Theo báo cáo của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, trong tháng 6 và tháng 7/2025, xuất khẩu rau quả đã bật tăng mạnh trở lại (tháng 6 tăng 31% so với tháng trước và tăng 20% so với cùng kỳ năm trước; tháng 7 tăng tới 69% so với cùng kỳ). Luỹ kế 7 tháng đầu năm 2025, tổng giá trị xuất khẩu hàng rau quả đạt 3,92 tỷ USD, tăng 0,9% so với cùng kỳ năm 2024.
Đáng chú ý, từ đầu năm đến nay, mặt hàng rau quả của Việt Nam chủ yếu được xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc với tỷ trọng giá trị xuất khẩu chiếm 52,6%. Hai thị trường xuất khẩu rau quả lớn tiếp theo là Hoa Kỳ và Hàn Quốc với tỷ trọng giá trị xuất khẩu lần lượt là 8,4% và 5,1%.
 |
|
Sản phẩm chuối của Việt Nam được bày bán tại siêu thị Trung Quốc. |
Tại Hội thảo xúc tiến xuất khẩu nông sản, thực phẩm Việt Nam sang thị trường Trung Quốc vừa được tổ chức, bà Nguyễn Thị Thu Thủy - Phó Giám đốc Trung tâm hỗ trợ xúc tiến thương mại và đầu tư, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) cho biết, Trung Quốc là đối tác thương mại đầu tiên mà Việt Nam thiết lập quy mô trên 200 tỷ USD. Nhập siêu hàng hóa từ Trung Quốc đang có xu hướng tăng. Do đó, cần thực hiện đa dạng giải pháp cân bằng cán cân xuất nhập khẩu, bao gồm việc đẩy mạnh xuất khẩu chính ngạch hàng Việt Nam sang thị trường Trung Quốc, trong đó có nhiều mặt hàng nông sản là thế mạnh của nước ta và phía Trung Quốc cũng có nhu cầu cao.
Việt Nam và Trung Quốc là hai quốc gia láng giềng có quan hệ hợp tác kinh tế - thương mại sâu rộng, đặc biệt trong lĩnh vực nông sản. Trong những năm gần đây, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam sang Trung Quốc ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ, phản ánh nhu cầu tiêu thụ lớn và ổn định của thị trường hơn 1,4 tỷ dân.
“Trung Quốc hiện là thị trường xuất khẩu lớn thứ hai và là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam. Không chỉ có nhu cầu cao đối với các mặt hàng nông sản nhiệt đới, Trung Quốc còn đang mở rộng tiếp cận và cấp phép nhập khẩu chính ngạch cho nhiều loại trái cây và thực phẩm từ Việt Nam như sầu riêng, chanh leo, dừa, chuối, tổ yến và các loại trái cây có múi. Đây là điều kiện thuận lợi để Việt Nam đẩy mạnh xuất khẩu nông sản một cách chuyên nghiệp, chính quy và bền vững hơn trong tương lai”, bà Thủy nhấn mạnh.
Phân tích thêm về thị trường tỷ dân này, ông Nguyễn Tuấn Ngọc – Đầu mối liên hệ Trung tâm Hỗ trợ Xúc tiến thương mại và Đầu tư (Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương) đưa ra lưu ý, dù là thị trường đầy tiềm năng nhưng thời gian qua, Trung Quốc đang ngày càng khắt khe hơn với các sản phẩm nông sản, trái cây, như các quy định xuất nhập khẩu, chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, bao bì đóng gói.
Đơn cử, thời gian vừa qua, Trung Quốc hạn chế nhập khẩu sầu riêng tươi của Việt Nam do lo ngại về vi phạm dư lượng cadimi (kim loại nặng) và chất vàng O. Các sản phẩm trái cây của Việt Nam cũng nhiều lần xuất hiện trong nhóm quốc gia bị cảnh báo nhiễm thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật. Người Trung Quốc cũng đang có xu hướng ưu tiên dùng hàng nội địa.
Ngoài ra, theo ông Ngọc, những năm gần đây, sầu riêng của Việt Nam khi xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc còn đối diện với sự cạnh tranh gay gắt với sầu riêng của các quốc gia Đông Nam Á, như Thái Lan, Lào, Campuchia,...
"Các doanh nghiệp (DN) xuất khẩu trong nước phần lớn còn hạn chế trong việc cập nhật thông tin về chính sách xuất nhập khẩu, thị hiếu, thói quen tiêu dùng từ phía nước bạn. Bên cạnh đó, đa phần người cung cấp nông sản là các hộ nông dân, HTX cũng như các DN vừa và nhỏ từ các vùng trồng như Đồng Tháp, Ninh Thuận, Bến Tre, Bình Phước,... nên còn thiếu kinh nghiệm xuất khẩu, hạn chế trong việc tiếp cận các thông tin về thị trường, nguồn vốn. Để xuất khẩu, họ thường phải thông qua các DN thương mại lớn", ông Ngọc thông tin.
Để đạt hiệu quả tốt hơn, theo chuyên gia này, DN xuất khẩu nên chủ động tham gia các buổi hội thảo, tọa đàm, các lớp tập huấn; chủ động cùng các đoàn khảo sát thực tế, tiếp cận trực tiếp các DN nước bạn,... Như vậy sẽ giúp DN nắm bắt thị trường rõ hơn, hiểu sâu hơn về tâm lý và thị hiếu của người dùng tại thị trường mình hướng đến...
Trước đó, nhận định về thị trường xuất khẩu rau quả 7 tháng đầu năm, ông Đặng Phúc Nguyên, Tổng thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam, cho hay xuất khẩu rau quả đang trên đà phục hồi rõ nét, trong đó Trung Quốc vẫn là thị trường trọng yếu với nhiều cơ hội. Nhu cầu tiêu thụ rau quả tại quốc gia này đang tăng mạnh, đặc biệt vào các dịp lễ hội và Tết Nguyên đán. Khi các vấn đề kiểm dịch được tháo gỡ, đặc biệt là với sầu riêng và các loại trái cây nhiệt đới, xuất khẩu sang Trung Quốc sẽ có điều kiện bứt phá.
Đặc biệt, theo ông Đặng Phúc Nguyên, người tiêu dùng Trung Quốc ngày càng ưa chuộng các sản phẩm rau quả chế biến do tính tiện lợi và giá trị gia tăng cao. Đây chính là xu hướng mà các DN Việt Nam cần nắm bắt để gia tăng thị phần và ổn định đầu ra...
|
Để tiếp tục hỗ hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam trong việc thúc đẩy xuất khẩu nông sản, thực phẩm Việt Nam sang thị trường Trung Quốc, Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) đã kết nối tổ chức triển lãm Lễ hội trái cây và nông sản, thực phẩm đặc sắc Việt Nam tại chợ bán buôn Hồng Tinh, tỉnh Hồ Nam, Trung Quốc dự kiến diễn ra vào ngày 20-21/9 tới. Đây là hoạt động nổi bật nằm trong chương trình cấp quốc gia về xúc tiến thương mại năm 2025, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam quảng bá, kết nối thị trường và phát triển thương hiệu nông sản tại Trung Quốc, một trong những thị trường xuất khẩu trọng điểm của Việt Nam. |
Hồng Hương