Sáng nay 1/7, S&P Global công bố Chỉ số Nhà Quản trị Mua hàng (PMI) ngành Sản xuất Việt Nam tháng 6 ở mức 48,9 điểm, giảm từ mức 49,8 của tháng 5. Đây là tháng thứ ba liên tiếp chỉ số này nằm dưới ngưỡng 50 điểm, báo hiệu sự suy giảm nhẹ của các điều kiện kinh doanh vào thời điểm sắp hết nửa đầu năm.
 |
|
PMI tháng thứ ba liên tiếp dưới ngưỡng 50, cho thấy cho thấy hoạt động sản xuất kinh doanh đang thu hẹp. |
Điểm trọng tâm trong tình trạng xấu đi lần này của sức khỏe tổng thể ngành sản xuất là việc đơn đặt hàng mới giảm tháng thứ ba liên tiếp.
Theo báo cáo, số lượng đơn đặt hàng mới trong tháng 6 chỉ giảm nhẹ, nhưng tốc độ giảm đã nhanh hơn so với tháng 5. Nhu cầu giảm đặc biệt mạnh ở các thị trường xuất khẩu khi số lượng đơn đặt hàng mới từ nước ngoài giảm với mức độ lớn hơn nhiều so với tổng số đơn đặt hàng mới.
Trên thực tế, tốc độ giảm số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới thuộc nhóm nhanh nhất kể từ tháng 9/2021, sánh ngang với mức sụt giảm được ghi nhận hồi 5/2023. Một số người trả lời khảo sát cho biết thuế quan của Mỹ là nguyên nhân dẫn đến giảm số lượng đơn đặt hàng xuất khẩu mới.
Tổng số lượng đơn đặt hàng mới giảm đã khiến việc làm, hoạt động mua hàng và hàng tồn kho giảm. Cụ thể, số lượng nhân công giảm tháng thứ chín liên tiếp, với tốc độ giảm đáng kể và nhanh hơn nhiều so với tháng 5. Hoạt động mua sắm cũng giảm nhẹ trong tháng 6, sau khi tăng với mức tương tự vào tháng 5, và đây là lần giảm thứ ba trong bốn tháng qua.
Tồn kho cả hàng mua và hàng thành phẩm cũng giảm mạnh hơn, với tốc độ giảm đáng kể nhất trong lần lượt là 9 và 5 tháng.
Mặc dù nhu cầu đang yếu, các nhà sản xuất vẫn tiếp tục tăng sản lượng tháng thứ hai liên tiếp, mặc dù chỉ là tăng nhẹ và tốc độ tăng chậm hơn so với tháng 5.
Chi phí đầu vào tăng trở lại, sau khi giảm lần đầu trong gần hai năm vào tháng trước. Tuy nhiên, tốc độ tăng giá nhẹ và yếu hơn so với mức trung bình của lịch sử khảo sát. Ở những nơi chi phí đầu vào tăng, các thành viên nhóm khảo sát cho rằng nguyên nhân do tình trạng khan hiếm nguyên vật liệu và sự giảm giá của tiền đồng so với USD.
Tình trạng khan hiếm nguồn cung cũng góp phần kéo dài thời gian giao hàng của nhà cung cấp. Bên cạnh đó, thời tiết xấu và sự chậm trễ trong khâu vận tải cũng nằm trong số những nhân tố khiến thời gian giao hàng dài hơn.
Chi phí đầu vào tăng trở lại khiến các nhà sản xuất phải tăng giá cả đầu ra, từ đó kết thúc chuỗi giảm kéo dài 5 tháng. Tuy nhiên, giá chỉ tăng nhẹ.
Cuối cùng, niềm tin kinh doanh tiếp tục hồi phục từ mức thấp nhất trong 44 tháng của tháng 4 vừa qua. Những hy vọng về tình trạng thị trường ổn định hơn, căng thẳng thương mại giảm bớt nằm trong những yếu tố hỗ trợ triển vọng lạc quan. Tuy nhiên mức độ lạc quan vẫn thấp hơn so với trung bình của lịch sử chỉ số.
Ông Andrew Harker, Giám đốc Kinh tế tại S&P Global Market Intelligence bình luận: “Tháng 6 chứng kiến tình trạng yếu đi của nhu cầu quốc tế đối với hàng hóa sản xuất của Việt Nam khi ảnh hưởng của thuế quan đã mạnh hơn. Xuất khẩu giảm mạnh đã góp phần làm tổng số lượng đơn đặt hàng mới tiếp tục giảm. Các công ty phải giảm việc làm và hoạt động mua hàng.
Một điểm tích cực của khảo sát chỉ số PMI kỳ này là các công ty tiếp tục tăng sản lượng, nhưng điều này khó có thể tiếp tục lâu dài nếu không có sự cải thiện của nhu cầu.
Nửa đầu năm 2025 mang nét đặc trưng của sự biến động và bất ổn, đặc biệt là liên quan đến hoạt động thương mại. Niềm tin kinh doanh đã hồi phục ở mức nhất định trong những tháng gần đây, nhưng tâm lý tích cực chủ yếu dựa vào hy vọng về một bức tranh ổn định hơn trong thời gian tới. Chúng ta cần chờ xem liệu điều đó có thực sự xảy ra hay không”.
Đỗ Kiều