Theo Báo cáo thị trường trái phiếu hàng tuần của công ty chứng khoán HSC, do thanh khoản trong hệ thống ngân hàng được cải thiện, cộng với sự hồi phục sau thời gian suy giảm, trong tuần qua, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) hút ròng về khoảng 9,3 nghìn tỷ đồng.
Dù thanh khoản trên thị trường dư dôi, nhưng nhiều ngân hàng thương mại vẫn giữ lãi suất huy động ở mức khá cao.
Lãi suất cao chót vót
Khảo sát thị trường, nhìn chung lãi suất tiết kiệm tháng 9 đã có sự nhích nhẹ, dao động trong khoảng 4,5 – 8,6%/năm tùy từng kỳ hạn, nhưng lại có sự phân bổ không đồng đều giữa các khối ngân hàng. Theo đó, nhóm ngân hàng quốc doanh tăng mạnh lãi suất tiết kiệm ngắn và trung hạn, trong khi các ngân hàng thương mại cổ phần lại tăng ở phân khúc trung và dài hạn.
Ngoài ra, nhiều ngân hàng đã thực hiện điều chỉnh tăng lãi suất kỳ hạn 6 tháng. Cụ thể, BacABank nâng lãi suất kỳ hạn 6 tháng từ 7,3% lên 7,5%/năm; VPBank tăng lãi suất tiền gửi kỳ hạn 6 tháng từ 7-7,3%/ năm lên 7,3-7,5%/năm; ABBank tăng mạnh lãi suất tiết kiệm 6 tháng từ 6,8% lên 7,5%/năm.
Ở kỳ hạn dài, cuộc đua tăng lãi suất vẫn chưa có hồi kết. Hiện, ABBank trở thành ngân hàng có lãi suất tiền gửi tiết kiệm cá nhân kỳ hạn 12 tháng cao nhất, không kèm điều kiện đặc biệt. Cụ thể, khách hàng cá nhân sẽ được hưởng mức lãi suất là 7,5%/ năm cho kỳ hạn 6 tháng và 8,5%/năm cho kỳ hạn 12 tháng. So với mức lãi suất cũ, ABBank đã tăng lần lượt 0,7% và 0,8%/ năm cho mỗi kỳ hạn.
Hàng loạt ngân hàng khác cũng đang niêm yết mức lãi suất kỳ hạn 12 tháng khá cao. BacABank có lãi suất huy động ở 8,1%/năm, tiếp theo là NCB và VietCapital Bank niêm yết ở mức 8,0%/năm…
Ngược lại với các ngân hàng thương mại cổ phần đang có sự cạnh tranh gay gắt lãi suất để hút tiền gửi, 4 ngân hàng có vốn nhà nước vẫn đứng cuối trong thang lãi suất huy động hiện nay. BIDV và VietinBank giữ ở mức 7%/năm, trong khi Agribank và Vietcombank giữ ở mức 6,8%/năm với kỳ hạn 12 tháng.
![]() |
Lãi suất tiền gửi sẽ còn tăng trong thời gian tới |
Nhu cầu vốn tăng cao
Như vậy, 2 ngày sau tuyên bố giảm lãi suất điều hành của NHNN, hầu hết các ngân hàng thương mại không có động thái giảm lãi suất huy động.
Đại diện NHNN cho hay việc điều chỉnh giảm các mức lãi suất điều hành sẽ giúp các tổ chức tín dụng có thể tiếp cận nguồn vốn từ NHNN với chi phí thấp hơn, hỗ trợ ổn định mặt bằng lãi suất của các tổ chức tín dụng.
Tuy nhiên, một số chuyên gia cho rằng với một hệ thống tổ chức tín dụng có tới gần 100 đơn vị, lồi lõm về quy mô, tiềm lực, năng lực tài chính, thật khó để điều hành theo một mục tiêu chung.
Chưa kể, từ nay đến hết năm là thời điểm nhu cầu chi trả cao, những ngân hàng yếu thanh khoản chỉ còn cách đẩy lãi suất cao để huy động nguồn tiền từ tổ chức doanh nghiệp và dân cư, bởi việc vay mượn trên liên ngân hàng không dễ vì một số định chế lớn chuyên cung vốn luôn đòi hỏi tài sản bảo đảm và lãi suất cao.
Theo các chuyên gia này, rõ ràng cuộc đua lãi suất huy động kỳ hạn dài đang được dẫn dắt bởi các ngân hàng nhỏ. Dù các ngân hàng lớn chưa tham gia cuộc đua, nhưng nếu xu hướng tăng lãi suất vẫn tiếp diễn thì trong tương lai sẽ khó đứng ngoài bởi sẽ không huy động được vốn.
Các chuyên gia kinh tế dự báo mặt bằng lãi suất huy động thời gian tới có thể tăng thêm, nguyên nhân là nhu cầu tín dụng tăng cao cuối năm, đáp ứng quy định về tỷ lệ vốn ngắn hạn cho vay dài hạn. Đồng thời còn do USD trong xu hướng tăng giá nên nhiều ngân hàng đã tăng lãi suất huy động VND để tránh việc khách hàng rút VND đầu cơ vào USD.
Bên cạnh đó, hiện nay, tín dụng đã tăng trưởng nhanh hơn so với huy động vốn, nên các ngân hàng đang cần đẩy mạnh huy động vốn để có thể theo kịp tốc độ tăng trưởng tín dụng.
Nhóm phân tích của công ty chứng khoán Rồng Việt (VDSC) đánh giá lực tăng lãi suất huy động vẫn cao trong giai đoạn cuối năm 2019 khi Dự thảo thay thế Thông tư 36/2014/TT-NHNN quy định giảm tỷ lệ tối đa cho vay trung và dài hạn từ nguồn vốn ngắn hạn xuống 35% hoặc 37% vào ngày 1/7/2020 từ mức 40% hiện nay.
Đồng thời, Thông tư 58/2019/TT-BTC về việc quản lý và sử dụng tài khoản Kho bạc Nhà nước tại các ngân hàng thương mại có thể tác động tiêu cực lên thanh khoản và lãi suất thị trường liên ngân hàng sau khi có hiệu lực từ ngày 1/11/2019.
Từ những phân tích đó, hầu hết giới chuyên gia đều có chung quan điểm, trong bối cảnh như vậy, việc NHNN giảm lãi suất điều hành mới đây có thể sẽ giữ mặt bằng lãi suất cho vay ổn định trong thời gian tới.
Huyền Anh