Tại phiên thảo luận về đánh giá kết quả phát triển kinh tế xã hội, ngân sách năm 2018 và kế hoạch năm 2019, quyết toán ngân sách 2017. Liên quan tới phản ánh của cử tri về giá điện, đại biểu Cương cho rằng người dân ủng hộ chủ trương chung về giá điện nhưng điều mà họ cần là sự minh bạch và hợp lý. Ấy vậy nhưng kỳ tăng giá điện vừa qua có rất nhiều mập mờ, cần làm rõ.
![]() |
Đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương (đoàn Ninh Thuận) |
Người dân hoàn toàn có lý khi họ nghi ngờ giá điện chỉ tăng 8,36% như DN công bố là không chuẩn xác, khi số tiền điện phải trả theo hoá đơn thực tế trong tháng đầu tiên từ lúc tăng giá điện rất nhiều, thậm chí gấp đôi, gấp ba dù họ đều biết rằng sử dụng điện tăng lên do thời tiết nắng nóng.
Theo đại biểu, giá bán lẻ điện bình quân của Chính phủ phải được lấy làm gốc và phải được căn cứ vào đó dù có chia bảng giá điện thành 6 bậc hay cả trăm bậc, giá bán điện bình quân phải được chấp hành và không thay đổi.
Đại biểu này cho biết vừa qua có hỏi một số chuyên gia - họ cho rằng việc chia bậc của EVN để khuyến khích tiết kiệm điện, giá bán lẻ điện bình quân chưa đúng với quyết định của Chính phủ, bên có lợi là DN.
Trong một buổi tiếp xúc cư tri trước kỳ họp, đại biểu Cương cho biết, có một phát biểu của cử tri chắc chắn khiến chúng ta phải suy nghĩ. Cụ thể, cử tri đó nói: "Cứ nói đất nước phát triển, đời sống người dân nâng cao, song mức tiêu dùng điện mà duy trì ở mức thấp 50-100 kWh/tháng, chỉ phù hợp với hộ gia đình nghèo ở vùng khó khăn".
Ông cho rằng người dân ủng hộ chủ trương tiết kiệm điện nhưng phải phù hợp thực tiễn chứ không phải tiết kiệm bằng mọi giá. Không phải ngẫu nhiên EVN lấy thời điểm chuyển mùa để tăng giá điện, cứ tăng là đổ thời tiết và khỏi phải giải thích nhiều. EVN cứ so sánh giá điện Việt Nam thấp, chỉ so sánh đầu ra mà không so sánh đầu vào là sự khập khiễng.
"Chưa kể, DN độc quyền như EVN được ưu đãi đủ thứ, chưa tính tới chuyện thất thoát điện năng do lỗi kỹ thuật...", đại biểu nói.
Theo đại biểu, có một việc rất đáng so sánh là một số nước nắng nóng họ quyết định giảm giá điện cho người dân đỡ khó khăn nhưng chẳng thấy ai so sánh.
"Cứ rao giảng tăng giá điện các bên đều được lợi, nhưng thực tế người tiêu dùng lợi đâu chẳng thấy mà răng chẳng còn", đại biểu Hàm chia sẻ.
Ông cho rằng lần nào tăng giá điện cũng nói có thêm nguồn kinh phí để tái đầu tư ngành điện nhưng một DN độc quyền, luôn lỗ thì có nên tiếp tục nữa hay không. Chưa kể, lộ trình thị trường bán buôn, bán lẻ điện cạnh tranh có được tiếp tục nữa hay không khi một số dự án triển khai đang chậm tiến độ, thất thoát là tất yếu.
Vì vậy, đại biểu cho rằng cần sớm công bố kết luận của Thanh tra Chính phủ về điều tra việc tăng giá điện vừa qua để làm sáng tỏ những vấn đề trên.
Lê Thúy