiệp tham gia giúp đỡ hộ nghèo và các đối tượng xã hội yếu thế; kiện toàn, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác giảm nghèo; quan tâm tạo điều kiện cho hộ nghèo, cận nghèo từng bước vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống.
Huyện sẽ đẩy mạnh các phong trào thi đua "Cả nước chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau”; vận động các đơn vị, doanh nghiệp tham gia giúp đỡ hộ nghèo và các đối tượng xã hội yếu thế.
Mù Cang Chải cũng công khai, minh bạch các nguồn vốn, thực hiện theo thứ tự ưu tiên, không dàn trải, tạo điều kiện thuận lợi cho hộ nghèo, cận nghèo từng bước vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống.
Ngoài ra, chú trọng nâng cao hiệu quả của Chương trình OCOP. Theo đó, huyện sẽ tăng cường công tác thông tin tuyên truyền về sản phẩm OCOP; phối hợp với Liên minh HTX Việt Nam và Liên minh HTX tỉnh đào tạo tập huấn kiến thức về Chương trình OCOP cho cán bộ quản lý các cấp, chủ thể sản xuất tham gia Chương trình OCOP trên địa bàn. Phát triển các vùng nguyên liệu nông sản đặc trưng gắn với sản phẩm OCOP dựa trên lợi thế về điều kiện tự nhiên, văn hóa sản xuất của người dân, góp phần phát triển bền vững, thích ứng với của từng vùng trên địa bàn kết hợp xây dựng các mô hình du lịch nông nghiệp trải nghiệm, nông nghiệp sinh thái gắn với vùng nguyên liệu, sản phẩm OCOP.
Linh Đan