Trung Quốc tiếp tục là thị trường XK lớn nhất hàng rau quả của Việt Nam, với kim ngạch lên tới hơn 90 triệu USD trong 6 tháng, tăng 9,3%. Còn XK rau quả sang thị trường Nhật Bản tăng tới 104%; Hàn Quốc tăng 84,5%, đạt 13 triệu USD; Thái Lan: tăng 85%, đạt 16,5 triệu USD…
Nhiều tín hiệu khả quan
Gần đây, các mặt hàng rau, củ, quả của Việt Nam được người tiêu dùng Nhật Bản rất yêu thích. Tuy nhiên, lượng rau quả Việt Nam XK vào Nhật Bản hiện còn rất hạn chế, chỉ đạt từ 54 - 55 triệu USD, chiếm một phần rất nhỏ so với nhu cầu nhập khẩu của nước này. Vì thế, trong thời gian tới, Nhật Bản sẽ là thị trường tiềm năng XK rau quả của Việt Nam.
Khoảng 10 năm gần đây, kim ngạch XK rau, quả Việt Nam liên tục tăng mạnh, từ 235 triệu USD vào năm 2005 lên 826 triệu USD vào năm 2012 và dự kiến đạt 1 tỷ USD trong năm 2013. Riêng cây ăn trái, nếu như kim ngạch XK năm 2010 chỉ đạt 185 triệu USD, thì năm 2012 đã lên đến 360 triệu USD. Theo ông Nguyễn Văn Kỳ - Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam (Vinafruit), tuy chỉ có khoảng 10% trái cây Việt Nam được XK với khoảng 40 chủng loại, nhưng thị trường đã mở rộng lên 76 quốc gia và vùng lãnh thổ.
Thanh long hiện là mặt hàng đứng đầu về kim ngạch XK (chiếm 40% tổng kim ngạch), đã thâm nhập được vào những thị trường khó tính, như: Mỹ, Australia, New Zealand, Hàn Quốc. Trong 6 tháng đầu năm, sản lượng thanh long Việt Nam XK vào Mỹ đã tăng gấp đôi so với cùng kỳ 2012. Dự kiến đến cuối năm 2013, sản lượng thanh long XK vào thị trường này sẽ đạt mức 2.000 tấn, tăng 800 tấn so với 2012. Ngoài ra, XK thanh long vào thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc cũng tăng xấp xỉ 25% so với cùng kỳ năm trước.
Riêng sản phẩm chôm chôm, dù giá bán hiện nay tại các siêu thị ở mức khoảng 15 USD/kg - cao hơn gấp 3 lần so với chôm chôm Mexico nhưng vẫn được khách hàng Mỹ ưa chuộng. Đây là điều kiện tốt và là cơ hội để chôm chôm Việt Nam tăng sản lượng, tiến sâu vào thị trường Mỹ.
![]() |
Các sản phẩm xoài, vải, nhãn… của Việt Nam hiện đã hoàn tất việc phân tích nguy cơ dịch hại và các thủ tục pháp lý…, đang trong thời gian chờ cấp phép XK vào Nhật Bản, Đài Loan và Hàn Quốc. Đến tháng 9/2013, New Zealand cũng sẽ mở cửa cho thanh long Việt Nam. Cuối năm 2012, xoài và thanh long cũng được cấp phép sang thị trường Hàn Quốc, Australia và New Zealand. Dự kiến trong năm 2013 sẽ có thêm một số trái cây đặc sản khác được Mỹ cấp mã số nhập khẩu, như: nhãn, xoài, vú sữa.
Trong số những trái cây chủ lực có lượng XK lớn, thu về nhiều ngoại tệ có sự góp mặt của nhiều loại trái cây đặc sản vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Khu vực này hiện có 288.000ha trồng trái cây các loại, cho sản lượng 3,18 triệu tấn/năm, chiếm trên 35% về diện tích và 46% sản lượng cả nước. Tỷ trọng kim ngạch XK của trái cây ĐBSCL so với tổng kim ngạch XK trái cây của cả nước luôn ở mức cao như: thanh long (chiếm trên 40%), dừa (chiếm 27,2%), dứa (trên 16%), mít (3,5%), bưởi (chiếm 1,6%), xoài (chiếm 1,5%), xơ ri (chiếm 1,1%). Từ đầu năm đến nay, ĐBSCL đã xuất sang Mỹ, Nhật, Hàn Quốc, Trung Quốc 161.000 tấn trái cây đặc sản.
Rải vụ 5 loại trái cây chủ lực
Bà Bùi Thị Thanh An - Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương), băn khoăn: "Trái cây Việt Nam không thua kém gì sản phẩm của các nước trong khu vực, nhưng điểm yếu nhất của chúng ta là công tác bảo quản trái cây sau thu hoạch còn yếu kém".
Theo ông Hồ Văn Hùng - Giám đốc Trung tâm Xúc tiến thương mại tỉnh Vĩnh Long: "Trái cây của chúng ta vào thị trường nước ngoài vẫn theo kiểu mạnh ai nấy làm, thiếu chiến lược marketing. Chất lượng trái cây chưa đồng đều, phụ thuộc vào mùa vụ, nhu cầu cung ứng ổn định chưa làm được… Đặc biệt, tháng 6, tháng 7 sản xuất được nhiều loại trái cây nhất thì cũng là thời điểm nhiều nước thu hoạch rộ, như: Thái Lan, Trung Quốc. Chính vì vậy, nguy cơ "được mùa mất giá" vẫn luôn tiềm ẩn". Ông Hùng cho rằng nên có giải pháp áp dụng tiến bộ khoa học công nghệ để điều tiết sản xuất, giúp thu hoạch trái cây quanh năm, tránh tập trung số lượng lớn vào cùng một thời điểm.
Bộ NN&PTNT đã chỉ đạo giải pháp triển khai sản xuất rải vụ 5 loại cây ăn trái chủ lực của vùng ĐBSCL, như: thanh long, xoài, chôm chôm, sầu riêng và nhãn. Theo đó, từ tháng 10 đến tháng 3 năm sau, áp dụng diện tích rải vụ đối với 4.100ha/14.800ha sầu riêng - tương ứng sản lượng khoảng 67.000 tấn, tại Tiền Giang, Vĩnh Long và Bến Tre. Với xoài là 11.120ha/53.430ha - tương ứng sản lượng 131.000 tấn, tại Tiền Giang, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Hậu Giang, Cần
Thơ. Với thanh long là 11.000ha/19.000ha - tương ứng sản lượng 280.000 tấn, tại Tiền Giang, Bình Thuận và Long An.
Từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau, áp dụng rải vụ 14.000ha/40.800ha nhãn - tương ứng sản lượng 135.000 tấn, tại Tiền Giang, Bến Tre, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Cần Thơ và Hậu Giang. Với chôm chôm là 3.200ha/21.500ha - tương ứng sản lượng 60.000 tấn, tại Tiền Giang, Bến Tre và Vĩnh Long.
Thu Hường