Theo ông Nguyễn Đức Hùng Linh, Phó Tổng giám đốc JB Securities Vietnam, đồng sáng lập THINK FUTURE Consultancy, mặc dù mức thuế quan 46% từ Mỹ đã được hoãn lại, tác động đối với kinh tế Việt Nam trong tháng 4 và tháng 5 cũng đã nhìn thấy tương đối rõ. PMI của tháng 4 và tháng 5 đều ở mức dưới 50%, cho thấy tình trạng sản xuất kinh doanh của đa phần doanh nghiệp Việt Nam đang ở mức gọi là “lạnh".
![]() |
Theo ông Linh, dữ liệu đến tháng 5/2025 chưa phản ánh hết những tác động của chính sách thuế quan của Mỹ đối với kinh tế Việt Nam. |
Ông Linh nhấn mạnh trong nước đang có những quyết tâm rất tốt về mặt thể chế, chính trị và các đơn vị quốc tế cũng đã đánh giá cao. Nếu tình hình “vẫn thuận buồm xuôi gió” như năm 2024 và quý I/2025, kinh tế Việt Nam rất sáng sủa trong năm nay và những năm tiếp theo.
“Chúng tôi rất mong muốn những điều mà 4 Nghị quyết vừa rồi đã thông qua. Đó là những điều chúng tôi đã chờ đợi hàng chục năm, đặc biệt là các vấn đề về phát triển kinh tế tư nhân. Đó là những nền tảng để chúng ta có tăng trưởng về dài hạn. Tôi tin tưởng rằng triển vọng dài hạn của chúng ta rất sáng sủa”, ông Linh nhận định.
Tuy nhiên, trong ngắn hạn, rủi ro từ chính sách mức thuế quan của Mỹ đối với Việt Nam khá lớn.
“Do kinh tế Việt Nam có độ mở rất lớn. Ngay cả khi Mỹ không quá khắt khe đối với Việt Nam về thuế, mức thuế của Mỹ cũng đã làm ảnh hưởng đến thương mại toàn cầu. Khi tăng trưởng toàn cầu giảm xuống, sức cầu nói chung trên toàn cầu cũng giảm xuống, và cũng ảnh hưởng đến nhu cầu đối với hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam”, chuyên gia cho biết.
Hiện tại Việt Nam đang cố gắng giải quyết các vấn đề thuế quan đối với Mỹ. Ông Linh nhìn nhận “trong nguy có cơ”, khi đàm phán với một đối tác như Mỹ, Việt Nam sẽ có một gói giải pháp tổng thể, không chỉ là về thương mại, để chào mời cho những doanh nghiệp của Mỹ đầu tư ở Việt Nam.
“Như vậy cũng mang lại lợi ích cho chính phủ Mỹ cũng như đất nước Mỹ. Khi đó, người ta sẽ không chỉ nhìn thuần túy vào cán cân thương mại mà sẽ nhìn vào gói giải pháp tổng thể Việt Nam có thể cung cấp. Bởi vì rõ ràng, Việt Nam với quy mô 100 triệu dân và sức cầu của một đất nước còn nghèo. So với nước Mỹ dân số gấp ba và cũng giàu hơn Việt Nam rất nhiều, thì không thể nào cán cân thương mại về tiêu dùng thông thường lại bằng nhau được. Điều đó chắc chắn bên phía Mỹ cũng hiểu”, ông Linh phân tích.
Ông Linh đưa ra 3 kịch bản thuế và ảnh hưởng đối với Việt Nam.
Kịch bản cơ bản, trung tính nhất là thuế tăng ở mức 10 - 15% (trước kia, thuế các mặt hàng của Việt Nam sang Mỹ dao động từ khoảng 0 - 6%; bây giờ đang áp dụng khoảng 10%). Nhưng nếu các nước khác cạnh tranh trực tiếp đối với hàng hóa của Việt Nam, ví dụ như Pakistan, Ấn Độ, Bangladesh hay Campuchia, có mức thuế tương tự, hoặc cao hơn, thì hàng hóa của Việt Nam vẫn có cửa xuất khẩu sang Mỹ một cách bình thường.
Kịch bản xấu hơn là thuế áp lên Việt Nam cao hơn các nước trực tiếp cạnh tranh với Việt Nam.
Kịch bản sáng sủa hơn, theo ông Linh là chiều hướng ngược lại, khi mà Việt Nam có được mức thuế rất tốt.
Ông Linh lưu ý ở thời điểm hiện tại, không thể dự đoán trước được điều gì, vì Mỹ đang cùng lúc đàm phán với hàng chục nước, và nước nào cũng rất quyết tâm để đạt được mức thuế tốt. Việt Nam đang không chỉ cạnh tranh với nước Mỹ mà còn cạnh tranh với các nước khác. Đó là những ẩn số rất lớn.
“Có lẽ thời hạn 90 ngày cũng có thể được kéo dài tiếp thành 180 ngày, cho đến khi nào đạt được những thỏa thuận. Như vậy, đó là một rủi ro lúc nào cũng treo lơ lửng đối với kinh tế Việt Nam chúng ta trong năm nay. Chúng ta cũng phải tính đến điều đó đối với các bài toán tăng trưởng ở Việt Nam. Mức tăng trưởng khoảng 8% trong năm nay tương đối khó để đạt được”, theo chuyên gia.
Quan điểm tương tự, bà Đỗ Thị Thuý Hương, Uỷ viên ban chấp hành Hiệp hội Doanh nghiệp Điện tử Việt Nam cho rằng, kết quả cuối cùng mức thuế quan áp dụng đối với hàng hoá Việt Nam không phải ở con số mà là ở tương quan với các nước đang cạnh tranh trực tiếp như Thái Lan, Indonesia, Ấn Độ,…
"Nếu con số như hôm 2/4 được thực thi thật thì rõ ràng giảm cạnh tranh cho Việt Nam rất nhiều, FDI sẽ bị hút sang các quốc gia láng giềng có mức độ cạnh tranh ngang chúng ta nhưng thuế quan ưu đãi hơn", bà Hương lo ngại
Đỗ Kiều