Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đặt câu hỏi này tại Hội nghị về các giải pháp thúc đẩy phát triển công nghiệp hỗ trợ (CNHT) Việt Nam ngày 19/12.
![]() |
Thủ tướng phát biểu chỉ đạo tại hội nghị (Ảnh: Chinhphu.vn) |
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu Bộ Công Thương lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp, mỗi người một kinh nghiệm tốt để chúng ta có Nghị quyết của Chính phủ về phát triển CNHT Việt Nam.
"Chúng ta phải xác định được CNHT là nền tảng của nền công nghiệp Việt Nam. Vì vậy, chúng ta phải có giải pháp căn cơ hơn", Thủ tướng nhấn mạnh.
Nói về thành tựu, Thủ tướng đánh giá, những năm gần đây, năng lực sản xuất CNHT trong nước dần được cải thiện, đáp ứng tiến trình nội địa hóa của nền sản xuất. Số lượng doanh nghiệp (DN) CNHT không chỉ phát triển về lượng mà còn phát triển về chất. Đặc biệt, DN CNHT tích cực áp dụng tiêu chuẩn quản lý hiện đại vào sản xuất, chế tạo như Thaco, Samsung... Nhiều địa phương cũng quan tâm quy hoạch, thu hút DN đầu tư phát triển CNHT, tiêu biểu là tỉnh Bình Dương.
Bên cạnh thành tựu, Thủ tướng yêu cầu cần mạnh dạn nói lên những tồn tại. Trước hết, Việt Nam chưa có ngành công nghiệp mũi nhọn đóng vai trò dẫn dắt, nên nhiều ngành công nghiệp ưu tiên phát triển không đạt mục tiêu đề ra. Nguyên nhân là do thiếu năng lực, chưa tạo lập được môi trường kinh doanh chưa thuận lợi, chính sách phát triển CNHT thiếu đồng bộ và khả thi...
Bên cạnh đó, còn quá ít DN CNHT và năng lực sản xuất còn quá thấp. Năm 2016 chưa đến 4,5% tổng số DN công nghiệp chế biến, chế tạo kém phát triển, thiếu nguồn nhân lực, nhất là công nghệ.
"Chúng ta có cố gắng nhưng chưa đủ lực tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu, nhất là khi trình độ công nghệ thấp so với khu vực và thế giới. Trong khi tư duy sản xuất khép kín còn phổ cập trong các ông chủ đầu tư", Thủ tướng nhấn mạnh.
Thủ tướng cho rằng sự gắn kết giữa DN trong nước và DN có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) còn hạn chế. Một số DN FDI chưa chú trọng phát triển các nhà cung cấp nội địa. Tình trạng khép kín của FDI cũng là vấn đề lớn. Bộ KH&ĐT cần phải lưu ý tới việc điều chỉnh chính sách thu hút FDI, cần phải dựa trên nguyên tắc "được anh, được tôi và cùng có lợi".
Bên cạnh đó, nhiều bộ ngành, địa phương chưa dành nguồn lực đất đai để giúp DN đầu tư CNHT.
Tại Hội nghị, Thủ tướng mong muốn Việt Nam cần đón bắt sự chuyển hướng của các nhà đầu tư, nhà sản xuất để Việt Nam thành công xưởng sản xuất của ASEAN, châu Á và thế giới. Các nhà nghiên cứu, các bộ chức năng cần phải suy nghĩ điều này, nhất là khi chúng ta có nhiều điều kiện để thực hiện.
"Làm sao Việt Nam trở thành cứ điểm sản xuất của các tập đoàn đa quốc gia. Đây là câu hỏi mà các bộ ngành địa phương phải suy nghĩ khi xây dựng định hướng phát triển đất nước", Thủ tướng nhấn mạnh và yêu cầu: "Tinh thần làm việc phải như tầm chiến lược của ông Park Hang-seo, Huấn luyện viên trưởng người Hàn Quốc khi đưa đội tuyển bóng đá nam Việt Nam giành ngôi vô địch AFF Cup 2018. Người Hàn Quốc, Nhật Bản ý chí lớn, chúng ta phải học tập tinh thần như vậy vào phát triển CNHT Việt Nam, chứ cứ bình bình thì khó thành công".
Bên cạnh đó, Thủ tướng mong muốn, đối với nhà đầu tư lớn, tập đoàn lớn hãy đi cùng nhau để đi xa hơn, phát huy tinh thần đoàn kết như đội tuyển bóng đá nam của Việt Nam mới đây.
Nói về mục tiêu trong thời gian tới, Thủ tướng đề ra mục tiêu đến năm 2020, Việt Nam phải có sản phẩm CNHT có khả năng cạnh tranh cao, đáp ứng 45% nhu cầu thiết yếu tiêu dùng nội địa, 1.000 DN đủ năng lực cung ứng sản phẩm cho các tập đoàn đa quốc gia. Đến năm 2030, sản phẩm đáp ứng 70% nhu cầu nội địa, có 2.000 DN đủ cung ứng cho các DN đa quốc gia trên lãnh thổ Việt Nam.
"Việt Nam có phải là công xưởng chế tạo của khu vực và thế giới hay không là do năng lực quản trị, nghiên cứu tổ chức của chúng ta", Thủ tướng nhấn mạnh.
Sau hội nghị này, Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành địa phương hoàn thiện cơ chế chính sách về đất đai, thuế, lãi suất... để hỗ trợ DN CNHT. Đồng thời, chủ động lựa chọn DN có năng lực, kinh nghiệm để phát triển CNHT, tạo ra mô hình mới làm hạt nhân, nhân rộng các mô hình khác cùng phát triển.
Đặc biệt, Thủ tướng cho rằng: "Không có ai làm thay CNHT cho chúng ta bằng DN, phát triển DN tư nhân trong nước là động lực quan trọng trong phát triển công nghiệp. DN phải khát vọng gia nhập chuỗi cung ứng sản xuất và chuỗi giá trị toàn cầu".
Nhật Linh